Aardappeltelers in de NEPG-regio (Nederland, België, Frankrijk en Duitsland) zitten in onzeker vaarwater. De prijs per 100 kilo kelderde abrupt van €30 in februari naar €7,50 nu. Die scherpe daling komt door een mix van factoren die verband houden met hoe de sector gestructureerd is, het klimaat en de marktdynamiek. Dat legt extra druk op een sector die al worstelt met stijgende kosten en strikte regelgeving.
Toch is het areaal met 5% toegenomen ten opzichte van vorig seizoen. Dat betekent zo'n 25.000 hectare extra. De verdeling over consumptie-, poot- of aardappelzetmeelaardappelen is nog niet bekend. Die uitbreiding staat haaks op de krimpende vraag, vooral naar bewerkte producten zoals diepgevroren friet, waarvan de export met 1,8% daalde tussen 2023 en 2024 (cijfers: Eurostat).
De reden voor de extra aanplant ligt in eerdere verwachtingen: men ging uit van een sterk groeiende verwerkingscapaciteit in Europa. Maar intussen is de situatie wereldwijd flink veranderd. Landen als China en India zijn fors meer diepgevroren aardappelproducten gaan exporteren – in vijf jaar tijd zelfs een vertienvoudiging. Tegelijk staat Europa er minder goed voor door dure grondstoffen, stijgende energieprijzen en hogere transportkosten.
Daarbovenop kwamen nieuwe handelsbelemmeringen, zoals extra invoerheffingen door de Verenigde Staten en een zwakke dollar. Daardoor zijn Europese producten buiten de EU moeilijker te verkopen.
Ook de verwerking verliep dit seizoen niet vlekkeloos. Door technische problemen kwamen er meer aardappelproducten van mindere kwaliteit op de markt. Dat drukte de afzet. Het droge weer zorgde weliswaar voor een vroege oogst, maar gaf ook de indruk van overvloed, wat de prijzen nog verder omlaag duwde op een al verzadigde markt.
Verder moeten telers aan steeds strengere milieuregels voldoen: watergebruik, bemesting, gewasbescherming en teeltrotatie worden strikter gecontroleerd. Dat maakt telen duurder en technisch lastiger. Daarbovenop komen nieuwe ziektes zoals Stolbur en bodemproblemen in sommige gebieden.
De NEPG waarschuwt dat veel telers de winstgevendheid van aardappelen overschatten op lange termijn. Als de huidige trends niet keren, vrezen zij voor strengere wetgeving. De organisatie roept op tot meer samenwerking in de Europese aardappelketen om het hoofd te bieden aan de toenemende concurrentie op de wereldmarkt.
Bron: agrodigital.com