De Nederlandse overheid zet stevig in op biologische landbouw: in 2030 moet minimaal vijftien procent van het landbouwareaal biologisch zijn. Biologische landbouw draagt bij aan een duurzaam en gezond voedselsysteem, met voordelen voor natuur, dier en mens. Een nieuw rapport, ontwikkeld door Schuttelaar en Partners in opdracht van het ministerie van LVVN, schetst routekaarten en aanbevelingen om biologische productie en consumptie in balans op te schalen.
Uit analyses van interviews en dialoogsessies blijkt dat veel schakels in de voedselketen kansen zien, maar ook barrières ervaren. Producenten aarzelen vaak door onzekerheid over afzet en hoge omschakelkosten. Verwerkers en handelaren missen concrete doelen en werken vaak met andere duurzaamheidscriteria dan biologisch. Retailers tonen wel ambitie, vooral bij groenten en fruit, terwijl de foodservicesector achterblijft. De afstand tussen gangbare en biologische ketens belemmert samenwerking.
Toch biedt de trendanalyse ook kansen. Consumenten tonen steeds meer interesse in samengestelde producten, zoals voorgesneden groenten, halffabricaten en kant-en-klare maaltijden, soms met wereldse invloeden. Door hierop in te spelen via productontwikkeling, communicatie en ketensamenwerking kan de biologische sector verder groeien.
De ontwikkelvisie presenteert twee routeplannen: één voor zuivel en één voor akkerbouw. Deze plannen geven ketenspelers een concreet pad richting de ambitie van 15% biologisch landbouwareaal. Het idee is illustratief en bedoeld om rollen en opgaven concreet en bespreekbaar te maken.
Voor zuivel is de extra consumentenopgave beperkt: één pak van anderhalve liter biologische melk en twee stuks biologische kaas per persoon per jaar, naast de huidige consumptie. Daarnaast wordt zuivel vaak verwerkt in andere levensmiddelen; hiervoor komt er ongeveer vijf kilo biologische zuivel per persoon per jaar bij.
Voor akkerbouw, met de focus op aardappel, ui, peen en peulvruchten, is de consument echter veel meer gevraagd. Voor deze producten zou biologisch de standaard moeten worden in supermarkten om de doelstelling te halen.
De routeplannen laten verschillen en overeenkomsten zien. De zuivelketen is geconcentreerd rond enkele grote verwerkers, terwijl de akkerbouwketen complexer is door de teelt van meerdere gewassen per perceel. Beide ketens kampen met hoge omschakelkosten en beperkte afzetzekerheid. Concrete acties, zoals langetermijnafspraken, gezamenlijke productontwikkeling en kennisdeling, moeten vraag en aanbod in balans laten meegroeien.
Praktische aanbevelingen zijn vertaald naar concrete samenwerkingsvoorstellen, zoals een Hutspot-akkoord, een Tosti-akkoord voor de foodservice, samenwerking rond aardappelziekten en een vervangingsstrategie in de retail. Alleen door gezamenlijke inzet van overheid, markt en ketenpartijen kan de ambitie van 15% biologisch landbouwareaal in 2030 werkelijkheid worden.
Lees hier het volledige rapport.
Voor meer informatie:
Schuttelaar & Partners
Zeestraat 84
2518 AD Den Haag
[email protected]
www.schuttelaar.nl
