Een zeer natte lente en een droge zomer hebben geleid tot vertraging van het pootseizoen en een lagere aardappelopbrengst in Oekraïne. Nick Gordiichuk van de Oekraïense Vereniging van Aardappeltelers en van Agrico Oekraïne vertelt dat het moeilijk is geweest om in de aanloop naar het Oekraïense aardappelseizoen met deze weersomstandigheden om te gaan.
"We hadden dit jaar een erg nat voorjaar, wat betekent dat het poten van aardappelen in sommige gebieden in Oekraïne twee of zelfs drie weken vertraging opliep. Daarbovenop was juni zeer droog en juli gedeeltelijk droog, wat niet bijdroeg aan zowel de opbrengst als de kwaliteit. Telers hadden veel problemen met onkruid en het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. In augustus hadden we een paar weken waarin de temperatuur opliep tot 30-35°C en deze temperaturen bleven ongeveer een week aanhouden."
Ondanks deze weersuitdagingen is Gordiichuk van mening dat het nog steeds een positief seizoen voor bepaalde regio's in Oekraïne kan worden. "Het seizoen is goed geweest voor telers in West-Oekraïne, Lviv, Ternopil, Volyn, waar ze regelmatig neerslag krijgen. Sommige rassen presteerden erg goed met opbrengsten tot 45-50 ton per ha zonder het gebruik van irrigatie. Vergeet niet dat slechts 10 tot 12% van het aardappelareaal wordt geïrrigeerd."
Natuurlijk heeft de oorlog met Rusland ook zijn stempel op het Oekraïense aardappelseizoen gedrukt. Gordiichuk benadrukt dat de oorlog ervoor heeft gezorgd dat Oekraïners het land zijn ontvlucht, waardoor het potentieel van de binnenlandse consumentenmarkt automatisch is afgenomen. "De oorlog in Oekraïne heeft telers op alle mogelijke manieren beïnvloed. Ten eerste is er de markt. Meer dan zes miljoen mensen hebben Oekraïne verlaten, voornamelijk vrouwen en kinderen, wat simpelweg betekent dat de consumentenmarkt in Oekraïne kleiner is geworden. Dit heeft er op zijn beurt ook toe geleid dat de consumptie van chips en frites is gedaald, waardoor bewerkers hun orders bij telers terugschroeven."
Gordiichuk erkent ook dat de teeltkosten zijn gestegen, terwijl sommige telers hun aardappelvelden nog steeds ontginnen. "Als we naar de aardappelteelt kijken is de logistiek van de activiteiten erg duur geworden. Hetzelfde geldt voor alle benodigdheden, zoals kunstmest, gewasbeschermingsmiddelen en pootgoed, waarvan de prijzen zijn gestegen, gemiddeld met 40% ten opzichte van het vorige seizoen. Natuurlijk hebben veel teeltbedrijven in de bezette gebieden problemen met het opruimen van mijnen en resten van raketten op hun akkers."
"Het aardappelareaal is niet afgenomen. Telers blijven aardappelen in hetzelfde gebied telen, omdat ze de machines en mensen hebben die bij de aardappelteelt betrokken zijn. In de dorpen is de aardappel een 'sociaal gewas', omdat het werk verschaft aan veel mensen op het platteland. De aardappelopbrengst zal dit seizoen hoger zijn dan vorig seizoen, wat de prijs zeker negatief zal beïnvloeden."
De Moldavische markt is sinds het begin van de oorlog voor de aardappelexport belangrijk geweest. Gordiichuk weet niet zeker of Moldavië als een hub om de Oekraïense aardappelen naar andere markten te exporteren fungeert. "Na de Russische invasie is Moldavië de belangrijkste exportmarkt voor Oekraïense aardappelen. Sommige mensen speculeren dat de aardappelen misschien via Moldavië naar de EU gaan, maar daar is geen bewijs voor. Zelfs dit seizoen zijn exporteurs al begonnen met de export van aardappelen uit Oekraïne naar Moldavië, met een prijs vanaf € 160-170 per ton. Maar de markt is erg volatiel als het op prijzen aankomt."
De aardappelprijzen zijn op dit moment laag en ze zouden nog lager kunnen worden, legt Gordiichuk uit. "We zien wel een trend voor de aardappelprijzen. De prijs begon op € 1,20 per kg vroege aardappelen in juni en daalde naar € 0,16 per kg op het bedrijf. Tegelijkertijd zien we een tekort aan kwaliteitsaardappelen. Daarom bieden supermarkten een betere prijs voor aardappelen van goede kwaliteit op het niveau van € 0,18-0,20 per kg, omdat we zien dat er in september-oktober een overschot aan aardappelen op de markt zal zijn, zonder optie om te exporteren. Dit zou kunnen betekenen dat de prijzen nog verder dalen. De prijzen zouden in januari of februari 2024 kunnen stijgen, maar dat is onzeker," concludeert hij.
Voor meer informatie:
Nick Gordiichuk
Agrico Ukraine
[email protected]
agrico.com.ua
