"Ik heb inmiddels twee weken aan voorraad vaststaan in Kaapstad, in de koelkamers, op de stacks, op de trein en naast het schip. Niets kan geladen worden. De wind haalt 120 km/u," zegt een druivenexporteur. Hij wil zijn druiven ruim vóór Kerst in Europa krijgen, maar wist op een eerdere afvaart slechts een klein aantal containers mee te geven.
De aanhoudende vertragingen dwingen rederijen ertoe om alternatieve scenario's te ontwikkelen, zoals het overslaan van Kaapstad of het afhandelen via andere havens, vertelt Antoinette van Heerden, manager logistiek bij het Fresh Produce Exporters' Forum. "Het is nog vroeg in het seizoen en voor week 46 en 47 stond een exportplanning van ongeveer 600 reefers. We kunnen alleen het weer in de gaten houden en de noodplannen uitvoeren."
Ze verwacht dat er vóór Kerst minder schepen druiven naar Europa zullen brengen, al is er wel product onderweg. Volgens de druivenexporteur is het slechts een kwestie van tijd totdat afnemers Zuid-Afrikaanse druiven per luchtvracht laten komen. De windomstandigheden in de komende week zullen cruciaal zijn voor de verschepingen vóór Kerst.
Namibische druivenexporteurs wijken ondertussen vaker uit naar de haven van Walvis Bay, waarmee ze Kaapstad ontlopen. Deze route is echter duurder dan verlading via Kaapstad.
"De zuidooster waait altijd in de zomer, dat klopt, maar we zien deze uitzonderlijk hoge windsnelheden van boven de 100 km/u normaal niet zo vroeg in het seizoen. De langste aaneengesloten periode met windgerelateerde vertraging die ik me kan herinneren in de afgelopen drie jaar was 4,5 dag," zegt Van Heerden.
© ID 239387418 © Danie Nel | Dreamstime.com | Dreamstime Vrachtschip aan het laden in de haven van Kaapstad
Transnet versnelt levering tweede serie RTG's
"We kijken uit naar de inzet van de tweede serie van negen RTG's (rubbertyred gantries), waardoor de haven ook bij hogere windsnelheden kan doorgaan met laden en lossen. We waarderen het dat Transnet de levering van deze tweede serie heeft vervroegd, zodat er vanaf begin december 18 nieuwe machines operationeel zijn."
Volgens haar valt er, ondanks dat de wind niet te sturen is, wel efficiëntie te winnen in het herstel na een windstilstand.
De havenwinden in Kaapstad zijn onderwerp van onderzoek door het Applied Centre for Climate & Earth System Science (ACCESS) van de Council for Scientific and Industrial Research (CSIR). "Het is niet normaal," aldus het centrum, "dat de haven te maken heeft met extreme winden die frequenter en heviger zijn dan voorheen."
De onderzoekseenheid stelt dat de haven van Kaapstad gemiddeld 1.200 operationele uren per jaar verliest. "Dat baart ons zorgen, zeker nu de vraag naar maritieme diensten in de haven toeneemt," zegt programmamanager dr. Neville Sweijd.
