In de prijsonderhandelingen voor het komende jaar heeft Aldi (Europa) aangekondigd de contractprijs per bananenkist te verlagen van 12,41 euro naar 11,33 euro. Daarmee heeft Aldi opnieuw internationale aandacht naar zich toe getrokken en verenigde protesten van de Latijns-Amerikaanse bananenexporteurs veroorzaakt. Ook Latijns-Amerikaanse vakbonden en de overkoepelende organisatie COLSIBA, partnerorganisatie van SÜDWIND, evenals non-gouvernementele organisaties verzetten zich tegen de prijzenoorlog: de prijspolitiek van Aldi staat haaks tegenover haar eigen claim om voor een duurzame bananenteelt in Latijns-Amerika te willen zorgen, zegt overkoepelende organisatie COLSIBA nu in een stellingname.
Nog aan het begin van het jaar had Aldi zich op de Duitse landbouwbeurs 'die Grüne Woche' in het bijzijn van de Duitse minister van Ontwikkeling Gerd Müller in een intentieverklaring verplicht in te zetten voor eerlijke lonen en inkomen in mondiale landbouw-leveringsketens. "De actuele prijsonderhandelingen tonen hoe serieus men deze verplichting blijkbaar neemt", zegt Irene Knoke van SÜDWIND. "Aldi voert voor de lagere inkoopprijzen gedaalde transportkosten en een gunstigere wisselkoers aan. Deze marges had men kunnen gebruiken om eerlijke lonen eindelijk serieus te realiseren."
De kosten voor de lage prijzen dragen de arbeiders op de plantages. Daarop wijst de overkoepelende organisatie van Latijns-Amerikaanse vakbonden (COLSIBA) in een stellingname: zij krijgen slechts een hongerloon dat onvoldoende is om de kosten voor voeding, scholing en gezondheid binnen hun gezinnen te dekken. De deregulering van de arbeidswetten in Ecuador en een gebrek aan toegang tot gezondheidsdiensten in de meeste productielanden worden eveneens gehekeld door COLSIBA. Hun eisen naar eerlijke lonen en betere arbeidsomstandigheden worden door plantagebezitters in Ecuador of Guatemala van de hand gedaan met de verwijzing naar de lage exportprijzen, deels met repressies tot gevolg. "Met hun prijzenstrijd schaden dezelfde bedrijven in de commerciële praktijk hun ethische inspanningen. COLSIBA is van mening dat de tijd gekomen is om een einde te maken aan deze dubbelzinnigheid", zo luidt het in de stellingname.
Momenteel doet de retail haar best om haar naam op te poetsen. Het aandeel aan gecertificeerde bananen in de schappen is in de afgelopen jaren steeds verder gestegen. Ook SÜDWIND heeft in het verleden meermaals verklaard dat certificeringen weliswaar een stap in de goede richting zijn, maar niet de oplossing van het probleem. Om de consumenten in Europa een eerlijke en gezonde banaan aan te kunnen bieden, roept Gilbert Bermudez van COLSIBA op om een ommekeer te maken: "Het businessmodel met lage prijzen die de werkelijke kosten van duurzame teelt niet dekken en met privé certificeringen die de waarheid voor de consumenten verbergen, moet veranderen." Als directe spelers in de bananenindustrie doen ze het aanbod om serieuze en gemeenschappelijke oplossingen met de retailbedrijven in Europa te bespreken. Op dit aanbod zouden de retailers bij de komende prijsonderhandelingen in moeten gaan.
"Het kan niet zo zijn dat de prijs van bananen door een handvol supermarktketens bepaald wordt," meent Pedro Morazán van SÜDWIND. "De prijscalculatie moet op basis van de daadwerkelijk gemaakte kosten binnen de toegevoegde waardeketen gemaakt worden. De betaling van een loon dat bestaanszekerheid biedt, is de basis voor een dergelijke prijscalculatie."
Voor meer informatie:
www.suedwind-institut.de/