Tholen - Nederlandse en Belgische telers hebben een hectische perenpluk achter de rug. Het mooie weer zorgde ervoor dat de peren tijdens de plukwindow in rap tempo van de bomen gehaald moesten worden om zo min mogelijk overrijpe peren te krijgen. "Dat was even alle hens aan dek. Je hebt ongeveer 10 dagen om alles op het juiste moment te oogsten. Die ruime week maakt of breekt je seizoen, maar we hebben alles gelukkig mooi rond kunnen krijgen", vertelt Wim Bijl van het gelijknamige teeltbedrijf uit Piershil.
© Wim Bijl
De familie Bijl
"Achteraf gezien hadden we misschien wel een dag of vier eerder kunnen beginnen. Dat had een stuk meer rust gegeven, maar gelukkig liggen er mooie peren in de koelcellen", gaat de teler verder. "Als het twee weken had geregend, was het nooit gelukt. Poolse arbeiders zijn ook mooi-weer-mensen. Bij regen gaat men toch een stuk moeilijker het veld in, maar in dat opzicht was het weer perfect. Alleen moesten we er wat sneller bij zijn."
Wim is dan ook tevreden over hoe de peren de cel in gegaan zijn. "Goede kwaliteit en mooie maten. Dat is het voordeel van de gunstige weersomstandigheden. Omstandigheden die we eigenlijk de afgelopen acht jaar wel gehad hebben. Het is bijzonder. We leven bijna in een Italiaans klimaat, wat dat betreft. Het blijft maar warm en droog. Dat is voor telers zonder beregeningsmogelijkheden nog wel een probleem geweest, want op sommige plaatsen viel er maar 40 tot 50 mm in de zomer. Dat is natuurlijk funest voor de groei, maar wij hadden gelukkig water genoeg. Nu is het alleen nog afwachten wat de prijs gedurende het seizoen gaat doen."
© Wim Bijl
Nederland en België dominant
"Het is even wat minder geweest, maar vergeleken met andere producten staan we er nog redelijk voor", gaat Wim verder. "De aardappelen zijn bijvoorbeeld niet veel waard. In de peren zie je daarentegen nog best wat handel. Er wordt veel gesorteerd en de mindere peren zijn er nu wel een beetje uit. Er wordt goed geladen en als dat tempo aanhoudt, heb ik er wel vertrouwen in dat het goed komt."
De teler ziet dat Nederlandse en Belgische peren de markt wel domineren momenteel. "Qua afzet zien we dat steeds meer landen Conference peren afnemen. We hebben als productielanden eigenlijk heel Europa veroverd. De Conference doet het goed in België en Nederland, maar in andere landen blijft het lastig. In Spanje en Italië lukt het bijvoorbeeld bijna niet meer, vanwege de veranderende klimaatomstandigheden. Hier ook. Toen ik jong was, lag er elke winter twee weken ijs. Mijn kleinkinderen hebben dat nog maar één keer meegemaakt. Dat zegt genoeg: het wordt gewoon warmer. In Italië spreken ze inmiddels over Noord-Afrikaanse omstandigheden, en dat schuift langzaam onze kant op."
Gereedschapskistje wordt kleiner
Het zorgt voor kansen, maar de uitdagingen blijven ook onverminderd groot. "Arbeid blijft een groot aandachtspunt, en volgend jaar stijgen de transportkosten weer met 21 cent per kilometer. Alles wordt duurder. Uiteindelijk blijft voedsel nog steeds goedkoop voor de consument als je kijkt naar het aandeel in het inkomen, maar de kosten voor productie stijgen fors."
© Wim Bijl
"Maar wat mij vooral zorgen baart, is de gewasbescherming", vervolgt hij. "Steeds meer middelen verdwijnen, en zonder die middelen kunnen we geen goed product afleveren. We proberen netjes en verantwoord te werken, maar er moet wel iets in de gereedschapskist blijven liggen om plagen te bestrijden. Luizen zijn bijvoorbeeld bijna niet meer te bestrijden. Niet alleen in peren, maar ook in andere teelten zoals sla. Hetzelfde geldt voor de perenbladvlo. De laatste echt goede middelen zijn verdwenen. Dan wordt het lastig, want als je een probleem krijgt, is er vaak geen oplossing meer."
"We doen ons best om problemen te voorkomen. De middelen die overblijven kunnen inderdaad werken als je tijdens de perfecte omstandigheden spuit en behandelt, maar die perfecte omstandigheden zijn er niet of nauwelijks. Buiten werken is nu eenmaal iets anders dan in een gecontroleerde kas. Je kunt de temperatuur niet instellen op 20 graden en dan op het perfecte moment spuiten. De zogeheten 'groene' middelen werken in de praktijk nog onvoldoende. Ze zijn duur en vaak niet voldoende effectief. Sommige jaren lukt het wel, maar vaak is de timing en temperatuur niet goed. Dan spuit je wel, maar het effect blijft uit. We werken wel met natuurlijke bestrijders zoals roofmijten en oorwormen, en dat gaat goed. Maar echt effectieve groene middelen? Daar hebben we nog weinig aan."
"Zonder de juiste middelen kunnen we niet het hele jaar leveren"
Wim wil dan ook graag wat meer bewustzijn creëren. "Wij bewaren Conference peren het hele jaar door en leveren jaarrond aan de markt. Supermarkten willen het hele jaar product, maar dat kan alleen met goede bewaarmiddelen tegen rot. Twee jaar geleden hebben we peren 360 dagen bewaard, en die kwamen perfect uit de cel. Als die middelen verdwijnen, wordt dat onmogelijk. Dan durf ik de peren niet langer dan een half jaar te bewaren. Rot is funest en daar wint niemand bij. We hebben in het verleden weleens geprobeerd om residuvrij te telen. Dat ging een tijdje goed. Tot december of januari waren de peren prima, maar daarna begon de rot erin te komen. Zonder gewasbescherming red je het gewoon niet."
"Het vak vraagt steeds meer kennis en aandacht. Kijk bijvoorbeeld ook naar kanker. We zijn inmiddels weer begonnen met snoeien. Als de bladeren vallen, ontstaan wondjes aan de bomen, en die moet je beschermen tegen infecties. Kanker is letterlijk een wond die sporen verspreidt via wind en regen. Op een boom met honderden bladeren heb je dus honderden potentiële infectieplekken. Vooral bij jonge bomen kan dat funest zijn. Als een tak een kankerplek krijgt, moet je hem wegsnoeien, en dan ben je drie jaar productie op die plek kwijt."
"Financieel tikt dat hard aan. Minder peren betekent minder kilo's, dus minder opbrengst. Daarom is het een vak dat veel aandacht en precisie vraagt. Je kunt fouten niet herstellen zoals in een ander beroep. Een verkeerde beslissing in de boomgaard is niet zomaar te repareren en kan jarenlange gevolgen hebben. Een boom groeit niet zomaar terug als je iets verkeerd doet. We hebben zo veel om rekening mee te houden en soms is het goed om daar ook eens de aandacht op te vestigen, maar ondanks alle uitdagingen blijft het een prachtig beroep."
Voor meer informatie:
Wim Bijl
Bijl's Fruit B.V.
Oosthoek 10
3265 LE Piershil
Tel.: 06 55 904 639
[email protected]
