In Spanje is de oogst en afzet van de populaire Clemenules volop bezig. Toch verloopt alles minder vlot dan gehoopt. In de belangrijkste teeltgebieden heeft een zware hagelbui in de zomer flink wat schade aangericht. Daardoor is er dit jaar minder aanbod. Dat heeft geleid tot hoge prijzen op het hout, wat de markt onder spanning zet.
Volgens Juan Vicente Moros, directeur van Naturem (de coöperatie Sant Josep de Borriana), zorgt het kleinere aanbod ervoor dat de vraag naar Clemenules groot is. "Er is minder fruit, dus iedereen wil het hebben. Handelaren en coöperaties hebben vroeg ingekocht tegen relatief hoge prijzen. Maar het afzettempo ligt laag, omdat mandarijnen uit het zuidelijk halfrond – vooral uit Zuid-Afrika – langer dan normaal beschikbaar bleven. En die waren ook nog eens spotgoedkoop", legt hij uit.
Daarbovenop bleven de temperaturen in Europa lang te zacht. Daardoor kwam de afzet maar moeizaam op gang. "Het seizoen wil nog niet echt losbarsten", zegt Manuel Malo, adjunct-directeur van Naturem. "We zijn nog bezig met de pluk van Oronules, terwijl de Clemenules-oogst al begonnen is. Dat loopt dus door elkaar."
De verkoopprijzen in de export zijn voorlopig niet in staat geweest om de hoge inkoopkosten goed te maken. De grote aanvoer van laat geoogste mandarijnen uit Zuid-Afrika drukt nog steeds op de markt, en het zachte herfstweer stimuleert de consumptie niet.
Toch ziet Malo ook lichtpuntjes: "Zodra het Zuid-Afrikaanse fruit uit de markt verdwijnt, verwachten we een opleving. De Clemenules is dit jaar mooi van maat en smaakt erg goed. Dat kan het verschil maken. Maar door de hoge inkoopprijs zullen de marges voor de handelaren klein zijn. Dan is het cruciaal dat de kwaliteit goed is, zodat het sorteren en verpakken in de centrales efficiënt verloopt."
Naturem bundelt de oogst van telers uit vooral Burriana. Ze leveren clementines, mandarijnen en in mindere mate Navel sinaasappelen aan particuliere handelaren en coöperaties. "We beheren de afzet van meer dan twee miljoen kilo, en dankzij ons systeem is de betaling aan de telers altijd gegarandeerd", benadrukt Moros.
Ondertussen blijft het citrusareaal in de provincie Castellón krimpen. Veel kleine percelen worden verlaten, vaak omdat oudere telers stoppen en er geen opvolging is. De lage winstgevendheid speelt daarbij een grote rol. Ook het vinden van arbeidskrachten wordt een steeds grotere uitdaging.
© Nuleta
Volgens Malo is het beeld de laatste jaren iets positiever: "De afgelopen drie seizoenen was er weer wat winst voor de teler. Maar we komen uit een lange periode van lage opbrengsten. Dat heeft gezorgd voor leegloop. Jonge mensen zien er het nut niet meer van in om in citrus te stappen. Als de positieve trend doorzet, zou dat kunnen veranderen. Maar dan moeten we wel aantrekkelijk blijven voor de consument, met fruit dat groot genoeg is en goed van smaak. Want er is tegenwoordig veel concurrentie uit andere landen."
Om de Clemenules meer waarde te geven, blijft Naturem zich inzetten voor het Nuleta-project. Dat is een kwaliteitslabel dat staat voor eerlijke prijzen en lokaal vakmanschap, specifiek voor Clemenules uit de streek La Plana Baixa in de provincie Castellón. "Dit jaar ligt Nuleta al in de rekken bij de Valenciaanse supermarktketens Suma en Taula. We zijn ook in gesprek met Franse klanten", vertelt Moros. "De Clemenules van hier smaakt gewoon beter. Daarom werken we aan een volgende stap: een Beschermde Oorsprongsbenaming (BOB). Dat zou onze Clemenules onderscheiden van de rest, en onze telers een eerlijkere prijs kunnen opleveren."
