"We hebben afgelopen weekend de laatste vrachtwagens met onze lychees naar Kaapstad verstuurd en we zijn blij dat we klaar waren voor de heftige regen begon," zegt Stuart Butcher, marketingdirecteur van Tomahawk. "Onze laatste verzendingen naar Europa worden deze week geladen en onze eerste zeevrachten zijn vorige week in Europa aangekomen."
De lychees uit Zuid-Afrika kwamen gelijktijdig aan met die uit Madagaskar, wat heel ongebruikelijk is en waarschijnlijk mogelijk is geweest door een ongewoon vroege en grote gewasopbrengst.
"Het is een extreem grote opbrengst, veel groter dan we verwachtten en drie weken vroeger. Vorig jaar begonnen we op 29 november met het plukken van de lychees op Mauritius. Dit jaar zijn we al op 4 november begonnen. We werden er een beetje door verrast."
Doordat ze zo vroeg waren, waren er ook goede luchtvrachtmogelijkheden. Het fruit uit Madagaskar werd iets later dan normaal verzonden. "Uiteindelijk bleek dat we goede luchtvrachtmogelijkheden hadden," zegt hij. "De export van citrus is dit seizoen ontzettend lastig geweest, dus het is fijn dat dit wel goed ging."
Tomahawk is gevestigd in de Kaalrug Valley dichtbij Malelane en is de grootste (en eerste) leverancier van lychees in Zuid-Afrika.
Export naar VS trekt aanzienlijk aan
Het bedrijf verpakt een deel van de opbrengst voor de lokale markt (die al vroeg onder druk kwam te staan) maar 90% van het volume wordt geëxporteerd.
"De consumptie van lychees in Zuid-Afrika is niet groot, dus het grootste deel van ons fruit gaat naar het buitenland." Het overgrote deel van de lychees van Tomahawk gaat naar Europa, vanwaar het op grote schaal wordt gedistribueerd binnen het continent en een deel zijn weg vindt naar Sint-Petersburg.
De vraag uit het Midden-Oosten was teleurstellend, ondanks het wereldkampioenschap voetbal, zegt hij, en ze hebben daar dit seizoen geen lychees per zeevracht naartoe gestuurd. Hij merkt op dat dit een gemiste kans lijkt.
"Voor de VS verpakken we het fruit onder het merk Rhino en het VS-programma is ten opzichte van vorig jaar aanzienlijk verbeterd. De export naar de VS is gestegen tot ongeveer 15% van onze handel, wat verbazingwekkend is als je bedenkt waar deze vandaan komt."
Het seizoen heeft veel tegenslagen gekend, waaronder de geïnstitutionaliseerde stroomonderbrekingen in Zuid-Afrika, de zogenaamde loadshedding.
"De loadshedding is verschrikkelijk geweest," zegt Stuart. "We zitten 8 tot 10 uur per dag zonder stroom en de dieselkosten zijn erg hoog."
Voor meer informatie:
Stuart Butcher
Tomahawk
Tel: +27 13 792 4402
stuart@tomahawk.co.za