Kassen zijn niet gebruikelijk in Zuid-Afrika, maar voor voormalig architect Francois van der Merwe (rechts) lossen kassen, die een levensduur van meer dan 20 jaar hebben, in één klap hét grote probleem van vertical farming op: de hoge energiekosten.
Hij stelt dat het innovatieve en gepatenteerde systeem van CAN-Agri verschillende voordelen biedt ten opzichte van andere teeltmethoden.
"Ons systeem levert sla en bladgroenten van de hoogste kwaliteit die volledig vrij zijn van gewasbeschermingsmiddelen. Het systeem is ook duurzaam, zonder negatieve gevolgen voor het milieu."
"Het is een vergissing om volledig op kunstlicht te vertrouwen"
"We realiseerden ons al vroeg dat duurzaamheid en schaalbaarheid de sleutel tot succes zijn. Als we het duurzaamheidsprobleem niet oplossen, zullen vertical farms nooit beschouwd worden als een afdoende oplossing voor de toekomst en zullen ze een nichefenomeen blijven."
"Het is een vergissing om volledig op kunstlicht te vertrouwen en de teelt te laten plaatsvinden in een gesloten gebouw. Met natuurlijk licht kunnen we reguliere gewassen als sla telen, maar ook nicheproducten, zoals kruiden", stelt hij.
Het systeem van CAN-Agri zal worden gebruikt in projecten in Namibië en de Verenigde Arabische Emiraten (foto's aangeleverd door CAN-Agri)
CAN-Agri is gevestigd in Klipkop bij de Bronberg, ten oosten van Pretoria, en teelt momenteel verschillende slasoorten voor retailers, waaronder PicknPay. Het bedrijf levert ook aan de foodservice en verschillende fastfoodrestaurants in de provincie Gauteng, zoals Wimpy en Mugg & Bean.
GrownUp Greens, het merk van CAN-Agri voor de foodservice branche
"Ik hoef niet te zoeken naar het perfecte lichtrecept"
"De productiekosten van vertical farming in gesloten gebouwen zijn te hoog om duurzaam te zijn vanwege het gebruik van kunstlicht, een kunstmatig klimaat en ventilatiesystemen. Het hoge energieverbruik dwingt deze teeltmethode om producten te telen voor nichemarkten. Wij blijven vasthouden aan natuurlijke principes. Ik hoef niet te zoeken naar het perfecte deel van het lichtspectrum voor mijn gewassen."
"De beste LED-lampen geven 230 µmol/m²s," zegt hij. "Vergelijk dit met natuurlijk zonlicht dat op het middaguur 1.400 µmol/m²s levert. Onze aanpak verschilt van andere binnenteeltmethoden omdat we vanaf het begin hebben besloten om een oplossing te zoeken voor de factoren die hoge kosten met zich meebrengen. Energie is het enige waar we echt een verschil kunnen maken, daarom moesten we een manier vinden om natuurlijk licht te gebruiken."
Het gemiddelde energieverbruik van CAN-Agri is 0,59 kW/h per kg product.
Teeltkolommen fungeren ook als radiatoren
Telen in een kas heeft zijn uitdagingen, constateert hij, en ze hebben dus een oplossing moeten zoeken voor hun grootste probleem: het handhaven van een gelijkmatig klimaat in een glazen omgeving. "Ons antwoord hierop was om met ons teeltsysteem de planten te verwarmen en te koelen."
In de kas van CAN-Agri worden de planten in een verticale constructie geplaatst met 80 planten op een kolom in de huidige modulaire configuratie. In de kas staan er 4.500 kolommen van zes meter hoog. Ze fungeren als teeltsysteem en als klimaatbeheersingsapparaat.
De ‘buizen’ die samen 27 km lang zijn dienen als een gigantische radiator. Water wordt gekoeld of, minder vaak, verwarmd tot een gewenste temperatuur en door de buizen gepompt. Zo koelt de temperatuur af waar het echt nodig is.
"Wat ons teeltsysteem uniek maakt, is dat het het klimaat in de kas aanpast met behulp van het water dat door de leidingen naar de planten stroomt. De temperatuur wordt precies daar geregeld waar het nodig is: bij de gewassen. Dit is het beste of efficiëntste kasklimaatapparaat", vervolgt hij.
Rechts: de kleur van donkerbladige sla wordt dichter bij het dak intenser.
"Het zorgt voor een uniforme temperatuur in de hele kas. Het systeem functioneert, of het nu buiten sneeuwt of het midden in de woestijn staat."
In de nabije toekomst gaat CAN-Agri haar gepatenteerde systeem dan ook opzetten in Namibië en in de Verenigde Arabische Emiraten.
De kas in Klipkop bestaat uit vier compartimenten van elk 800 m2, een kwekerij voor zaailingen en een pakstation. Met de huidige apparatuur zijn 16 compartimenten mogelijk, waardoor de productiekosten kunnen dalen naarmate de oogstopbrengst toeneemt.
De kas is door het Zuid-Afrikaanse Dynatrade geïmporteerd uit Nederland en neergezet door Agri-Span Greenhouse Construction. Ridder leverde klimaatschermen die het mogelijk maken om in de kwekerij en in de rest van de kas de gewassen automatisch te beschermen tegen direct zonlicht dankzij lichtintensiteitssensoren. 
CAN-Agri ontkiemt de eigen zaailingen met zaadmateriaal van Enza Zaden (zeer scherp geprijsd, merkt hij op) in een substraat bestaande uit turf en eigen compost. Zaailingen worden in een zelf ontworpen en lokaal geproduceerde ring geplaatst (zie rechts).
Hoewel de ring binnen 8 maanden composteerbaar is, wordt hij tot op zekere hoogte hergebruikt. Het plan is om het gerecyclede groeimedium te pasteuriseren om een volledig circulair systeem te bekomen.
Dankzij een korte groeicyclus van 21-28 dagen kan CAN-Agri het aantal oogsten per jaar van jonge planten opdrijven. Het garandeert een hogere blad-stamverhouding voor het losbladige productassortiment waarbij de stengel in de verwerkingsruimte wordt verwijderd (en gecomposteerd).
"Meer productiecycli per jaar is handig. Wat we aan gewicht verliezen, maken we goed met meer teeltcycli. Het netto-effect is een toename van bijna 30% van de totale productie en een hogere kwaliteit."
Een van de factoren die CAN-Agri naar deze streek trok die voorheen bol stond van de acacia’s, is de beschikbaarheid van overvloedig en schoon water van de Bronberg. "Alles wat we doen heeft als hoofddoel: meer oogsten met minder."
Voor meer informatie:
Francois van der Merwe
CAN-Agri
Tel: +27 12 534 3429
fran@can-agri.com
can-agri.com