De vraag naar gezonde voeding, en daarmee de analyse van gezonde inhoudsstoffen in voeding, neemt toe. Maar hoe weet je welke handige stofjes er in een tomaat, wortel of broccoli zitten en wat voor effect deze hebben op je lichaam? Daar is nog weinig over bekend. Het topsectorproject 'De Waarde(n) van Groenten en Fruit' wil daar verandering in brengen. Veredelaar Takii is een van de deelnemers, zo schrijft Brightlands Campus Greenport Venlo.
Via dit project werken bedrijven, onderzoekers en studenten met elkaar samen aan innovatieve meetmethoden om de uiteenlopende effecten van verschillende inhoudsstoffen uit groenten en fruit te meten. Daarnaast wordt onderzocht wat het effect van deze stoffen is op het menselijke lichaam.
Rogier Laurens (foto Brightlands Campus Greenport Venlo)
Rogier Laurens is senior Portfolio Manager Vegetables bij veredelaar Takii Europe in De Kwakel, vlakbij Aalsmeer. Het bedrijf is een dochteronderneming van Takii & Co Ltd. Uit Japan, een van ’s werelds grootste zaadveredelaars van groenten en bloemen.
"Het is bekend dat groenten en fruit gezond zijn, maar we weten niet precies wat de fytonutriënten en gezondheidseffecten zijn van specifieke groenten- en fruitrassen. Met meetmethoden die we binnen dit project ontwikkelen, is dat wel mogelijk. Dat stelt ons in staat om nog beter te communiceren over de waarde van onze groentenrassen."
Groentenrassen
Doel van Takii Europe is het op de markt brengen van gezonde en smaakvolle groentenrassen. "Veel mensen komen niet aan de dagelijks aanbevolen hoeveelheid van minimaal 250 gram groenten en 200 gram fruit per dag", vertelt Rogier. "Als je die hoeveelheid niet haalt, krijg je dus ook te weinig fytonutriënten binnen. We vinden het belangrijk om nieuwe groentenrassen te ontwikkelen die - ook al eet je er minder van dan de aanbevolen hoeveelheid - er tóch voor zorgen dat je voldoende gezonde voedingsstoffen binnenkrijgt. In Japan, het land van ons moederbedrijf, zijn ze al lang met deze technologie bezig. Waarom denk je dat Japanners gemiddeld zo oud worden?"
Er is in Japan zelfs al een tomaat op de markt, ontwikkeld door Takii, die het label 'Food with functional claims' mag voeren. "Uit een klinische studie blijkt dat deze tomaat twee keer zoveel lycopeen bevat dan een gewone tomaat. Door deze studie mag deze tomaat gezondheidsvoordelen claimen in Japan, waardoor het de enige op wetenschap gebaseerde tomaat ter wereld is. Hoe mooi zou het zijn als we dit in de toekomst ook in Nederland kunnen doen?"
Fytonutriënten
De focus in dit topsectorproject ligt op lycopeen en glucosinolaten. Deze stoffen behoren tot de fytonutriënten: voedingsstoffen die een plant zelf produceert. De plant gebruikt deze stoffen voor een slim ingebouwd verdedigingssysteem dat ‘m beschermt tegen insecten of ziekten. Het vermoeden bestaat dat deze stoffen dit effect ook kunnen hebben in het menselijk lichaam. "Onderzoeken wijzen uit dat fytonutriënten goed kunnen zijn tegen hart- en vaatziekten en het risico op chronische ziekten en kanker mogelijk kunnen verlagen", vertelt Rogier.
Lycopeen zit van nature in wortel en tomaat en werkt als een antioxidant in het menselijk lichaam. Glucosinolaten zitten in verschillende koolsoorten en de specifieke afbraakproducten van deze stof zoals sulforafaan kunnen helpen bij het remmen van ontstekingen in het menselijk lichaam.
Effect aantonen
Het project is bijna vier jaar op weg en de eindresultaten worden tijdens het slotsymposium 'Op weg naar de échte waarde van groente en fruit!' op donderdag 17 november gepresenteerd. Maar Rogier kan al een klein tipje van de sluier oplichten. "Het is gelukt om een methode te ontwikkelen waarmee we kunnen meten wat voor effect een inhoudsstof op het menselijk lichaam heeft én we kunnen dit effect ook aantonen. Maar we zijn er nog niet. Wat gebeurt er bijvoorbeeld met een product als je het inneemt: waar komt het terecht in je lijf en waar wordt het afgebroken? Een stofje valt in je lijf in meerdere moleculen uiteen: wat voor effect hebben die moleculen dan weer? Kortom, er is nog veel onderzoek nodig waarbij bedrijven en onderzoeksinstellingen elkaar hard nodig hebben. Samen komen we verder!"
Kracht van groenten en fruit
Takii wil de ontwikkelde technieken en onderzoeken in ieder geval gebruiken als basis voor vervolgonderzoek binnen het eigen bedrijf. Maar dan ligt de focus niet alleen op lycopeen en glucosinolaten. "Wetenschappelijke experts hebben meer dan 25.000 duizend fytonutriënten in plantaardig voedsel geïdentificeerd, waarvan duizenden in groenten en fruit. We zijn dus nog lang niet klaar met het ontdekken van de kracht van groenten en fruit. Ik denk dat veredelaars op termijn ook zelf gemakkelijk kunnen meten welke - en hoeveel - inhoudsstoffen er in hun producten zitten. Als ik nog verder in de toekomst kijk, zie ik een consument voor me die met zijn eigen telefoon de inhoudsstoffen in een wortel of tomaat meet en op basis daarvan zelf bepaalt voor welk product hij gaat. Maar dat gaat nog wel even duren."