Op de krappe Nederlandse arbeidsmarkt daalt het aantal vacatures gestaag, terwijl het aantal werklozen iets oploopt. Zodoende neemt de spanning op de arbeidsmarkt af. De stemming onder consumenten over de arbeidsmarkt is verslechterd én hun gevoel van baanzekerheid loopt eveneens wat terug, zo blijkt uit onderzoek van ING Research via de ING Vraag van Vandaag. Dit kan ervoor zorgen dat huishoudens hun uitgaven temperen.
Al geruimde tijd heeft de Nederlandse arbeidsmarkt te kampen met krapte. Zo zien we nog op veel plekken een tekort aan personeel en rapporteren bedrijven ook nog steeds een tekort aan personeel het vaakst als hun belangrijkste belemmering.
© ING
Spanning op de arbeidsmarkt loopt wat terug
Recent lijkt er toch wel beetje bij beetje sprake van een lichte kentering op de arbeidsmarkt. Het aantal openstaande vacatures is teruggelopen en stond in het eerste kwartaal het op 396 duizend, 17 duizend minder dan ruim een jaar geleden. De werkloosheid is in diezelfde periode opgelopen met bijna 20 duizend naar in totaal 391 duizend werklozen, zo blijkt uit de meest recente cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De verhouding tussen deze twee arbeidsmarktcijfers gebruiken economen veelal als indicator om de spanning op de arbeidsmarkt te illustreren. Inmiddels loopt die spanning dus iets terug en houden beide cijfers elkaar weer bijna in evenwicht. Tegelijkertijd is het aantal gewerkte uren ook licht afgenomen het afgelopen jaar. Dat is eveneens een signaal dat de krapte op onze arbeidsmarkt wat minder aan het worden is. En uiteindelijk een logisch gevolg van de recent flink opgelopen loonkosten.
Sentiment over de arbeidsmarkt verslechterd
Voor veel consumenten is de situatie op de arbeidsmarkt van groot belang. Werk is immers voor velen veruit de belangrijkste inkomstenbron. Daarom is het interessant om te kijken hoe consumenten die situatie zelf ervaren. Wat blijkt? Het afgelopen half jaar heeft het positieve sentiment over de arbeidsmarkt duidelijk een stap teruggezet. Dat blijkt uit onze maandelijkse peilingen via de ING Vraag van Vandaag. De optimisten zijn deze maand nog wel in de meerderheid, maar die is duidelijk geslonken het afgelopen jaar.
© ING
Lichte daling ervaren baanzekerheid, maar voor velen nog wel hoog
Tegelijkertijd lijkt de ervaren baanzekerheid onder consumenten ook iets afgenomen, blijkt uit een andere maandelijkse gestelde ING Vraag van Vandaag over hoe zeker of onzeker ze zich voelen over het behoud van hun baan. Kijken we naar het aantal respondenten dat aangeeft wel eens of vaak bang te zijn om hun baan te verliezen dan is dat de laatste tijd licht toegenomen, met 5%-punt in bijna een jaar. Ondanks deze ontwikkeling ligt de ervaren baanzekerheid onder consumenten nog wel op een vrij hoog niveau. Dat blijkt des te meer op het antwoord van consumenten op een andere vraag naar hoe zeker of onzeker ze zich voelen over het behoud van hun baan de komende tijd. Daarbij geeft twee derde (67%) aan zich zeer zeker te voelen over het behoud van hun baan in de komende 12 maanden.
Afnemende baanzekerheid draagt bij aan voorzichtigheid consument
Voor consumenten is baanzekerheid belangrijk. Het is een van de bepalende factoren bij de beslissingen van consumenten om meer of minder geld uit te geven. Dat blijkt bijvoorbeeld uit onderzoek van Pettinicchi en Vellekoop naar duurzame consumptie en huishoudfinanciën. Deze studie illustreert dat dat hogere verwachtingen van baanverlies samenhangen met lagere uitgaven aan duurzame goederen (bijvoorbeeld aan auto's). Met andere woorden: consumenten die zich onzekerder over hun baan voelen geven minder uit en sparen meer (uit voorzorg). Dit verband maakt de recente afnemende baanzekerheidsgevoel onder consumenten natuurlijk extra relevant. Nu de spanning op de arbeidsmarkt wat terugloopt, zal dat sommige consumenten iets voorzichtiger kunnen maken. ING Research verwacht dan ook dan dat huishoudens de komende tijd een relatief groot deel van hun inkomen zullen sparen. Toch groeit de consumptie waarschijnlijk nog wel, aangezien veel van hen hun besteedbaar inkomen beduidend harder zien stijgen dan de prijzen.
Bron: ING