Tholen - Van preizaad tot straalmotor, de Businessclub Freshpark Venlo kreeg het allemaal te zien. Tijdens hun bedrijfsbezoeken stonden twee vormen van groei centraal: Novisem, dat internationaal naam maakt met groentezaden, en PS Aero, dat handelt in afgedankte vliegtuigen en die een verrassend tweede leven geeft.
© Marjet Lubbers-Bruijnse | AGF.nl
Bij Novisem in Baarlo draaide het bezoek om vernieuwing in een sector die doorgaans weinig nieuwe namen toelaat. Een handvol grote bedrijven bepaalt al decennialang de koers in de groentezaadveredeling. Nieuwe initiatieven zijn zeldzaam, want de weg van kruising tot commercieel ras is lang en kostbaar.
Toch lukt het Novisem uit Baarlo om daar tussen te komen. Het bedrijf werd in 2012 opgericht door Charl Dings en zijn vrouw en is inmiddels uitgegroeid tot een succesvolle onderneming met internationale klanten en een scherp profiel in nichegewassen. "De ING schreef destijds dat er in de groentegewasveredeling eigenlijk geen starters meer zijn," vertelt Charl. "Met een ontwikkeltijd van tien tot vijftien jaar zijn er weinig financiers die dat aandurven. Toch hadden wij het gevoel dat het anders kon, en dat bleek zo te zijn."
Groei vanuit niches
Waar de grote multinationals zich richten op massamarkten als tomaat en paprika, kiest Novisem bewust voor nichegewassen. "De markt voor tomatenzaden is miljarden waard, die voor prei slechts tientallen miljoenen. Voor de grote bedrijven te klein, maar voor ons precies goed," zegt hij. "Daar kunnen we met vakmanschap en snelheid het verschil maken."
Het bedrijf veredelt nieuwe rassen op basis van resistentie, kwaliteit en opbrengst, en investeert 20 tot 30 procent van de omzet in onderzoek. "De kunst van het veredelen is weggooien," aldus Dings. "We maken duizenden kruisingen per jaar, maar slechts enkele rassen halen de markt. Dat vraagt doorzettingsvermogen, geduld en geluk."
Techniek en veredeling hand in hand
Novisem ontwikkelt ook eigen zaadtechnologie wat even belangrijk is als de veredeling. Zaden worden zorgvuldig gesorteerd en behandeld voor uniforme kieming en snelle opkomst. Nieuwe biologische coatings onder de naam Novi-Grow® moeten zorgen voor sterkere planten met een betere start in de bodem. "De regelgeving wordt strenger, dus werken we aan alternatieven met natuurlijke stimulanten en micro-organismen," legt Charl uit.
© Marjet Lubbers-Bruijnse | AGF.nlCharl Dings, managing director Novisem
Daarnaast pleit hij voor toelating van moderne veredelingstechnieken zoals Crispr-Cas. "Europa wil minder chemie, maar houdt innovatie tegen. In Amerika en India wordt Crispr al toegepast. Het zou ons in staat stellen sneller resistente rassen te ontwikkelen."
Marktleiderschap in prei en knolselderij
Verkoopdirecteur Giel Peulen schetste tijdens dezelfde bijeenkomst hoe de veredeling doorwerkt in de keten. "Onze directe klant is de plantenkweker, maar de teler bepaalt uiteindelijk welk ras hij wil. Die koopt plantjes bij de plantenkweker, die op zijn beurt onze zaden gebruikt."
Ook de samenwerking met telers, handelaren en verwerkers is cruciaal. "We adviseren telers over rassenkeuze en teelt. Ook hebben we contacten met de handel, want die wil soms tot augustus van het jaar erop bewaren. Een teler kan wel een mooi product afleveren, maar de handel vraagt om rassen die hun kwaliteit behouden."
Onder andere in knolselderij heeft Novisem een sterke positie opgebouwd en in prei zijn ze sterk aan het groeien. "In knolselderij hebben we inmiddels 35 procent marktaandeel in Europa, en zijn we marktleider," aldus Giel. "In prei concurreren we met de grootste spelers in de wereld. Wij zijn pas dertien jaar bezig, maar hebben nu al rassen die zich kunnen meten met de top."
Kennis delen en keten verbinden
Giel benadrukt het belang van samenwerking binnen en buiten het bedrijf. "We werken in zogenaamde 'crop teams', waarin veredelaars, productiespecialisten, marketeers en vertegenwoordigers samen bepalen wat de markt vraagt en waar veredeling naartoe moet. Die afstemming zorgt dat we snel kunnen reageren op trends."
