Afgelopen seizoen werd de export van Malinese mango's naar de Europese Unie gekenmerkt door een stabiel volume, dat zelfs hoger lag dan dat van andere West-Afrikaanse landen. Toch leidde het seizoen tot zorgen: meer dan vijftig zendingen werden onderschept vanwege fytosanitaire problemen, wat resulteerde in waarschuwingen van de EU. Als reactie daarop heeft de Europese Unie besloten om de invoer van Malinese mango's voorlopig volledig stop te zetten. Overigens loopt dit mangoseizoen van april tot mei, waardoor de ban vooralsnog geen effecten heeft.
Om de situatie aan te pakken, organiseert het Malinese ministerie van Landbouw op 24 september een bijeenkomst met alle betrokken partijen, waaronder voedselveiligheidsinstanties, technische partners en telers. Tijdens die bijeenkomst zal een uitgebreid actieplan worden gepresenteerd om herhaling te voorkomen. Volgens Naman Keita, producent, exporteur en CEO van Agroplus Mali, is het plan een stap in de juiste richting, maar komt het wel erg laat.
© Naman
Gebrek aan snelle reactie
Volgens Naman Keita, producent-exporteur en CEO van Agroplus Mali, ligt de directe oorzaak van de onderscheppingen bij een vroege uitbraak van fruitvlieg. Die werd veroorzaakt door de vervroegde komst van het regenseizoen, aan het begin van het vorige mangoseizoen. Keita: "De eerste onderscheppingen vonden plaats in Europa, bij de start van het Kent-mangoseizoen. Het probleem is dat boomgaarden in Mali al bijna tien jaar onvoldoende zijn behandeld. Die kwetsbaarheid voor fruitvlieg kwam vorig seizoen duidelijk naar voren."
Uit reacties van telers die deelnamen aan een nationale workshop blijkt dat de Malinese autoriteiten nauwelijks of niet hebben gereageerd op de waarschuwingen vanuit Europa. Dit gebrek aan respons zou de Europese Unie ertoe hebben aangezet om uiteindelijk het drastische besluit te nemen: een volledig invoerverbod op Malinese mango's. Keita bevestigt dit: "Er was een gebrek aan alertheid en communicatie, zowel van de controleautoriteiten in Mali als van de interprofessionele organisatie van telers en andere betrokkenen in de sector. Er had direct gereageerd moeten worden, met uitleg aan onze Europese partners zodra de eerste waarschuwing werd afgegeven, zoals we in het verleden wél hebben gedaan. In 2016 bijvoorbeeld reageerden de Malinese autoriteiten snel, wat hielp om de reputatie van Malinese mango's te behouden en het exportseizoen voort te zetten."
Gebrek aan communicatie
Volgens Keita hebben de Europese voedselveiligheidsautoriteiten de fytosanitaire schade overschat door onvoldoende communicatie vanuit Mali. "Het aantal onderscheppingen en waarschuwingen, ongeveer 63 gevallen, is niet representatief en wordt overschat. We twijfelen aan de manier waarop wordt geteld, omdat ook mango's zijn meegerekend die bij particulieren in hun persoonlijke bagage werden aangetroffen, buiten het officiële exportsysteem om. In dat opzicht vind ik niet dat de Europese Unie soepel is geweest."
Dit ernstige incident kan de reputatie van Mali op andere markten, zoals Marokko, schaden. Keita, die vooral naar Marokko exporteert, benadrukt: "Dit zal natuurlijk het vertrouwen van importeurs en autoriteiten op andere markten ondermijnen. Maar ik wil duidelijk maken dat de mango's die naar Marokko gaan, heel vroeg in het seizoen worden geoogst, voordat de regen begint. Het gaat om de variëteit Amélie, die veel eerder wordt geoogst dan de Kent-variëteit, waar de Europese onderscheppingen betrekking op hebben. Onze autoriteiten moeten daarom het nodige doen om onze Marokkaanse partners gerust te stellen."
Malinees actieplan om herintrede mogelijk te maken
Het actieplan van het Malinese ministerie van Landbouw, dat een breed scala aan maatregelen omvat voor de komende 12 maanden, wordt door Keita gezien als een belangrijke routekaart voor de herintrede op de Europese markt. Het plan bevat onder andere een update van het nationale plan voor de bewaking van fruitvliegen, een evaluatie van de monitoring en verwerking van gegevens over de prioritaire quarantaineplagen Bactrocera dorsalis en Ceratitis capitata, en een versterking van communicatie, samenwerking en coördinatie binnen de mangosector.
Keita zegt hierover: "We hopen dat deze moeilijke periode snel achter ons ligt. De uitvoering van het actieplan is al gestart, maar grootschalige testen zullen zeker tijd kosten." Wat betreft de dringende noodzaak om de mangosector in Mali te herstructureren, een wens die breed wordt gedragen door telers en exporteurs, zegt Keita: "Dit is een van de belangrijkste lessen uit deze crisis. We moeten de sectororganisatie nieuw leven inblazen en voorzien van de juiste middelen om de sector collectief en efficiënt te beheren, en om waarschuwingen en klachten van onze partners beter af te handelen."
"Ik blijf optimistisch over een snelle herstructurering en het herstel van de situatie. Dit is essentieel voor zowel de Malinese export als de Europese markt, waar de herkomst van mango's een belangrijke rol speelt in het jaarlijkse handelsvolume," besluit Keita.
Voor meer informatie:
Naman Keita
Agroplus-Mali
Tel: +22374042671
[email protected]
www.agroplus-mali.com
