Tholen - Bij Polderland Groenten in Heinenoord draait alles om spruiten. Overal waar je kijkt, zie je niets dan spruiten, groot en klein, in netten, plastic flowpacks en kratten. Tijdens een rondleiding door het bedrijf voor een dertigtal journalisten van Fresh Publishers – die schrijven voor AGF, Groentennieuws, BP Nieuws, FreshPlaza, FloralDaily, Hortidaily, MMJDaily en Vertical Farm Daily – neemt Corstiaan Piek zijn gasten mee in een wereld waar de geur van vers geoogste spruiten alomtegenwoordig is. Heftrucks rijden af en aan, medewerkers staan gebogen over sorteerlijnen, en pallets vol verpakte spruiten worden naar geconditioneerde opslagruimtes gereden. Het bedrijf draait zichtbaar op volle toeren.
© Martijn van Nijnatten | AGF.nl
De specialist in teelt en verpakking van spruiten beleeft een uitzonderlijk jaar. "We hebben een buitengewoon hoge opbrengst. Waar we andere jaren rond de 22 tot 24 ton per hectare konden oogsten, ligt dat dit jaar op 30 tot 35 ton per hectare." Maar dat is volgens Corstiaan niet per se gunstig. "We hebben veel product, maar daardoor zijn de prijzen heel erg slecht," legt hij uit. En dat probleem, lage prijzen door hoge opbrengsten, speelt volgens hem niet alleen bij zijn bedrijf. Bij alle vollegrondsteelten zorgt een overvloed op de markt voor prijsdalingen.
"Gelukkig staat alles buiten op het land wat er geoogst moet worden en bij ander weer is het tij al snel gekeerd", verwacht Corstiaan. "Onder de nul graden kan er niet geoogst worden, dan verdwijnen de voorraden al heel snel en is er paniek. Dat zou voor de lage prijzen van dit seizoen wel een oplossing zijn."
Alles groeit beter dan normaal
De grotere productie heeft meerdere oorzaken. Ondanks de droge zomer is de bodem volgens Corstiaan in uitstekende conditie. "De grond is heel gezond, alles groeit veel beter dan normaal." Op de vraag of nieuwe spruitvariëteiten daarin ook nog een rol spelen antwoordt hij dat die invloed beperkt is. "Het ontwikkelen van een spruitvariëteit duurt zeven tot acht jaar. Dat is niet iets wat van het ene op het andere jaar veel verschil maakt," legt hij uit.
© Martijn van Nijnatten | AGF.nl
Polderland Groenten teelt zelf een deel van de spruiten, maar werkt daarnaast met zo'n twaalf telers waarmee een hechte relatie is opgebouwd. De volledige oogst van deze telers wordt ieder jaar door Corstiaans bedrijf opgekocht. In Heinenoord worden de spruiten vervolgens verpakt voor afzet door heel Europa en ver daarbuiten. "Alles gaat via exporteurs en groothandelaren, dat doen wij al jaren zo", vertelt Corstiaan. "Wij hebben geen ambitie om dat zelf te doen. Wij zijn trots op onze klanten en respecteren de klant van de klant."
De Duitse consument is doorslaggevend
Ongeveer 70 procent van de productie is bestemd voor export naar Duitsland. Daarna volgt Nederland, met op enige afstand Italië, Frankrijk en landen in Oost-Europa. De Duitse consument is dus voor Polderland Groenten doorslaggevend.
Corstiaan legt uit dat Polderland steeds meer in het noorden van Nederland teelt. Niet alleen omdat uitbreiding in Zuidwest-Nederland lastig wordt door bebouwing, maar vooral ook vanwege een klein, maar doorslaggevend verschil in klimaat. "De temperatuur ligt er een paar graden lager", legt hij uit. "Dankzij die lagere temperatuur hebben we in het noorden minder ziektedruk en daardoor hoeven we ook minder gewasbeschermingsmiddelen te gebruiken. De nabijheid van de zee, met verkoelende lucht en constante wind, helpt bovendien om insectenpopulaties zoals luizen te beperken. De transportkosten van al het materieel en het product zijn hoog, maar dat weegt op tegen het voordeel van de ziektedruk."
Dat voorkomt ook een probleem verderop in de keten: luizen op de spruiten. De spruiten wassen om ze eraf te krijgen is volgens Corstiaan namelijk geen optie. "Vaak zitten de luizen tussen de bladeren en we willen het product zo droog mogelijk houden."
Nog sceptisch over automatische oogstmachines
Hoewel er proeven lopen met automatische oogstmachines, is Corstiaan daar nog wat sceptisch over. "Je kunt niet alles met een machine oogsten. Je hebt ook medewerkers nodig voor het werk dat een machine niet kan." Bovendien wil hij investeren in het behoud van personeel. "Je moet je mensen ook de leuke taken kunnen geven, niet alleen het werk dat een machine niet kan." Tegelijkertijd drukken de hoge loonkosten zwaar op het bedrijf. "Personeel behouden én de loonkosten betaalbaar houden, is een steeds grotere uitdaging", aldus Corstiaan.