Ook de samenwerking met dealers wereldwijd speelt een rol. Novisem heeft vertegenwoordigers in Nederland, België, Frankrijk, Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland, en dealers in onder meer Zuid-Europa, Noord-Amerika, China, Australië en Nieuw-Zeeland. "De markten verschillen sterk. Een bleekselderijras dat in Nederland werkt, doet het niet in Italië. Wij ontwikkelen rassen op maat per regio."
Van kruiden tot tuinbonen
Naast prei en selderij investeert Novisem fors in kruiden. "We willen in 2027 tot de grootste leveranciers van Europa behoren," zegt Giel. "Onze zaden vind je terug in potjes basilicum en peterselie in de supermarkt, maar ook in de droog- en diepvriesindustrie. Op bijna elke diepvriespizza zit wel wat peterselie van onze veredeling."
Ook in tuinbonen, koriander en zelfs minder bekende gewassen zoals wortelpeterselie speelt Novisem een groeiende rol. "Dat zijn geen producten die je dagelijks ziet, maar ze hebben allemaal hun markten. En zolang die markten zich ontwikkelen, blijven wij daarin investeren."
Mensen maken het verschil
Novisem telt inmiddels 34 medewerkers en blijft groeien. "We kunnen investeren in machines, maar het zijn de mensen die het verschil maken," benadrukt Charl. "Hun vakmanschap, hun gevoel voor het gewas en hun plezier in het werk bepalen het succes."
PS Aero: van autohandel tot vliegtuigdroom
Waar bij Novisem de groei onder de grond begint, speelt het succes van PS Aero zich af in de lucht, of beter gezegd, op de grond met vliegtuigen die niet meer vliegen. Toen de aanleg van de A73 de verkeersstroom langs zijn autohandelbedrijf deed verdwijnen, besloot Piet Smets (de broer van Leo Smets van Europol Systems), het roer om te gooien.
© Marjet Lubbers-Bruijnse | AGF.nlPS Aero als tweede voorbeeld van innovatief ondernemerschap. "Omdenken is essentieel voor onze sector", zei voorzitter van de Businessclub Fresh Park Venlo Michiel Geraedts
De voormalige autohandelaar begon te handelen in afgedankte vliegtuigen en bouwde een onderneming op die wereldwijd bekend is geworden bij luchtvaartmaatschappijen, filmmakers, attractieparken en trainingscentra. PS Aero verkoopt of verhuurt complete vliegtuigen en onderdelen aan filmproducties, evenementen en themaparken, en ondersteunt trainingsprojecten waarbij hulpdiensten leren om te gaan met vliegtuigrampen, van blussen tot openknippen.
De creatieve toepassingen zijn eindeloos. Vliegtuigen krijgen bij PS Aero een tweede leven als hotelkamer, decorstuk of lesobject. Zo stonden hun toestellen al in videoclips van Rammstein, in de Netflix-serie The Queen's Gambit en diverse ander internationale speelfilms.
Ook bedrijven en bezoekers kunnen letterlijk een kijkje nemen in deze bijzondere vloot. De showroom op het terrein in Baarlo herbergt straaljagers, passagierstoestellen, schietstoelen en ook de grootste helikopter die ooit gebouwd werd: een Russische kolos genaamd MI26T HALO die het terrein domineert.
Tijdens de rondleiding vertelde Smets vol enthousiasme over de logistieke uitdaging om vliegtuigen die nooit meer opstijgen toch bij zijn bedrijf te krijgen. "Elk toestel komt per vrachtwagen," legt hij uit. "Maar er bestaan geen bouwtekeningen, dus we moeten zelf uitvinden hoe we het in delen demonteren."
Inmiddels weten bedrijven en verzamelaars uit heel Europa hem te vinden. "Alles wat ooit gevlogen heeft — van vliegtuig tot drone — komt vroeg of laat bij Piet terecht."
Wat bij PS Aero vooral indruk maakt, is de combinatie van technisch vakmanschap en vindingrijk ondernemerschap. Een bedrijf dat letterlijk 'omgedacht' heeft, en waar staal, schroeven en straalmotoren samenkomen tot een bron van inspiratie voor iedereen die ooit iets nieuws durfde te beginnen. "Ook voor onze sector is het essentieel om zaken door een andere bril te bekijken en ons te laten inspireren door andere sectoren om daarmee onze organisaties naar het volgende niveau te brengen", besluit Michiel Geraedts, voorzitter van de businessclub.
Klik hier voor de fotoreportage
Voor meer informatie:
Novisem
De Berckt 8
5991 PD Baarlo
[email protected]
www.novisem.com
PS AERO B.V.
Napoleonsbaan zuid 27c
5991 NB Baarlo
+31 (0)6-13620884
[email protected]
www.psaero.com
www.psaero.com
