Tholen - Vind je smaak belangrijk? Wie die vraag stelt aan een spreker op het Global Tomato Congress, kan het antwoord eigenlijk wel raden. Dat antwoord is 'ja', vaak gevolgd door een toevoeging in de trant van 'al sinds ons bestaan'.
Toch leek de laatste paar jaar smaak wat op de achtergrond verzeild te zijn geraakt, ook op het door Fruitnet georganiseerde jaarlijkse evenement, omdat veel aandacht uitging naar ToBRFV-resistenties. Dat is nog altijd zo, maar inmiddels is de markt ook zover om weer meer stil te staan bij smaak en kwaliteit, en daar ook over te communiceren voor de fors gegroeide lijst met resistente rassen.
"Stop met promoties"
Plaats van handeling was dinsdag de Fokker Terminal in Den Haag. Daar waren sponsoren, sprekers en (internationale) bezoekers samen gekomen. Traditiegetrouw kregen zij eerst kort wat cijfers en statistiek om op te kauwen aangereikt door onderzoekers van de Rabobank. Lambert van Horen liet zien dat groenten in het algemeen en ook tomaten duurder zijn geworden, maar dat de consument nog altijd bereid is die hogere prijs voor tomaten te betalen.
Een jaarlijks terugkerend thema is hoe de markt de consumptie van tomaat buiten lunch en diner kan opschroeven. Voor een algemene stijging van de afzet worden ook promoties en kortingen bij supermarkten gebruikt. Daar is de bankonderzoeker geen voorstander van. Het trekt volgens hem de consument alleen van de ene supermarkt naar de andere, kost de keten geld, maar levert geen stijging van de afzet op.
Communicatie naar consument
Meerdere sprekers kwamen gedurende de dag nog terug op de uitspraken van Lambert, zeker daar waar het ging om consumentenonderzoek en data over afzet nauwkeurig geanalyseerd is. Presentaties vanuit Azura, RedStar, BelOrta en ICA gingen hierover. Arnaud Lefebvre en Zinaida Kapustina toverden als eerste dergelijke cijfers op het scherm.
Zij zien kansen voor hernieuwde groei in het snacksegment, en in Frankrijk ruimte voor een eigen merk waarbij het draait om 'feel good snacking'. Een uitdaging: de strenge Franse verpakkingswet die plasticgebruik verbiedt sinds 1 januari. Met onder meer transparant plantcelluloseplastic is alsnog een verpakking gerealiseerd waarin de tomaten te zien zijn, en waarop ook gecommuniceerd kan worden richting de consument.
Ethan Luth en Steven Adriaense van Bayer De Ruiter. Bekijk hier de foto-impressie van de dag.
Communicatie over kwaliteit
Maar wat communiceer je dan? Bij de WUR zien ze in de toekomst mogelijkheden om data over kwaliteit te communiceren, zodra met beeldanalyse en gebruik van sensoren die inzichten er zijn. Eva Ketel gaf er een presentatie over. Said Ouraich van Delassus erkende dat extreme hitte vooral voor de smaak van in Marokko geteelde tomaten een uitdaging is. Over behoud van een goede houdbaarheid is de grote tomatenpartij zekerder.
Eva wees de zaal op een mooi voorbeeld voor wat betreft zulke communicatie uit Nederland. In het schap van Albert Heijn lag recent spinazie waarbij over hagelschade gecommuniceerd is naar de consument. Martijn van Keulen van RedStar hield, net als Glenn Sebregts van BelOrta, een pleidooi om vanuit de consument en vanuit de keten te denken. Consumer-centric-marketing in jargon.
Lucie Cardon van Normec en Evert Keuken van Agri Information Partners. Bekijk hier de foto-impressie van de dag.
Stevigheid
De consument wil, zo bleek uit onderzoek waarover Martijn vertelde, bijvoorbeeld graag weten waar je een tomaat het beste voor kunt gebruiken, in welk gerecht. Nu zou 13% van de consumenten daar na aankoop weleens over twijfelen. Met als risico een teleurstelling na bereiding van een gerecht, en daarna geen nieuwe aankoop. De tomatenspecialist uit De Lier wil wél die nieuwe aankoop en zet hiervoor ook nadrukkelijk in op een consistente smaak.
