Deze week is de wereldmarkt iets anders dan je van ons gewend bent. Deze week volgden de maatregelen van diverse nationale overheden elkaar snel op. Daarom deze keer een overzicht van de gevolgen van de genomen maatregelen op de mondiale AGF-handel.
In bijna alle landen worden voorzorgsmaatregelen genomen: zoveel mogelijk vanuit huis werken, pakhuizen die op halve kracht werken door de ruimte die er moet zijn tussen de werknemers, chauffeurs die in de truck moeten blijven en restricties op de ruimtes in het bedrijf. De vraag concentreert zich op de retail al is in enkele landen al te zien dat deze hausse weer afvlakt nu de voorraden bij de mensen op peil zijn. De vraag naar citrus stijgt bij de mensen door de vitamine c in het product. Spanje meldt echter dat er nauwelijks nog voorraden zijn en dat zo de prijzen stijgen. Ondertussen vrezen handelaren van avocado’s, mango’s en bessen minder vraag naar hun producten. In de logistiek zijn het vooral de tekorten aan reefercontainers en de beperkingen in de luchtvracht die de sector parten speelt. Het wegverkeer in Europa wordt gehinderd door controles aan de binnengrenzen. Ook de vrees voor een tekort aan arbeidskrachten houden de telers bezig.
Nederland: Omzet supermarkt gigantisch gestegen, horecaleveranciers zien omzet verdampen
Bizarre taferelen in de supermarkten afgelopen weekend. Naast de WC-rollen, handzeep en pasta's werd er ondanks waarschuwingen ook gehamsterd op de AGF-afdelingen. Het CBL constateert dat een deel van de consumenten veel meer koopt dan de normale dagelijkse of wekelijkse boodschappen. Voor de AGF-handel zijn de gevolgen zeer divers. Supermarktleveranciers zien hun omzet gigantisch stijgen. Horecaleveranciers daarentegen zien hun omzet verdampen. Volgens CEO Steven Martina van The Greenery overstegen de volumes afgelopen weekend Pasen en Kerst. De horecagelegenheden zijn daarentegen sinds zondagavond gesloten waardoor deze doelgroep in de penarie zit. Maar ook aan de importzijde zijn er grote zorgen, juist ook voor de leveranciers op grote afstand. Het is heel moeilijk om beslissingen te nemen over handel die over drie, vier weken binnen zal gaan komen. Dat zien we nu onder meer in de voorbereiding op het Zuid-Afrikaanse citrusseizoen. De onzekerheid viert hoogtij", vertelt Michel Jansen van Total Produce. De run lijkt met name te ontstaan op producten waar heilzame werkingen aan worden toegeschreven zoals gember en knoflook en houdbare producten zoals uien, kool en appels. De aardappelmarkt lijkt nog niet te profiteren van de situatie. Marktkooplui voelen zich negatief benadeeld ten opzichte van supermarkten nu veel openbare markten zijn gesloten. Van een totale lockdown zoals in andere landen is echter in Nederland nog geen sprake. Telers die afzet missen tonen zich inventief met drive-ins om toch hun producten te vermarkten. Ook binnen de AGF-handel wordt er meer thuisgewerkt dan ooit tevoren. Veel klanten komen de loods niet meer in. Over het algemeen voelt het bedrijfsleven zich gesteund door het pakket steunmaatregelen dat de overheid heeft afgekondigd.
België: Vooral aardappelsector getroffen
Hoewel België zeker last heeft van het coronavirus, vallen de gevolgen voor de import nog mee. De aanvoer van overzeese producten blijft voorlopig doorlopen maar dit kan snel veranderen, er worden vluchten geschrapt en de importeurs hopen dat de havens niet stilvallen. De verkoop in het Europees Centrum voor Groenten en Fruit gaat gewoon door. De verkoop vindt niet meer plaats in de galerij en de stalen worden ook niet meer geplaatst. De galerij blijft nog wel toegankelijk, maar het centrum roept op om de orders zoveel mogelijk per telefoon of mail te plaatsen. In de aardappelsector zijn op vandaag vooral de bedrijven die grootkeukens en fastfood bedrijven beleveren met aardappelen en frieten getroffen. Wat de bestellingen van verwerkte groenten betreft is er een daling in de afname van grootcateraars – scholen, ziekenhuizen, … nemen immers niets tot zeer weinig nog af – maar dit wordt gecompenseerd door een verhoogde afname van de retailers.
