Nederland staat voor een ingrijpende opgave als het gaat om het verbeteren van natuur, het voorkomen van verdere klimaatverandering en het optimaliseren van de waterkwaliteit. Datagestuurd bodembeheer verdient een plaats in het Landbouwakkoord tussen de agrarische sector en het kabinet. Dat stelt Eurofins in het rapport 'Gezonde bodem: op weg naar een feitelijke analyse'.
Onderzoek van de bodem geeft inzicht in bodemgezondheid van landbouw en natuur en is een praktisch instrument om te monitoren of de doelstellingen in de stikstofaanpak op afgesproken ijkmomenten zijn gerealiseerd, maar ook of de klimaat- en waterkwaliteitsdoelen worden bereikt. Bodemonderzoek biedt data om te komen tot een feitelijke analyse van de staat van de natuur.
Een gezonde bodem
Eurofins onderschrijft dat hiervoor maatregelen nodig zijn om te komen tot een duurzamere samenleving en stelt dat deze maatregelen kunnen alleen effectief zijn als de uitgangssituatie en de doelstellingen voor de bodem helder zijn gedefinieerd.
"Het realiseren van deze opgave begint met zorg voor een gezonde bodem in landbouw en natuur. Een gezonde bodem kenmerkt zich onder andere door voldoende calcium voor de natuur, voldoende organische stof om verdere opwarming van de aarde te voorkomen (CO2-opslag in de bodem) en voldoende buffering en een reinigend vermogen om de waterkwaliteit te ondersteunen en verdere verzuring van de bodem te voorkomen."
Er zijn verschillende wegen denkbaar waarlangs het einddoel kan worden bereikt. Eurofins pleit voor een aanpak op maat, waarbij de innovatiekracht en het ondernemerschap van Nederland een voorbeeld kan zijn voor andere landen. Steeds geldt daarbij dat meten en monitoren van bodemkwaliteit inzicht geeft in het resultaat van de genomen maatregelen.
Aanbevelingen
Depositiemetingen door het RIVM en de daaraan gekoppelde kritische depositiewaarde (KDW) zijn tot nog toe leidend geweest voor het stikstofbeleid. "Het kan echter niet met zekerheid kan worden vastgesteld of een overschrijding van de KDW ook daadwerkelijk leidt tot aantasting van de natuur. Een nieuwe benadering voor een analyse van de staat van natuur is daarom noodzakelijk."
"Bodemonderzoek is een waardevolle aanvulling op de depositiemetingen omdat dit onderzoek concrete data oplevert over wat er werkelijk in de bodem gebeurt. Bijvoorbeeld, dezelfde hoeveelheid stikstof kan in bodem A uitspoelen terwijl het in bodem B wordt opgenomen in organische stof. In het eerste geval verzuurt de stikstof de bodem, terwijl in het tweede geval die stikstof positief bijdraagt aan de koolstofopslag in de bodem."
"Meetresultaten uit bodemonderzoek laten processen in de bodem zien, waaraan depositiemetingen voorbijgaan. Bodemonderzoek maakt een feitelijke analyse van de bodemgezondheid mogelijk en geeft daarmee zekerheid over de effectiviteit van maatregelen om de natuur te herstellen."
Download hier het volledige rapport
Voor meer informatie:
Eurofins Agro
www.eurofins-agro.com