Sinds begin dit jaar hebben chauffeurs met de haven van Dover als bestemming te maken met enorme files, omdat zij volgens het DGMS-systeem andere documenten nodig hebben. Zelfs een klein oponthoud, van slechts enkele minuten per vrachtwagen, kan een enorme impact op het verkeer naar de haven hebben en files van soms wel 27 kilometers lang veroorzaken. De procedure 'operation stack' werd vorig jaar zes keer gebruikt, maar was in 2022 tot nu toe al 20 keer nodig.
"Dit zijn de vrachtwagens die vanuit Europa komen of terugkeren na hun goederen te hebben afgeleverd," legt Nigel Jenney van FPC uit. "Sinds Brexit is het al moeilijker om handel te drijven met de EU, maar deze situatie bemoeilijkt dit nog verder en drijft de kosten op."
Het systeem waarbij men van de EU naar het VK komt is anders omdat het gebaseerd op het EU-systeem. Aan die kant zijn er geen vertragingen.
Vanaf 1 januari dienen alle zendingen ingeklaard te worden. Voor AGF is het zo dat alleen bepaalde producten vergezeld dienen te gaan van een fytosanitair certificaat. De zendingen waarvoor dit geldt bestaan voornamelijk uit planten, groenten en fruit.
"De plantensector is enorm belangrijk, maar de echte test zal volgen wanneer alle producten vanaf 1 juli onder de nieuwe grenscontroles vallen. Daarnaast zullen officiële inspecties uitsluitend plaatsvinden bij nieuwe grensposten of commerciële controlepunten. Voor de plantensector is dit een grote verantwoordelijkheid, omdat 100% van de zendingen wordt gecontroleerd. Hierdoor zijn de kosten fors gestegen. Als sector zien we de voordelen van Brexit nog altijd niet. Onze ervaring is dat het geleid heeft tot meer papierwerk en hogere kosten binnen de hele toeleveringsketen."
"Een volgende verandering staat ons in april te wachten, wanneer een nieuw system voor het monitoren van reizigers die van buiten de EU naar de Schengenzone reizen in werking zal treden. Chauffeurs zullen mogelijk uit hun cabine moeten komen voor biometrische controles, hetgeen zal leiden tot verdere vertragingen en mogelijk ook veiligheidsrisico's op zal leveren."
Per 1 juli vindt er weer een grote verandering plaats, omdat alle producten vanaf deze datum moeten worden aangegeven bij de douane. Alle zendingen groenten, fruit, planten en bloemen moeten een fytosanitaire inspectie ondergaan. De inspectiegraad zal uiteenlopen; voor sommige producten zal dit 100% zijn en voor andere zal het lager liggen, van 1% tot 3%. Toch vergt dit alles veel tijd met name omdat groupage één van de meest voorkomende transportvormen is bij zendingen uit de EU.
"Dit maakt de invoer van verse AGF nog complexer. Hoewel we ons erbij neerleggen dat dit de nieuwe gang van zaken is, vrezen we dat de kosten voor de rekening van de sector en de consument zullen komen. Daarnaast zal het voor kleinere bedrijven lastig worden om de kosten van deze nieuwe importprocedures te dragen. Dit is erg jammer, omdat één van de sterkste kanten van onze sector haar diversiteit is, met grote en kleine spelers. Het zou echt triest zijn wanneer de concurrentiepositie van kleine familiebedrijven zo zwak wordt dat ze moeten stoppen met hetgeen ze al die jaren hebben gedaan," zegt Nigel.
"Ik hoop dat Europa zoals in het verleden handel zal blijven drijven met het VK, zowel met grote als kleine bedrijven. Ik moet echter toegeven dat de extra procedures het voor sommige bedrijven minder aantrekkelijk zullen maken om zaken te blijven doen met hun trouwe Britse klanten. Dit alles zal vanaf 1 juli op de proef worden gesteld, want als vrachtwagens vertraging oplopen dan heeft de chauffeur nog maar een beperkt aantal uur tot zijn beschikking om zijn vracht die dag nog af te leveren. Wanneer hij vier uur moeten wachten tot de controles voorbij zijn, dan is hij zomaar 40% van zijn werkdag kwijt."
Ook de complexiteit van de handel met Noord-Ierland duurt voort en er is nog geen oplossing voor. Ook vinden er nog steeds grenscontroles plaats.
"Als sector zou men verwachten dat we altijd zo kostenefficiënt mogelijk werken. Momenteel gaan er grote aantallen AGF direct vanuit Nederland en Frankrijk naar Ierland, om vervolgens overgeslagen te worden in Ierland voor verlading naar Noord-Ierland in plaats van dat ze via het VK worden verladen. Dit heeft met name impact gehad op veelal kleinschalige bedrijven in het noorden van Engeland, die vaak al generaties lang met deze markt samenwerkten."
Voor meer informatie:
Nigel Jenney
Fresh Produce Consortium
Tel: +44 (0)1733 237117
nigel@freshproduce.org.uk
www.freshproduce.org.uk