Volgens Álvaro Quito van telersvereniging Asociación Nueva Esperanza staat de bananensector in Ecuador onder flinke druk. Certificeringen zijn een must, fytosanitaire eisen worden zwaarder en de prijzen – zowel voor gewone als biologische bananen – schommelen flink.
De vereniging telt 32 telers en werkt daarnaast samen met zes andere plantages. Samen leveren ze wekelijks zo'n 35 containers, vooral voor afnemers als Chiquita, Del Monte en Dole.
De Europese markt stelt steeds hogere eisen, zowel op sociaal als ecologisch vlak, en ook het procesbeheer ligt onder een vergrootglas. "We werken al met certificaten zoals Fairtrade International, Fairtrade USA, GlobalGAP en biologische keurmerken. Daar komen nu ook extra controles bij, zoals SMETA-audits. Elk certificaat vraagt zijn eigen protocollen, administratie en regelmatige controles. Die papierwinkel kost tijd en geld. Vooral in weken waarin de prijs van gewone bananen hoog ligt, kiezen sommige telers er daarom voor om tijdelijk te stoppen met biologische teelt", vertelt Quito.
© Asociación Nueva Esperanza
Officieel is de schimmel Fusarium TR4 nog niet gedetecteerd in Ecuador, maar in de sector gaan geruchten rond. Daardoor nemen veel telers nu al voorzorgsmaatregelen: ontsmettingsmatten en -baden bij de ingang van percelen, schoon schoeisel en beschermende kleding, en regelmatige trainingen over ziektes zoals moko en andere bedreigingen. De Ecuadoraanse voedselautoriteit Agrocalidad voert daarnaast continue inspecties uit in pakstations. Daarbij letten ze op de kwaliteit van de bananen en op sporen van bijvoorbeeld wolluizen of beschadiging van de vruchten.
Ook op logistiek vlak loopt de druk de laatste weken op. De dieselprijzen zijn gestegen, en ook de transport- en havenkosten zitten in de lift. Dat maakt het verschepen van containers duurder. "Rederijen sturen inmiddels rekeningen met toeslagen", aldus Quito.
De bananenmarkt is erg grillig geweest rond de jaarwisseling naar 2025. Door de grote vraag vanuit Rusland schoot de prijs voor gewone bananen omhoog, tot wel 12 dollar. Dat maakte conventionele teelt ineens aantrekkelijker voor biologische telers. Die kunnen snel omschakelen, want de conventionele markt vraagt minder certificaten en minder complexe verpakkingen. Dat scheelt werk en kosten.
Biologische bananen worden meestal verkocht onder contracten met multinationals, wat zorgt voor prijsstabiliteit en een vergoeding die de teeltkosten dekt. Maar in tijden van piekvraag blijft het conventionele segment aantrekkelijker. Zeker omdat de Fairtrade-premie voor sociale en ontwikkelingsprojecten volgens veel telers niet altijd opweegt tegen de extra eisen.
"De keuze tussen biologische of gewone teelt is tegenwoordig vooral een praktische afweging geworden. Telers kijken steeds vaker per week wat het meeste oplevert", besluit Quito.
Voor meer informatie:
Álvaro Quito
Asociación Nueva Esperanza
Tel: +593 98 113 7842 (Ecuador)
https://asonuevaesperanza.com/