Verenigd Koninkrijk: grootste uitdaging worden de arbeidskrachten in mei
De vraag naar groenten en fruit verschuift zich van de foodservice naar de supermarkten en ziekenhuizen. Nu mensen voorraden aan het aanleggen zijn, zijn de schappen in de supermarkten voor groenten en fruit vaak leeg. Met een verschuiving van de vraag komen meer mensen groten en fruit bij lokale supermarkten die rechtstreeks op de groothandelsmarkt kopen. De groothandelsmarkten zelf openen ook hun deuren voor het publiek voor rechtstreekse verkoop. De grootste zorg bij de telers bestaat vooral uit een dreigend tekort van arbeidskrachten uit Oost-Europa. Die vrees was er al met de Brexit maar met het coronavirus wordt dat alleen maar erger. Een teler suggereerde dat de mensen uit de hotels en restaurants dan wel kunnen helpen al denkt hij niet dat ze daar de juiste mindset voor hebben.
Duitsland: Dreigende tekorten aan seizoensarbeiders en logistieke krachten
In Duitsland is er vooralsnog geen reden om voor de toevoer van verse AGF te vrezen. Wat betreft personeel binnen de sector voorziet het handelsverband DFHV echter op korte termijn grote problemen. “De bestaande tekorten aan vrachtwagenchauffeurs zullen alleen maar toenemen”, aldus DFHV-chef DR. Andreas Brügger. Hij pleit dan ook voor een versoepeling van de preventiemaatregelen, zodat logistieke krachten niet onnodig in quarantaine worden gezet.
Een vergelijkbare situatie doet zich voor bij seizoensarbeiders: Momenteel is er acute nood aan personeel om de eerste asperges van het seizoen te steken. “We hebben er niets aan als AGF niet van a naar b getransporteerd of zelfs maar geoogst kan worden”, luidt de dringende boodschap van Brügger.
Oostenrijk: Bedrukte stemming in het land
In Oostenrijk gelden strenge veiligheidsmaatregelen om verdere verspreiding van het virus tegen te gaan. Meetings met meer dan vijf personen zijn niet toegestaan en er is sprake van een ingeperkte bewegingsvrijheid. “Je merkt dat het rustig is op straat, de sfeer is alleszins bedrukt. In de supermarkten heerst sinds een week volledige chaos vanwege het massale hamsteren en ook de groothandelsmarkten zijn nog volop in bedrijf.”
Een handelaar, die voornamelijk horeca belevert, spreekt van een omzetdaling van ca. 90 %. “De regering spreekt wel van compensatie-regelingen, maar of dit ook voor het MKB geldt, valt nog te bezien.” Men probeert er nu maar het beste van te maken, aldus de handelaar. “We leveren al geruime tijd fruitpakketten aan particulieren, dit gaan we nu zoveel mogelijk uitbreiden. Veel consumenten laten de openbare ruimte, waaronder ook de retail, nu links liggen en laten hun levensmiddelen vanzelfsprekend bezorgen.”
Zwitserland: „Dramatische taferelen in de supermarkt”
Sinds ruim een week ziet men dagelijks lege AGF-schappen in de Zwitserse retail. De dagelijkse bestelvolumes schommelen rond de 60% boven het normale niveau, dit heeft zijn weerslag op de logistieke processen. “Er wordt met man en macht getracht de bestellingen bijtijds van A naar B te krijgen.” Over de gehele linie is de situatie hectisch en onzeker, maar nog wel te bedwingen.
Frankrijk: Vooral basisproducten worden gehamsterd
Het Franse maatschappelijke leven ligt grotendeels stil. Scholen, horeca en winkels die niet-primaire levensbehoeften verkopen hebben allemaal hun deuren gesloten. Wie zich zonder geldige reden op straat bevindt riskeert een boete van €135. Natuurlijk heeft dit alles invloed op de groenten- en fruitmarkt.
Net als in veel Europese landen wordt ook in Frankrijk volop gehamsterd. Dit heeft lege schappen en flinke omzetstijgingen voor de supermarkten tot gevolg. Supermarktdirecteuren en politici blijven iedereen verzekeren dat er geen tekorten zullen ontstaan en dat hamsteren niet nodig is, maar consumenten lijken zich hier weinig van aan te trekken. Producten die veel verkocht worden zijn basisproducten als wortels, aardappelen en citrus. Luxeproducten als asperges doen het dan weer een stuk minder goed. Telers die normaal gesproken grote volumes afzetten bij scholen en horeca worden keihard geraakt. Zij moeten nu halsoverkop op zoek naar andere afzetkanalen.
