Water is altijd een waardevol goed geweest in Andalusië, maar nooit eerder leek het zo kostbaar als in deze tijden van schaarste. "De telers worden verstikt", zegt Francisco García, een teler van tropisch fruit in Almuñécar, in de provincie Granada.
"Als je een wandeling maakt door het gebied waar ik mijn bomen heb staan, kun je zien dat de avocado's van alle teeltbedrijven verdord zijn. Veel telers hebben de planten gewoon opgegeven en nu word ook ik gedwongen ze aan hun lot over te laten", vertelt hij. "Van een terras waar ik 2.600 kilo had moeten oogsten, heb ik dit jaar maar 360 kilo. En allemaal kleine maten, soms nauwelijks dubbel zo groot als een druif. Ik zal er in de coöperatie maar heel weinig geld voor krijgen."
"De meeste avocadotelers in Granada en Málaga zijn kleinschalige telers. We voorzien in ons levensonderhoud met de teelt, maar dit jaar wordt het onmogelijk een deftig salaris bijeen te harken. In de afgelopen twee jaar heb ik mijn spaarpotje na een leven hard werken op het land moeten aanspreken om de teelt op peil te houden, maar ik zie dat het moment is gekomen om, net als andere telers, de handdoek in de ring te gooien."
"En ik kom er eigenlijk nog goed vanaf, want er zijn mensen, jong en oud, die leningen hebben afgesloten om hun teeltbedrijven op te zetten. Zonder inkomen hebben ze een serieus probleem."
Ook vorig seizoen deelde de avocadoteelt in Granada hard in de klappen vanwege de droogte. De oogst liep terug van 28.227 ton in 2021/22 naar 17.200 ton, zo leren gegevens van de gewestelijke overheid. "En als de situatie niet verandert, zal mango hetzelfde lot beschoren zijn. Hoewel de plant beter bestand is tegen watertekorten – het is een plant die van oorsprong uit woestijngebieden komt –, heeft het niet genoeg geregend om de zoutgehaltes in de grond te compenseren. De bomen zullen verdorren door het zout, net zoals in de avocadoteelt", zegt Francisco.
Nieuwe ontziltingsinstallatie in Marokko, met Spaanse technologie
Deze week wordt eindelijk regen verwacht in heel Andalusië. Het is net zo noodzakelijk als de bouw van waterinfrastructuur die de sector al jaren vraagt en er maar niet komt. "In Marokko gaan ze beginnen met de bouw van een nieuwe ontziltingsinstallatie, de grootste van Afrika, met Spaanse technologie overigens. En hier palaveren ze nog steeds over ontziltingsprojecten die op zijn vroegst in 2030 klaar zullen zijn. En ondertussen ligt voor ons een weidse zee vol water..."
"Er wordt wél ingezet op teruggewonnen water, maar het chloride- en natriumgehalte is zo hoog dat het niet geschikt is voor irrigatie", vertelt Francisco García. "Het beste water dat ik uit een put kan halen in deze streek – en dat is al verzilt – heeft een chloridegehalte van 260, maar het teruggewonnen water haalt een niveau van boven de 300. Bovendien is het onwaarschijnlijk dat dit systeem de hoeveelheid water kan bieden die de tuinbouw nodig heeft."
"En terwijl de lokale, regionale en nationale overheden een fortuin uitgeven aan lonen voor leidinggevenden, technische afdelingen en onderzoeksafdelingen zonder dat die daadwerkelijk vooruitgang boeken, is er in januari een buitengewone vergadering gepland in de irrigatiegemeenschap waartoe ik behoor, waarin zal worden voorgesteld om het vruchtgebruik van het waterbeheer van de irrigatiegemeenschap toe te kennen aan een groot Spaans privébedrijf dat zal helpen om de prijs te verlagen."
"Dit alles roept veel vragen bij me op. Een daarvan is wie er achter al die heuvels zit waar ze hectares en hectares terrasbouw aanleggen voor toekomstige aanplant. En zijn die geregistreerd als irrigatieland? Waar zullen ze het water vandaan halen voor die teelt?"
"En de ultieme vraag is waarom niemand in staat is geweest de tuinbouwsector te verdedigen, want gezien de situatie waarin we ons bevinden, is het duidelijk dat we aan ons lot zijn overgelaten."
Voor meer informatie:
Francisco García
[email protected]