Voor een hardnekkige plantenziekte die wereldwijd de slateelt bedreigt, komt een oplossing dichterbij. Dankzij een subsidie van 1,5 miljoen euro start een nieuw onderzoeksproject dat de wisselwerking tussen sla en de Fusarium-schimmel gaat ontrafelen. Bioloog Michael Seidl leidt het onderzoek, samen met Guido van den Ackerveken, collega's van de Universiteit van Amsterdam en diverse veredelingsbedrijven.
De zogeheten verwelkingsziekte, veroorzaakt door de bodemschimmel Fusarium oxysporum, vormt wereldwijd een steeds grotere bedreiging voor de slateelt. In Europa leiden recente uitbraken tot flink minder opbrengst en kwaliteit. Waarschijnlijk speelt klimaatverandering hierbij een rol: Fusarium doet het goed onder bepaalde klimaatomstandigheden.
Het nieuwe onderzoek, onder leiding van bioloog Michael Seidl, kijkt naar hoe Fusarium zich ontwikkelt en hoe agressief het wordt onder invloed van klimaatverandering. Dat kan uiteindelijk leiden tot nieuwe slarassen die minder gevoelig zijn voor de ziekte, en toch goed blijven presteren bij hogere temperaturen.
Subsidie via TKI
Het project ontvangt 1,5 miljoen euro subsidie van het Topconsortium voor Kennis en Innovatie (TKI) Tuinbouw en Uitgangsmaterialen. Ook bedrijven uit de sector investeren mee. Hierdoor kan het project nu officieel van start gaan. Naast onderzoekers van de Universiteit Utrecht doen ook collega's van de Universiteit van Amsterdam en veredelingsbedrijven mee.
"Sla is ontzettend belangrijk, als voedselgewas en ook economisch gezien," zegt Seidl. "Maar door klimaatverandering wordt Fusarium een steeds hardnekkiger probleem. Dat vormt een serieuze bedreiging voor de wereldwijde productie."
Met de TKI-financiering op zak, gaan Seidl en zijn team onderzoeken hoe Fusarium zich ontwikkelt en wat er precies gebeurt in de plant wanneer die geïnfecteerd raakt. Ook bestuderen ze hoe klimaatverandering de ziekte beïnvloedt.
Sla-ziekte moleculair ophelderen
Het onderzoek vindt plaats aan de Universiteit Utrecht en de Universiteit van Amsterdam. De onderzoekers gebruiken geavanceerde technologieën om op moleculair niveau te begrijpen hoe de ziekte werkt. Ook maken ze gebruik van de moderne onderzoeksfaciliteit NPEC in Utrecht, waar ze verschillende klimaatscenario's kunnen nabootsen om te kijken hoe de interactie tussen sla en Fusarium verandert.
Wetenschappres en bedrijven werken samen
Het project wordt gesteund door internationale veredelingsbedrijven, waaronder BASF|Nunhems, Bejo, Enza Zaden, Limagrain, Rijk Zwaan, Syngenta en Takii. Zij dragen zowel financieel als in expertise bij, en nemen de helft van de totale subsidie voor hun rekening.
"Dit project brengt wetenschap en bedrijfsleven bij elkaar om samen een belangrijk landbouwprobleem aan te pakken," zegt Seidl. "Door moleculaire technieken te combineren met klimaatgegevens, willen we niet alleen ontrafelen wat er nú gebeurt, maar ook toekomstige uitbraken beter kunnen voorspellen. Zo geven we veredelaars de handvatten om nieuwe, resistente slarassen te ontwikkelen – iets wat ze alleen niet zouden kunnen."
Bron: Universiteit Utrecht