Voor de grootschalige Russische invasie produceerde de regio Kherson jaarlijks meer dan 1,5 miljoen ton watermeloenen, goed voor bijna een derde van de totale Oekraïense oogst. In 2022 raakten 90% van de velden verloren door de bezetting. De infrastructuur werd zwaar beschadigd en grote delen van het land waren ontgonnen.
Tegenwoordig zijn vroege watermeloenen weer in Oekraïense winkels te vinden, maar deze komen meestal uit import of uit de regio Odesa. De prijzen blijven hoog, met een startprijs van ₴25,89 (€0,60) per kilo. Gemiddeld liggen de prijzen tussen ₴35 en ₴60 (€0,80-1,40), terwijl premiumrassen oplopen tot ₴149 (€3,50). Experts verwachten dat de prijzen tegen het einde van juli zullen dalen naar ₴15-20 (€0,35-0,50), wanneer meer lokaal fruit op de markt verschijnt.
Hoewel er in Kherson weer geoogst wordt, leven telers onder constante dreiging van Russische drones. In een recente video van een beurs zijn arbeiders te zien die de lucht afspeuren en snel wegvluchten zodra onbemande vliegtuigen verschijnen. "De drone komt op de vrachtwagen af! Rennen!" roept een vrouw. Drones vallen regelmatig voertuigen aan, vernielen geoogste gewassen en vergroten daarmee de risico's voor de landbouwsector.
Andrii, een lokale teler, zet zich in voor het herstel van de regio. Zijn familie beheerde 56 hectare aan de linkeroever, met een opbrengst tot 60 ton per hectare. In 2012 verliet hij zijn juridische loopbaan om deel uit te maken van het familiebedrijf. Door de oorlog raakte de familie verspreid: Andrii verbleef aan de rechteroever, terwijl zijn broer gevangen zat in bezet gebied. Zonder toegang tot hun land en gereedschap vluchtten ze naar Odesa, waar ze watermeloenen verhandelden, maar de kwaliteit kon niet tippen aan die van Kherson.
Na de bevrijding van de rechteroever eind 2022 pachten de broers nu 20 hectare bij Kherson. Het land was deels ontmijnd, maar lag vol puin. Met beperkte middelen plantten ze alles handmatig en slaagden erin om de volledige oogst van 2023 te verkopen.
Dit jaar breidden ze hun bedrijf uit naar 46 hectare, met een opbrengst van 55 ton per hectare. Toch blijven de uitdagingen groot: vogels beschadigen hun irrigatiesystemen, zout uit het verwoeste Kakhovka-reservoir tast de bodem aan en mijnen vormen een blijvende bedreiging. Het beste land aan de linkeroever is nog steeds bezet.
Ondanks alle tegenslagen blijft Andrii bouwen aan de toekomst. Hij droomt ervan om op het familieland weer druiven en watermeloenen te verbouwen. "We verloren alles in één dag," zegt hij. "Nu bouwen we stukje bij beetje weer op."
De watermeloenen uit Kherson zijn terug, maar volledig herstel hangt af van ontmijning, herstel van infrastructuur en volledige bevrijding van het gebied. Tot die tijd, aldus Andrii, "blijft de echte watermeloen van Kherson een gijzelaar."
Bron: odesa.novyny.live / beryslav.rayon.in.ua / www.rbc.ua