© Martijn van Nijnatten | AGF.nl
Tijdens de rondleiding wordt duidelijk dat je meteen kunt zien welke spruiten voor welke afzetmarkt bedoeld zijn. Dat zie je onder meer aan hoe de spruiten verpakt worden. In Nederland kiest de consument voor luchtdichte plastic verpakking, de zogeheten flowpack, vooral omdat dit zorgt voor een langere houdbaarheid. Duitsland beweegt juist naar steeds minder plastic en vraagt om spruiten in netlon netjes.
Klein maar fijn, of groot is mooi en veel is lekker?
Ook de voorkeur voor het formaat verschilt per land. Nederlandse consumenten kiezen het liefst kleine spruiten, klein maar fijn, omdat ze het idee hebben dat die kleinere spruiten meer smaak hebben. "En dat is ook echt zo", verklapt Corstiaan. Duitse consumenten gaan juist voor groot, volgens het adagium 'groot is mooi en veel is lekker'. "Bovendien kost het schoonmaken van een pan vol met van die grote spruiten net iets minder tijd", zegt Corstiaan met een glimlach.
© Martijn van Nijnatten | AGF.nl
Wie de productiehal voor het eerst binnenloopt, wordt direct begroet door het unieke aroma van spruiten. Deze zeer herkenbare geur hangt door het gehele pand, maar het vreemde is: na een tijdje merk je er niets meer van. Je raakt eraan gewend. En zoals een van de collega's opmerkte, is het een opmerkelijk zicht: "Overal waar je kijkt, zie je spruiten. Alleen maar spruiten! Dat is wel echt bijzonder om te zien."
Sorteren met AI
In de hal is er een voortdurende aanvoer van vrachtwagens vol vers geoogste spruiten die af en aan rijden. De groene mini-kooltjes worden volautomatisch machinaal gelost. Een optische sorteermachine van Tumoba scheidt met behulp van AI de spruiten die geschikt zijn voor consumptie van de exemplaren die worden afgekeurd en bestemd zijn voor veevoer. Corstiaan is er erg over te spreken. "Het is de beste investering die ik ooit gedaan heb!", zegt hij gedecideerd.
© Martijn van Nijnatten | AGF.nl
Daarna worden de spruiten met een soort zeven met verschillende formaten gaten op maat gesorteerd. Medewerkers controleren vervolgens de kwaliteit met het blote oog, voordat de spruiten naar de verpakkingshal gaan.
Exotische oorden
Eenmaal verpakt gaan de spruiten geconditioneerde opslagruimtes in. Die worden op een constante temperatuur van 2 graden Celsius gehouden, legt Corstiaan uit. Op de kratten, dozen en verpakkingen van piepschuim staan adressen van over de hele wereld. Want: Duitsland en Nederland zijn dan wel de belangrijkste markten, de spruiten van Polderland gaan ook letterlijk naar de andere kant van de wereld. Waar op de ene pallet een adres staat dat globaal bezien vlak om de hoek ligt, staan er ook pallets die bestemd zijn voor exotische oorden als Singapore, Dubai en Tokio, maar ook bijvoorbeeld de Verenigde Staten.
Ondertussen is er één collega die stiekem een spruitje zo van de lopende band pakt en rauw oppeuzelt. "Het was zo'n lekkere malse kleine. Heerlijk, man!", biecht hij later op. Corstiaan hoort het en moet ervan glimlachen.
Mijn zoon eet er meer dan ik!
Op de vraag of hij zelf ook weleens spruiten eet, antwoordt Corstiaan met een volmondig ja.
"Ik eet minstens één keer in de twee weken spruitjes. Ze zijn ontzettend lekker en hartstikke gezond", vertelt hij. En voor wie denkt dat kinderen niet van spruitjes houden, bewijst zijn zoon van twee het tegendeel. "Hij prikt de ene na de andere op zijn vork en eet ze zo in één keer op. Hij eet er zelfs meer dan ik!", lacht hij.
De smaak van spruiten is volgens hem dan ook in de loop der jaren verbeterd. Die bittere smaak van vroeger is er grotendeels uitgeselecteerd. Maar ook de bereidingswijze is de laatste decennia veranderd. Minder lang koken, vaker roerbakken: het helpt allemaal om de kleur, smaak en textuur beter te behouden. "En het is ook nog eens gezonder", aldus Corstiaan.
Boodschap aan Den Haag en Brussel
Spruiten vormen wereldwijd gezien een relatief kleine markt, in de hele wereld wordt er maar op zo'n 20.000 hectare spruiten geteeld, weet Corstiaan te vertellen. "Maar het is wel een stabiele markt", zegt hij. Om de spruitenmarkt ook in de toekomst stabiel te houden, heeft hij wel nog een boodschap aan Den Haag en Brussel: "Hou de wet- en regelgeving qua gewasbeschermingsmiddelen werkbaar. Alles wat ons nu nog te wachten staat, maakt ons onzeker en we worden niet gemotiveerd. Het zou zonde zijn als deze sector om zeep wordt geholpen door de overheden in Den Haag en Brussel."
Bekijk hier de volledige fotoreportage
Voor meer informatie:
Polderland Groenten
Zomerlandseweg 1
3274 LX Heinenoord
Tel: +31(0)186 600474
[email protected]
