Tholen - Het was woensdag geen strandweer, dus er waren ook geen strandfiles. Op het elektriciteitsnet zijn die files er steeds vaker wel. Tijdens een sessie van de Agro Businessclub Westland ging het onder meer daarover woensdagmiddag.
Gastheer van de middag was Juva, onder Westlanders beter bekend als het energiebedrijf aan de Nieuweweg, oftewel Westland Infra Netbeheer. Emile Croin van Anexo, een van de Juva-zusterbedrijven, durfde het aan om het fenomeen netcongestie ter discussie te stellen. Jan Willem Zwang zoomde namens Stratergy in op de turbulente tijden op de gasmarkt. Aan Bart Setz van bQurius was het vervolgens de schone taak om de vertaalslag naar de glastuinbouwpraktijk te maken, waarna traditiegetrouw de borrel van start ging.
© Thijmen Tiersma | AGF.nlSprekers Emile Croin (Anexo), Jan Willem Zwang (Stratergy) en quizwinnaar Daan van Winden (Vollebregt Barten Onroerend Goed). Bekijk hier het hele fotoverslag van de middag.
DGS en Gotork
Al snel toverde Emile tijdens zijn presentatie de bekende roodgekleurde netcongestiekaartjes op het scherm. Die kaartjes sluiten aan op de missie van Anexo, dat haar klanten helpt om de energietransitie te maken zonder capaciteitsbeperkingen op het net. Jan Willem speelde later die middag een quizje, maar ook Emile vuurde wat vragen op de zaal af. Wie kent het fenomeen energiehubs? En wie is bekend met de afkorting GDS? Die laatste afkorting kende nog slechts een enkeling. Het staat voor Gesloten Distributiesysteem. Bedrijven zoeken daar hun heil in nu de netbeheerder steeds vaker zegt: ho, jij krijgt geen (extra) aansluiting meer.
In de zaal kwam het verhaal van Emile menigeen bekend voor. Gebruik op tijd of raak het kwijt, of Gotork, de afkorting die vast ook snel meer bekendheid gaat krijgen. Meerdere mensen in de zaal kennen voorbeelden van brieven van netbeheerders die zijn gestuurd, met daarin de vervelende boodschap dat bedrijven een deel van hun aansluiting kwijt kunnen raken. Kan dat zomaar? En wat kun je ertegen doen? Rechtszaken liggen op de loer.
Op tijd elektriciteit gebruiken om je aansluiting te behouden was een advies dat de zaal meekreeg woensdagmiddag, net als het advies van Emile om ook nog eens goed te kijken wat je kunt besparen, voordat je allerlei assets zoals batterijen begint te kopen.
© Thijmen Tiersma | AGF.nl
Jan Willem Zwang van Stratergy speelde een quizje, waarvoor iedereen voor even zijn smartphone erbij mocht pakken. Bekijk hier het hele fotoverslag van de middag.
Leg gas vast
Bart Setz van bQurius ging in zijn verhaal gericht op de glastuinbouwpraktijk ook kort in op batterijen. De 120 glastuinbouwlocaties waar bQurius energiepartner van de teler is draaien met 175 wkk's, maar nog niet met batterijen. Het bedrijfsontwikkelingsbureau krijgt er wel veel vragen over, merkt Bart. Alleen ziet men op kantoor in Schipluiden dat de financiële rekensom vaak nog niet uit kan.
Een andere rekensom die veel gemaakt wordt, is die wat de extra belasting- en klimaatregelen van het kabinet een teler gaan kosten. Makkelijk een tientje per vierkante meter extra in 2030, zo laten de huidige berekeningen voor zowel belichte als onbelichte bedrijven zien. bQurius werkt met beide soorten bedrijven. Het advies voor belichte bedrijven is om gas tijdig vast te leggen nu de termijnprijzen relatief laag zijn. Zonder gas wordt het lastig om de lampen aan te houden in de winter. Gas inkopen om elektriciteit mee te maken en te verkopen is dan weer iets waar ze bij bQurius voor klanten voor na 2026 voorzichtig mee zijn. Er is teveel onzeker.
Zorgen zijn er vanwege alle energie- en belastingontwikkelingen over bedrijven in Westland die nog van hun steeds duurder wordende ketel af moeten en een alternatief zoeken. Met een wachtlijst voor plaatsing van wkk's en batterijen dreigen die ondernemers op een gedwongen bedrijfstop af te koersen.
© Thijmen Tiersma | AGF.nlSpreker Bart Setz (bQurius, rechts) met Hester Hordijk (Flortpartners) en Laurens Vis (Alfa Accountants en Adviseurs). Bekijk hier het hele fotoverslag van de middag.
68.800 euro
Op het scherm bij Jan Willem Zwang van Stratergy verschenen na de quizvragen ook de koppen van de leiders van China, Rusland en de Verenigde Staten. De energiemarkt is een wereldwijde markt (geworden). Onrust op het geopolitieke toneel jaagt de prijzen op. Jan Willem liet veel energiestatistieken zien. Opvallend daarbij onder meer de hoge gemiddelde elektriciteitsprijs in Nederland. De prijs per megawattuur ligt in 2025 voorlopig op zo'n 90 euro per megawattuur, ondanks recordaantallen negatieve uurprijzen.
Een ander opvallend getal: 68.800 euro. Die prijs is netbeheerder TenneT straks volgens de energiekenner bereid per kwartier te betalen voor onbalanslevering, om te zorgen dat het licht niet uitgaat. Kan de glastuinbouw daarvan profiteren, was een vraag uit de zaal. Jan Willem betwijfelt het. Tegen de tijd dat dat tarief afgekondigd wordt, is de glastuinbouw al volop met wkk's aan het draaien, verwacht hij. Het zal eerder de grote industrie zijn die met zo'n tarief geprikkeld moet worden om actie te ondernemen.
Met nieuwe inzichten, kennis over nieuwe technische begrippen en misschien ook wel nieuwe zorgen over wat er nog komen gaat, ging de Agro Businessclub Westland na zo'n anderhalf uur de borrel in. In lijn met het advies van alle drie de sprekers - zorg dat je je verdiept in de energiemarkt - hebben zij alvast weer een stap gezet.