De bananensector in Panama maakt een kritieke periode door, gekenmerkt door een staking die de activiteiten heeft lamgelegd en de hele productieketen heeft getroffen. De situatie is verergerd na de opschorting van de activiteiten door Chiquita en het massale ontslag van arbeiders, waardoor een klimaat van spanning en ontevredenheid in de regio is ontstaan.
Een exporteur uit de sector, die liever anoniem wilde blijven, vat de situatie duidelijk samen: "Chiquita onderbrak zijn activiteiten en schorste 4.500 banen. Ze zijn nog steeds aan het staken om de staking legaal te laten verklaren, hoewel deze al illegaal is verklaard door een rechter."
Hoewel de staking aan kracht heeft ingeboet, blijft ze de exportroutes beïnvloeden en vertraagt ze de verscheping van fruit naar internationale markten zoals Europa en de Verenigde Staten. "De staking schaadt de export. Chiquita heeft zijn activiteiten opgeschort en we kijken allemaal hoe we ons kunnen aanpassen", legt hij uit.
"Iedereen heeft er last van. Zelfs de nationale restaurants hebben geen kip en vlees meer en gas is schaars." Het gebrek aan basisvoorraden en de periodieke blokkades beïnvloeden de binnenlandse logistiek en veroorzaken een domino-effect dat de lokale bevoorrading en de levensvatbaarheid van de export in gevaar brengt.
Hoewel de druk en de kracht van de staking afnemen, blijven de blokkades sporadisch aanhouden. "Nu staan ze sporadisch drie uur 's ochtends en drie uur 's middags toe, maar het is erg ingewikkeld om te begrijpen wat ze willen," zegt hij, wijzend op een gebrek aan communicatie en coördinatie tussen de betrokken partijen.
De werknemers verwachten een eerlijke compensatie voor hun ontslag, maar de situatie blijft onzeker. "Wat ze willen is dat de staking legaal wordt verklaard, zodat ze recht hebben op een betere compensatie," zegt hij. Het bedrijf is echter niet verplicht om hen weer in dienst te nemen, wat leidt tot frustratie en ontmoediging in de gemeenschap.
De internationale impact is ook relevant. Panama is een leverancier voor de Europese en Amerikaanse markt en de onderbreking van de export heeft directe gevolgen voor de beschikbaarheid en het nakomen van contracten.
Volgens gedeelde ervaringen is er geen duidelijk vooruitzicht naar een terugkeer naar normale omstandigheden. Het gebrek aan officiële informatie van de vakbond en de geheimzinnigheid van de sector bemoeilijken het maken van prognoses.