De logistiek is door de coronacrisis een stuk ingewikkelder geworden. “Transporteurs willen bijvoorbeeld niet het risico lopen om in Italië geblokkeerd te worden, en dus komen Italianen de goederen nu soms zelf in Zuid-Frankrijk ophalen.” Ook zijn er meer grenscontroles, wat vertragend werkt.
Alhoewel de groothandelsmarkt van Rungis deze week zijn bloemenafdeling heeft gesloten, loopt de handel in groente, fruit en andere levensmiddelen gewoon door. Dit zal ook zo blijven, verzekert directeur van Rungis Stéphane Layani.
Voor komend seizoen verwachten groothandelaars dat de volumes in groenten en fruit wel wat zullen afnemen. Niet omdat het ontbreekt aan volumes, maar omdat er door de gehele sector veel vertragingen zullen blijven ontstaan. Dit komt door grenscontroles, het naleven van strakke hygiënevoorschriften en uitval door ziekte, bijvoorbeeld bij plukkers in de boomgaarden. In combinatie met de hoge vraag zullen de prijzen naar verwachting stijgen. Met sommige producten zie je dit nu al gebeuren.
Italië: Citrus doet het goed, tekort aan arbeiders dreigt te ontstaan voor de oogst
Het hele land is in Lockdown waarbij de situatie in het noorden erg is en in het zuiden van het land meer onder controle voor het moment. De Italianen moeten, op enkele uitzonderingen na, tot 3 april thuis blijven. Supermarkten zijn open maar het toerisme is weggevallen en de scholen zijn dicht waardoor de consumptie sterk is gedaald.
De retail in Italië heeft in sommige gevallen haar bestellingen met 30% verhoogd terwijl de horeca is gedaald met 80% in de laatste drie weken. De productieprijzen zijn op het moment goed voor de leveranciers, vooral omdat de beschikbaarheid van importproducten is afgenomen. De omzet is bij sommigen met 40% of meer gestegen.
De programma’s in het veld worden aangepast voor de komende maanden. Zo laten de telers van steenfruit minder fruit aan de boom hangen zodat hun oogst kleiner is maar wel met grotere maten. Citrus doet het op het moment goed maar de vraag naar groenten als broccoli, bloemkool, spinazie en artisjok is gedaald. Artisjokken worden niet meer geoogst door de lage consumptie en de gesloten markten en restaurants. De prijzen zijn met gemiddeld 50% gedaald voor dit product. Ook voor aardbeien is de prijs met 40-50% gedaald. Ondertussen staat het seizoen voor de industrietomaten op het punt van beginnen.
In de logistiek zijn er vooral problemen aan de grenzen met Oostenrijk, Slovenië en Kroatië. Vooralsnog lijken er geen problemen te ontstaan in de havens. De groothandelsmarkten zijn wel open maar met veel voorzorgsmaatregelen. De handelaren zien echter dat hun afzet is gehalveerd. Een groot probleem blijft ook de arbeidskrachten. Veel van deze arbeiders zitten momenteel in hun thuisland en kunnen, en/of willen, niet naar Italië om te helpen bij de oogst.
Spanje: Vraag naar citrus stijgt
Na Italië is Spanje het zwaarst getroffen land binnen Europa en het virus verspreid zich er de laatste dagen veel sneller dan elders. Sinds vrijdag is het land in Lockdown. Op de veilingen werden records gebroken voor zover producten daar in ieder geval raken. Telers proberen zoveel mogelijk te oogsten en werken langer om de vraag vanuit de supermarkten bij te houden. sommige verkopers limiteerden hun verkopen tot hun klanten, anderen speculeerden op de markt. Vooral de vraag naar bananen en aardappelen is groot en de prijzen stegen voor deze producten. De laatste dagen daalt de prijs weer nu de Spaanse consumenten wat kalmer zijn en minder hamstergedrag vertonen, dit is een ‘rebound’ effect dat bij veel producten te zien is. De vraag naar citrus blijft hoog en de prijzen stijgen, op het moment gaat ook niets meer van het citrus de voorraad in door de hoge vraag. Met minder economische activiteit in het verschiet vrezen handelaren dat luxeproducten als mango, avocado en bessen in vraag zullen dalen.
