Een van de grootste Nederlandse producenten van zuurkool is Hart & Co in Oudkarspel in het Koolcentrum van Europa, de streek van Langedijk in Noord-Holland. In 1903 richtte Matthijs Hart de zuurkoolfabriek op. In 1968 nam het conservenconcern Luycks het bedrijf over, waarna de onderneming in 1976 overging in handen van de familie Kramer. Sinds 5 jaar is de 35-jarige Piet kramer directeur van de zelfstandige B.V. Met enige trots leidt hij ons in de grote productiehal rond die anderhalf jaar geleden voor een dikke twee miljoen gulden drastisch werd verbouwd en van de modernste productielijnen is voorzien.
Directeur Piet Kramer bij de vaten zuurkool
De gesneden kool gaat in grote kisten
"Wij werken met een vaste personeelskern van 20 man. Daar komen in het seizoen, dat van begin augustus tot begin januari loopt, ongeveer 15 krachten bij. Op jaarbasis verwerken wij rond 8000 ton witte kool waarvan we de helft als zuurkool produceren. Circa 75 procent van onze productie is voor binnenlandse consumptie bestemd terwijl de overige 25 procent naar België gaat. We hebben heel wat Belgische vaste afnemers van zuurkool in blik. In tegenstelling tot Nederland waar de meeste zuurkool in groentewinkels uit het vat wordt verkocht, worden de blikken zuurkool in België bijna uitsluitend in beenhouwerijen verkocht. Incidenteel exporteren we ook wel zuurkool naar Amerika en Duitsland, maar dit komt alleen voor wanneer de kooloogst in die landen slecht is geweest."
Witte kool wordt tot zuurkool verwerkt
Zuurkool in blik voor de Belgische markt
Feitelijk worden er drie koolsoorten tot zuurkool verwerkt. In de zomer gebruikt men daarvoor de witte kool. Doordat deze wat los van structuur is, is de daarvan gemaakte zuurkool beperkt houdbaar en is zij ook wat aan de groene kant. De productie van deze zuurkool gebeurt in de maanden augustus en september. Rond 1 oktober wordt de koolsoort geoogst die als "Grage Denen" bekend staat, omdat zij iets eerder oogst klaar is. De hiervan gemaakte zuurkool is steviger van structuur, is langer houdbaar en witter van kleur. Omstreeks half november komt de echte Deense bewaarkool aan bod. Deze is hard van structuur, lang houdbaar en levert de meest gewilde zuurkool. Het hoogseizoen van de zuurkool ligt rond december. Dan worden de volle zuurkoolputten van Hart & Co leeggehaald en in emmers, vaten en blikken verpakt.
Directeur Piet Kramer (met sigaret in de hand)
Ongeveer 70 procent van de productie wordt via het centraal verkoopkantoor in Den Haag verkocht. Zelf neemt Piet Kramer de exportverkoop voor zijn rekening. Piet Kramer: "De grote kracht van zuurkool uit het oogpunt van gezonde voeding is dat het een volkomen zuiver natuurproduct is waar geen smaak- en kleurstoffen aan te pas komen. Ook mensen met maag- en darmklachten verdragen zuurkool uitstekend."
Voor de promotie van Hart zuurkool in België heeft met name Madame de Vries veel gedaan. In 1936 begon zij Hart zuurkool te verkopen en dankzij haar activiteit nam de vraag naar zuurkool van dit merk in België sterk toe. Pas in 1986 beëindigde Madame de Vries deze activiteiten waarna de vertegenwoordiging in België door de firma Schietse werd overgenomen. Hart & Co heeft met haar zuurkool een vaste markt in België. Zij wordt in dat land voor verse zuurkool in vaten en emmers vertegenwoordigd door de firma Schietse in Dilbeek bij Brussel en voor zuurkool in blik door de firma Chicobel te Halle.
Bron: Primeur 04 - Jaargang 02 - 9 oktober 1987