Karin Gorree van Normec Foodcare presenteerde cijfers die iets over die consistentie in smaak zeggen. Uit wekelijkse analyses van tomaten in supermarktschappen blijkt dat de afgelopen drie winters de consument weinig gemerkt heeft van de uitdagingen waar de tomatenmarkt mee te dealen had. Oftewel: de gevolgen van kouder telen en resistente rassen zijn bij de consument niet echt opgemerkt. De laboratoriumonderzoekers vonden wel verschillen, waarbij Karin het belang van stevigheid bij tomaten benadrukte.
Ruud Kaagman en Rik Lootens (Syngenta) en Yvo Lens (Gautier Semences). Bekijk hier de foto-impressie van de dag.
Snelheid mét kwaliteit
Vanuit de veredeling kregen Hazera, BASF | Nunhems, Rijk Zwaan en Norfolk Healty Produce de kans om iets te delen over waar zij mee bezig zijn. Michal Taraska en Robbert Biemans van Hazera trokken de vergelijking tussen voormalig topsprinter Dafne Schippers en het veredelingsproces. Je wilt ook in veredeling snelheid maken, maar daarbij moet kwaliteit en in het geval van tomatenveredeling vooral ook smaak niet vergeten worden.
Namens Norfolk wees Nathan Pumplin erop dat veel meer consumenten bereid zijn een genetisch gemodificeerd product te kopen dan de markt denkt, zeker als dat product gezondheidsvoordelen biedt. Norfolk heeft een paarse GMO-tomaat op de markt.
"Nieuwe rassen simpelweg beter"
Geert Janssen van BASF | Nunhems en Paul Simmonds van Rijk Zwaan hadden het vooral over ToBRFV. Met een steeds meer ingevulde viruskaart van de EPPO (Geert durfde het aan te wijzen op veel wijdere verspreiding van het virus dan de officiële kaart laat zien. Alleen met Australië zou nog een groot gebied vrij van virus zijn) is het belang van resistentie groot. Zelfs voor landen of voor telers die nog virusvrij zijn, merkte Paul op. Zo is door Rijk Zwaan in China bij een teler een resistent ras geïntroduceerd zonder dat er virus is. Simpelweg omdat de nieuwe resistente rassen beter zijn, benadrukte Paul.
Max van den Hemel en Niels van der Geest van Delphy Digital en Martin van Tol van LetsGrow.com. Bekijk hier de foto-impressie van de dag.
"Duurzaamheid mag niet ten koste gaan van smaak"
Aan het eind van de lange, en steeds warmere dag, kwam ook techniek nog aan de beurt. Op dat moment had Margriet Looije van Looye Kwekers in een panel over duurzaamheid het belang van genoeg beschikbare technieken benadrukt.
Timo Kleijwegt van Certhon introduceerde de oogstrobot Artemy. Sam Gui besprak moderne technieken op het gebied van biologische gewasbescherming. Martin van Tol van LetsGrow.com, Cedric Canovas van Soure.ag, Ronald Hoek van Blue Radix en Niels van der Geest van Delphy Digital sloten de dag vervolgens af met presentaties over het belang van goede software, data en hoe artificiële intelligentie kan helpen.
Duurzamer telen met hulp van moderne techniek is volgens Margriet Looije van belang voor de license to produce van telers en niet als competitief voordeel. Daarom moet kennis gedeeld worden. Het tomatenbedrijf dat de hele keten van teelt tot afzet in eigen hand heeft wil in 2040 klimaatneutraal en in 2050 klimaatpositief telen.
De nieuwste kas die Looye momenteel in Burgerveen bouwt is in ieder geval weer een stap vooruit, want hier kan ten opzichte van een traditionele kas nog eens dertig procent energie bespaard worden, deelde Margriet. Wie daarbij denkt dat duurzaamheid ten koste gaat van smaak, die zit fout volgens haar. "Duurzaamheid mag niet ten koste gaan van smaak."