Pakhuizen blijven momenteel nog open met strikte voorschriften voor de werknemers wat de productie vertraagt. De export naar andere Europese landen stijgt door de groeiende vraag naar groenten en fruit. Groeiende vraag, problemen in de productie en stijgende kosten zorgen voor spanning tussen importeurs en exporteurs. Veel trucks keren ook terug naar Spanje zonder lading aan boord. Verdere restricties op onbewerkte producten kunnen de problemen voor de sector vergroten.
Marokko: Grenzen met Europa gesloten
Marokko heeft zijn grenzen naar Europa gesloten. Dit heeft de komst van Marokkaanse arbeiders in Spanje gestopt en dat stelt het land voor een probleem bij de volgende oogst. 35% van de arbeidskrachten is op dit moment in het land en dat betekent dat niet alle producten geoogst kunnen worden.
Polen: Vraag naar appelen stijgt, grenzen dicht
De Poolse grenzen zijn afgesloten. Alleen voor goederentransport en Poolse burgers wordt een uitzondering gemaakt maar de rijen aan de grens met Duitsland zijn lang. Dagelijkse rijen van meer dan 20 kilometer zijn op het moment niet ongewoon. Ondertussen stijgt de vraag in het land naar appelen sterk door hamstergedrag. Bedrijven melden dat ze met de veiligheidsvoorschriften door kunnen werken. Andere handelaren vrezen dan weer een daling naar de vraag in groenten en fruit omdat het minder lang houdbaar is, scholen gesloten zijn en verkoopplaatsen zijn beperkt.
Hongarije: “Acute personeelstekorten teisteren Chinese kool-oogst”
In Hongarije staat het oogstseizoen om het punt van beginnen. Komende week worden de eerste partijen Chinese kool geoogst in het Centraal-Europese land. "Ik heb echter geen flauw idee hoe we dit moeten gaan doen, nu de seizoensarbeiders uit Roemenië massaal thuisblijven", meldt een Zuid-Hongaarse handelaar Dit gaat zeker later in het seizoen als voornaamste Hongaarse exportproducten paprika, tomaten, kersen en pruimen geoogst moeten worden, een probleem vormen, voorspelt de handelaar. Vrijwel alle Corona-besmettingen bevinden zich in en rond de Hongaarse hoofdstad Boedapest. Niettemin is een algehele sluiting van de horeca afgekondigd: In de binnenlandse retail is evenals in andere Europese landen sprake van acuut hamstergedrag. "De AGF-schappen zijn niet bij te vullen, vooral op producten die langer houdbaar zijn zoals aardappelen, uien, wortelen en groenteconserven heerst een run.
Griekenland: Logistiek grootste uitdaging
Alle fiscale verplichtingen zijn op het moment opgeschort voor Griekse bedrijven. Dat betekent dat er geen straffen komen als bedrijven achterblijven met het betalen van belastingen. Ondertussen worden de verkopen zoveel mogelijk opgevoerd want groenten en fruit blijft nodig. De grootste uitdaging voor een Griekse exporteur bestaat in het op tijd kunnen leveren van de bestellingen door de problemen aan de Europese binnengrenzen.
Turkije: Grenzen Iran en Irak volledig op slot, prijzen gedaald
Waar de vraag naar Citrus vanuit Europa is verdrievoudigd zien de Turken in het oosten dat de grenzen met Irak en Iran hermetisch zijn gesloten. Ook de grens naar Syrië is dicht al spelen daar ook politieke redenen een rol. De prijs voor groenten en fruit in Oost-Turkije werden daarmee soms tegen een korting van 90% verkocht.
Enkele pakhuizen stoppen momenteel met het werk en lassen een vakantie in van rond de 10 dagen. Alle orders zijn inmiddels verladen en verkocht tegen een lagere prijs dan gebruikelijk. Het aantal besmettingen in Turkije neemt toe en men is bang dat het land Europa achterna gaat in besmettingen. Momenteel is vooral het transport een probleem. Chauffeurs durven niet naar Europa te rijden en de controles aan de Europese binnengrenzen maakt het transport er niet makkelijker op.
