De Zuid-Afrikaanse blauwe bessensector versterkt zijn positie in de wereldhandel door een betrouwbaar aanbod en voorspelbare logistiek. Het Verenigd Koninkrijk blijft de belangrijkste bestemming, terwijl Nederland zijn rol behoudt als Europees logistiek centrum. De Verenigde Arabische Emiraten groeien als een markt van hoge kwaliteit, en ook Duitsland, Hong Kong en Singapore zien hun importvolumes toenemen.
In het Verenigd Koninkrijk heeft zich een sterke retailmarkt ontwikkeld, waar consistente levering en merkpositionering de langetermijnwaarde bepalen. Nederland blijft cruciaal voor wederuitvoer binnen Europa, waardoor routes en transittijden worden geoptimaliseerd. Ondertussen hebben markten in de Golfregio en Zuidoost-Azië hun afhankelijkheid van één enkele bestemming verminderd. De import vanuit de VAE nam toe van 562 ton in 2020/21 naar 1.873 ton in 2024/25, terwijl Duitsland in 2023/24 1.838 ton bereikte en vervolgens naar 1.568 ton in 2024/25 aanpaste. Hongkong en Singapore blijven belangrijke logistieke knooppunten voor Azië.
De Zuid-Afrikaanse export van blauwe bessen steeg met 44% van 18.285 ton in 2020/21 naar 26.301 ton in 2024/25. Tussen 2023/24 en 2024/25 was er een lichte daling van 0,68%, van 26.482 naar 26.301 ton, maar het percentage afkeuringen blijft laag, wat de reputatie van Zuid-Afrikaans fruit hoog houdt. De groei in export is vooral te danken aan verbeteringen in productiviteit, niet aan een uitbreiding van het areaal. De rijping van boomgaarden, de vervanging van rassen door varianten met een hogere opbrengst en verbeteringen in temperatuurregeling en behandeling na de oogst hebben de consistentie bij aankomst versterkt.
Voldoen aan de traceerbaarheids- en residunormen op de Europese markt blijft een vereiste voor concurrentievermogen. Dankzij investeringen in post-harvest management en data-analyse kunnen exporteurs de stevigheid, het suikergehalte en de uniformiteit van de zendingen behouden.
Na logistieke verstoringen en een overschot uit Peru in 2021-2022 zijn er nieuwe variëteiten gepland voor 2025-2026. Selecties uit de Verenigde Staten, Australië en Spanje zijn bedoeld om opbrengst, kaliber en houdbaarheid te verbeteren. De productie concentreert zich in twee regio's: de Westkaap, die ongeveer 60% van de productie voor zijn rekening neemt, en de noordelijke regio (Limpopo, Mpumalanga en KwaZulu-Natal), die met 40% bijdraagt en uitbreidt door jongere aanplant.
De oogsttijden ondersteunen de exportprogramma's. De noordelijke regio begint in juni met een piek in augustus, terwijl de Westkaap een maand later volgt. Variëteiten die tegen het seizoen ingaan, zorgen voor continuïteit in de aanvoer voor binnenlandse en exportmarkten.
De sector legt nu de nadruk op het versterken van de consistentie van de bestemmingen in het VK, het verbeteren van de operationele coördinatie via Nederland, en het uitbreiden van handelsroutes naar de Golf en Zuidoost-Azië. Verbeterde thermische controle, kwaliteitsbewaking en logistieke coördinatie blijven prioriteiten voor de sector bij de start van de volgende productiecyclus.
Bron: Blueberries Consulting
