Het goede nieuws is dat de tweede helft van het Zuid-Afrikaanse citroenseizoen veel beter zal zijn dan de eerste, die volgens Hannes de Waal, voorzitter van de Citrus Growers Association en CEO van Sundays River Citrus Company, absoluut een uitdaging is. Het slechte nieuws is dat over twee jaar dezelfde dynamiek – overaanbod door grote oogsten op het zuidelijk en noordelijk halfrond – weer verwacht kan worden.
Misschien is de citroenmarkt over twee jaar zelfs nog slechter, omdat Zuid-Afrika nog 14 mln kartons verwijderd is van het verwachte niveau van 48 mln kartons.
De retailprogramma's van Zuid-Afrika voor het noordelijk halfrond zouden ongeveer vier weken later kunnen beginnen dan vorig jaar.
De citroenmarkt is log en sinds december is de consumptie gedaald. Turkije heeft een zeer grote oogst gehad en Spanje, dat deze tijd van het jaar de hoofdrolspeler is, heeft 30 tot 40 procent hogere volumes, maar van lage kwaliteit als gevolg van de droogte.
Spanje schijnt ondermaats fruit, waarvoor geen markt is, weg te gooien: de prijzen die de verwerkende industrie biedt zijn erg laag. Men verwacht dat Spanje snel zal overstappen op de Verna oogst na een rampzalig Primofiori seizoen.
"Daarom lijkt een latere export naar Europa, en naar de rest van de wereld, een mogelijkheid. Dit is duidelijk geen goed nieuws. Maar de kwaliteit van de Zuid-Afrikaanse citroenen speelt in ons voordeel. Het is de beste ter wereld. Ik geloof echt niet dat de Europese markt zal doorgaan met Spaanse Verna's tot augustus. Er zal zeker ruimte zijn voor citroenen van hoge kwaliteit in het begin van de zomer."
Zuid-Afrikaanse citroenexporteurs hebben met hun retailklanten gesproken en volgens De Waal lijkt het erop dat de programma's ongeveer vier weken later zullen beginnen dan vorig jaar.
Maatsortering beïnvloed door hete februari
"De oogst in onze vallei is omvangrijk. In Senwes is de opbrengst enigszins afgenomen, maar in het noorden en in de West-Kaap zal de oogst groot zijn aangezien jonge bomen in productie komen."
De maatsortering zal wat tegenvallen na een zeer hete februari met weinig regenval. De Waal merkt op dat hun citroenen de afgelopen maand nauwelijks in omvang zijn toegenomen, maar: "We hebben voldoende volumes van wat we 'retailmaten' noemen, dus de maatvoering zal zeker onze levering aan supermarkten niet beïnvloeden."
Een slappe verwerkende industrie en overaanbod op de citroenmarkt is precies wat De Waal tien jaar geleden voorspelde.
"Destijds waarschuwde ik dat wanneer Zuid-Afrika de 25 mln kartons overschrijdt en als je bedenkt dat de rest van de wereld ook citroenen plant, het duidelijk is dat we problemen zullen hebben om een markt voor al die citroenen te vinden." Zuid-Afrika exporteert momenteel rond de 34 mln kartons. Bovendien, sinds hij die voorspelling deed, is de wereldhandel veel gecompliceerder geworden en is de handel sinds 2020 nooit meer soepel verlopen.
"Waarom stuurt Zuid-Afrika meer citroenen naar Oost-Europa dan naar Afrika?"
"De sector heeft zeer dringend veel betere markttoegang tot de Verenigde Staten nodig. Een groot deel van Zuidoost-Azië ligt open voor ons en ook in China en Hongkong doen we veel zaken, al mag niet worden vergeten dat China ook zelf teelt heeft. De exacte productiestatistieken zijn evenwel niet bekend. Maar de tarieven op fruit moeten worden aangepakt. Dat is toch een kwestie en we hebben het al aangekaart bij het ministerie van Handel en Industrie."
Hoge tarieven op de handel binnen Afrika zullen worden aangepakt op de komende African Continental Free Trade Agreement, maar op het continent – waar interesse is in citroenen, vooral van olieproducenten zoals Angola wanneer de prijs van ruwe olie hoog is – is het betalingsverkeer een groot obstakel. "Je moet jezelf afvragen waarom Zuid-Afrika meer citroenen naar Oost-Europa stuurt dan naar andere Afrikaanse landen. Het is simpel: omdat het nog steeds makkelijker is om je geld uit Oost-Europa te krijgen dan uit Afrika."
Aan de positieve kant bevindt zich dan weer Saoedi-Arabië, met een verwachte verdubbeling van de bevolking. Het is een land met veel potentieel voor de Zuid-Afrikaanse citroenen.
Voor meer informatie:
Hannes de Waal
Sundays River Citrus Company
Tel: +27 87 700 4462 (Zuid-Afrika)
srcc@srcc.co.za
www.srcc.co.za