Israël: Vooral arbeiders kunnen niet op hun werk komen door gesloten grenzen
Alles in Israël is dicht. Alleen de supermarkten, apotheken en andere vitale winkels zijn open. De bevolking is aan het hamsteren geslagen en vooral conserven en gedroogd voedsel gaan hard maar ook groenten en fruit. Mensen in de voedingsindustrie mogen nog werken. Het grootste probleem zit hem echter in de veldarbeiders want veel van hen kunnen niet op het werk verschijnen door de gesloten grenzen met bijvoorbeeld de Westbank. Ook in de pakstations zijn er de nodige problemen. Als je toestemming hebt om te werken dan moet je twee meter afstand houden van je collega’s en daarmee is er maar plaats voor een derde van het totale personeel. Vorige week was er nog een probleem in een Israëlische haven met een Italiaans vrachtschip waarbij men bang was dat de bemanning was geïnfecteerd. Hoewel het langzaam wat beter gaat wat betreft personeel verloopt alles trager in de AGF in Israël.
India: Logistiek wordt een uitdaging
Het recente seizoen voor granaatappels was in India afgesloten met lagere volumes. Voor het volgende seizoen, dat begint in juni verwacht men echter een grote opbrengst door de moesson, een toename van 30%. De belangrijkste markt voor de granaatappelpitten is West-Europa. met het coronavirus verwachten de Indiërs een grotere vraag naar granaatappelpitten omdat het rijk is aan antioxidanten. De logistiek wordt echter een grote uitdaging omdat luchtvracht nauwelijks mogelijk is. Dat kan zo zijn effecten hebben op de logistieke keten voor India.
Thailand: coronavirus zit export pomelo's dwars
Hoewel de pomelo’s dit jaar van goede kwaliteit zijn en de volumes goed met 3 miljoen stuks fruit verwacht men dat de export significant gaat krimpen door het coronavirus. De export van dit product heeft al sinds begin 2020 problemen door het virus.
Ghana: export naar Europa valt volledig stil
Hoewel het virus in Ghana nog geen voet aan de grond heeft gezet is de handel volledig vastgelopen door het virus. Europese importeurs cancelen hun orders massaal. Een exporteur van papaja en ananas heeft op het moment geen enkele zending meer naar Europa. De exporteur hoopt dat in de zomer het virus wegzakt wanneer voor hem het mangoseizoen begint waar hij dit jaar zijn areaal voor heeft vergroot. Ondertussen is het op zoek naar andere afzetmarkten maar de alternatieven zoals het Midden-Oosten zijn eveneens hard getroffen door het virus.
Zuid-Afrika: Citrusindustrie wacht op vrijkomen reefercontainers uit China
De impact van het coronavirus lijkt minimaal op appelen en peren, op het moment het fruit dat het meest geëxporteerd wordt. De vraag is goed en men ziet geen reductie in de vraag. In week 11 steeg de export van appelen naar het VK met 177% en naar het Midden-Oosten met 56% terwijl Oost-Azië met 34% afnam. Cumulatief aan het einde van week 11 was de export van appelen naar Oost-Azië juist met 42% toegenomen ten opzichte van 2019. Hetzelfde geldt voor peren waarvan de export naar het VK en Rusland steeg en naar Oost-Azië daalde met 54% maar aan het eind van de week was de export naar alle regio's toegenomen ten opzichte van vorig jaar.
Citrus verkoopt op het moment stevig en een teler denkt dat het een goede manier is om de logistieke lijnen te testen. Het kan nog een uitdaging worden om de producten in het schap van de supermarkten in Europa te krijgen.
De Zuid-Afrikaanse citrus kijkt met angstvallig toe hoe China de havens aan het vrijmaken is en er zo weer reefercontainers vrijgemaakt kunnen worden voor de industrie want in mei en juni komen de eerste grote volumes van Zuid-Afrikaans citrus weer op de markt.
Zuid-Afrika heeft ook zijn maatregelen genomen. Transportdocumenten worden digitaal opgemaakt, veel mensen werken vanuit huis en pakhuizen nemen de voorschriften in acht. Scholen zijn gesloten. Voor het moment is de ziekte in Zuid-Afrika nog redelijk ingedamd.
China: Langzaam komt het land weer op gang.
