De prijzen van vruchtgroenten (tomaat, komkommer, paprika) bereiken dit jaar niet het vijfjarige gemiddelde, maar zijn bij de meeste bedrijven wel voldoende voor dekking van de kosten. Dat heeft echter zeker nog niet geleid tot een opleving van de kassenbouw in Nederland, concludeert Rabobank. In een update. In andere gewassen zijn de prijzen beter. Vooral de prijsvorming van appels en peren was afgelopen seizoen goed aldus de bankanalisten. De productieniveaus in de boomgaard staan hier wel onder druk.
Economisch gaat het ruim voldoende in de tuinbouw
De huidige economische situatie in de tuinbouw is ruim voldoende. In de Rabo-tuinbouwbarometer ligt de score in het derde kwartaal op een 7,17 (op een schaal van 0-10). Figuur 1 toont de ontwikkeling van dit kengetal in de afgelopen vijf jaar. Al ruim twee jaar, sinds het tweede kwartaal van 2023, ligt het cijfer net op of boven de 7.
© RaboResearch 2025
Figuur 1: Rabo-tuinbouwbarometer 2020-2025 is al een poos vrij constant
Vergeleken met het vorige kwartaal lijkt vooral de berichtgeving uit de glasgroentesector nu iets gematigder. De gemiddelde prijs voor tomaat, paprika en komkommer ligt onder het niveau van 2024. Er lijken wel minder virusproblemen voor te komen in de teelt, doordat tomatenkwekers zijn overgeschakeld naar resistente rassen. Daarnaast hebben veel telers ook de wortelproblemen bij paprika overwonnen.
De prijs van snijbloemen is op een goed niveau gebleven. Wel bleef het aanbod dit voorjaar wat achter. Dit is vooral het gevolg van een lagere aanvoer van tulpen door minder beschikbare bollen. De prijzen en aanvoervolumes van potplanten zijn redelijk stabiel gebleven. Nog steeds liggen daarbij de prijzen voor bladplanten in het standaardsegment onder de kostprijs. De totale exportwaarde van snijbloemen en potplanten in het eerste halfjaar van 2025 steeg volgens gegevens van Floridata met zo'n 2,7% ten opzichte van een jaar eerder.
In de bloembollenteelt is de tulpenoogst goed en zijn de voorverkoopprijzen voor tulpenbollen ook weer bemoedigend. Tot en met juli 2025 zijn de groeicondities voor lelies prima. De pioenenoogst was goed, maar afhankelijk van de verkoopwijze van telers zijn er grote verschillen in resultaat. De telers met vaste contracten hadden veel minder last van prijsdruk. De markten voor narcis en calla staan wat onder druk.
Kassenbouw in Nederland blijft nog op laag niveau
Voor de Nederlandse toeleveringsbedrijven in de kassenbouw is de hele wereld afzetgebied. Dit bleek maar weer eens tijdens de GreenTech, de jaarlijkse beurs voor tuinbouwtechnologie in Amsterdam afgelopen juni. Daar kregen veel internationale delegaties allerlei programma's voorgeschoteld en meldden ze zich met veel enthousiasme bij de stands van de Nederlandse kassenbouwers en aanverwante bedrijven.
Uit gesprekken met kassenbouwers en hun branche-organisatie (AVAG) blijkt altijd dat het van cruciaal belang is dat ook in Nederland nieuwbouwprojecten van de grond blijven komen. Zo kunnen nieuwe ontwikkelingen dicht bij de hoofdlocaties en kenniscentra van de Nederlandse kassenbouw worden getest en getoond.
Toch is een sterke verbetering van de situatie in Nederland nog niet in zicht, constateert de bank als men kijkt naar de CBS-cijfers over orders, de orderportefeuille en de daadwerkelijk uitgevoerde projecten (zie figuur 4).
© CBS, bewerking RaboResearch 2025
Figuur 4: Ontvangen orders en productie voor tuinbouwkassen in Nederland in de periode 2015-2024
In de figuur zijn twee kenmerken van de kassenbouw in Nederland weergegeven: allereerst de waarde van nieuw binnengekomen orders waarmee de orderportefeuille dus stijgt (uitgedrukt in miljoenen euro). Daarnaast de daadwerkelijke productie van bouwwerken in dat jaar (eveneens in miljoenen euro), waarmee de orderportefeuille daalt. De daadwerkelijke productie schommelt wat minder dan de orderportefeuille omdat productiecapaciteit natuurlijk niet van vandaag op morgen kan worden veranderd en kassenbouwbedrijven de productie moeten kunnen inplannen. Daardoor wisselt (het Nederlandse deel van) de orderportefeuille.
De gemiddelde ontvangen Nederlandse orders bedroegen in de tien jaar van deze analyse 77,5 miljoen euro. De ontvangen orders (uit Nederland) liggen na het topjaar 2020 met 151 miljoen euro in de periode 2022-2024 onder het 10-jaars gemiddelde. Daarbij moeten we ook nog rekening houden met een aantal jaren met stevige inflatie, waardoor de oppervlakte die wordt gebouwd voor hetzelfde bedrag fors is gedaald.
De kleine stijging in ontvangen (Nederlandse) orders van 53 miljoen euro in 2023 naar 68 miljoen euro in 2024 is een lichtpuntje, maar van een grote opleving is nog geen sprake.
Snijbloemen uit Kenia steeds vaker niet meer via Nederland
Nederland speelt wereldwijd nog steeds een belangrijke rol in het samenstellen van een groot assortiment snijbloemen. Vele Europese landen en landen op andere continenten transporteren snijbloemen via luchtvracht en soms zeevracht naar Nederland. Hier worden de bloemen dan samengevoegd met de Nederlandse productie om te komen tot een divers assortiment van monoboeketten en gemengde bloemstukken.
Vooral Kenia en Ethiopië richtten zich voor de coronapandemie – wat betreft snijbloemen - nog hoofdzakelijk op de snijroos. Daarnaast hadden al veel leveranciers van uitgangsmateriaal voor chrysanten, perkplanten en diverse potplanten een vestiging in Oost-Afrika om te profiteren van een jaarrond gelijkmatige lichthoeveelheid en relatief goedkope arbeidskrachten voor de arbeidsintensieve werkzaamheden.
Tijdens de coronapandemie is in Kenia echter het besef gegroeid dat de afhankelijkheid van één logistieke route naar de markt voor snijbloemen de gehele sector kwetsbaar maakt. Vandaar dat de bloemensector in Kenia (en Ethiopië) initiatieven ontplooit om de export over meer landen te verdelen. De eerste resultaten daarvan zijn te zien in de cijfers over 2023 (zie figuur 2).
© UNComtrade, bewerking RaboResearch 2025
Figuur 2: Ontwikkeling van de exportwaarde van snijbloemen uit Kenia naar diverse afzetlanden in de periode 2019-2023
In figuur 2 is inmiddels zichtbaar dat het aandeel van de Keniase exportwaarde dat naar de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk gaat tussen 2019 en 2023 gedaald is van 75,6% naar 66,3%. Deze relatieve daling is niet het gevolg van een kleinere stroom snijbloemen naar de EU of het VK. De exportwaarde van snijbloemen uit Kenia naar deze groep landen bleef stabiel op 440 miljoen Amerikaanse dollar. De exportwaarde van snijbloemen uit Kenia naar overige landen steeg in deze vier jaren van 142 miljoen naar 223 miljoen dollar. Kenia heeft in deze periode dus nieuwe logistieke routes aangeboord naar het Midden-Oosten en Kazachstan voor het alsmaar grotere aanbod van snijbloemen.
Bron: Rabobank