China heeft de afgelopen maanden er alles aan gedaan om het virus onder controle te krijgen. Sinds de laatste twee weken gaan meer bedrijven terug in productie en is het virus beter onder controle. De groente en fruit sector was een uitzondering en was tijdens de moeilijke tijden al eerder terug in productie om supermarkten te voorzien van verse producten. Echter was het erg lastig omdat niet alle werknemers beschikbaar waren en logistiek er ook veel problemen waren. Nu wordt alles weer opgepakt en komt er langzaam ook weer import en export op gang.
Noord-Amerika: Luchtvracht uit Zuid-Amerika en Europa gehinderd
In Canada en de Verenigde Staten ziet men op het moment veel paniekaankopen van burgers maar met voldoende groenten en fruit in de voorraad dreigen er geen tekorten. Vooral de transitie tussen de seizoenen en de regenval in Californië zijn nu een uitdaging. Die kunnen immers wel voor lagere volumes zorgen voor bepaalde soorten groenten en fruit. Een tekort aan nicheproducten dreigt ook omdat veel van de speciale soorten voeding per luchtvracht binnenkomt en daar zitten nu de grootste problemen in voor de markt. Zo zijn er minder gouden papaja’s en gember uit Brazilië op de markt in Canada. De grenzen tussen de VS en Canada zijn gesloten maar niet voor levensmiddelen. Waar de importeurs en exporteurs vooral met spanning naar kijken is een mogelijke sluiting van de grens tussen Mexico en de VS.
Chili: Effecten virus op de handel nog niet zichtbaar
Scholen en evenementen zijn afgelast in het land maar de maatregelen hebben nog geen effect gehad op de handel van groenten en fruit. Het land zit nu in zijn seizoen voor appelen en binnenkort volgt ook het kiwiseizoen. Voor het moment zien de Chilenen nog geen ongewone vraag naar hun producten. De regering houdt echter zijn hart vast met de herfst in aantocht waarbij de mensen vatbaarder zijn voor ziektes. Bij een verspreiding kan het een grote uitdaging worden voor de telers en pakstations in het land. Gisteren kondigde de president van het land echter een 'Staat van catastrofe' aan voor de komende 90 dagen met vergaande bevoegdheden voor de regering van het land.
Costa Rica: Vraag naar ananassen stijgt, problemen vooral in logistiek
De oogst van ananassen blijft op schema al ziet men de vraag vanuit Noord-Amerika en Europa sterk toenemen. Problemen zijn er vooral in het vinden van reefercontainers voor de export. Deze kunnen de prijzen in de komende weken opdrijven maar vooralsnog gaat dat om speculatie.
Mexico: Grenssluiting VS grootste angst
Er zijn maar weinig meldingen van besmette mensen en het land heeft ook weinig voorzorgsmaatregelen getroffen. De avocado-industrie probeert de markt stabiel te houden met voldoende producten en het kunnen blijven leveren op schema. Een teler vertelt dat door in te gaan op de stijgende vraag naar producten ze enkel de markten verliezen hierdoor. Voor de wintergroenten werkt men in normaal tempo door hoewel enkele importeurs zoveel mogelijk de grens over willen hebben op dit moment. Als de grenzen dicht gaan tussen Mexico en de VS voorzien veel exporteurs problemen.
Australië: Angst voor tekort aan arbeidskrachten
De grootse impact van het coronavirus is een dreigend tekort aan arbeiders in de sector. De Austrian Fresh Produce Alliance spoort de regering erop aan om de visa's van alle werknemers in de sector te verlengen om zo de Australiërs te kunnen blijven voorzien van groenten en fruit. Daarnaast is er de uitdaging voor exporteurs in de beschikbaarheid van reefercontainers en luchtvracht om hun producten te kunnen verschepen. De regering verzekerd dat de logistieke keten voor levensmiddelen goed werkt in het land en niet in gevaar is.
Nieuw Zeeland: Mensen uit andere sectoren aan het werk zetten.
Net als in Australië is de grootste uitdaging met betrekking tot het coronavirus een dreigend tekort aan arbeidskrachten. Om dit te voorkomen stelt de sector voor om mensen die momenteel niet aan het werk zijn uit andere sectoren zoals de bosbouw kunnen inzetten voor de oogst van groenten en fruit. De werkzaamheden liggen niet al te ver uit elkaar voor dit werk.
Volgende week: Overzicht wereldmarkt sinaasappelen