Marco de Wilde (Goldfish ICT)
Vuistregels traceerbaarheid
Traceerbaarheid: wettelijk verplicht
Artikel 30 van de Warenwetregeling Hygiëne van Levensmiddelen verplicht elk bedrijf dat levensmiddelen bereidt, verwerkt, behandelt, verpakt, vervoert, distribueert of verhandelt om de werkwijze zodanig in te richten dat zij op een systematische manier de veiligheid van hun producten waarborgen. Dit houdt in dat een bedrijf verplicht is een bewakingssysteem te gebruiken waarmee zijn hele proces gecontroleerd wordt. Dit 'voedselveiligheidssysteem' moet gebaseerd zijn op het Hazard Analysis and Critical Control Point System. Bij HACCP-systemen wordt systematisch gezocht naar de kritieke punten die van invloed zijn op het eindproduct.
Een belangrijk onderdeel van een kwaliteitsborgingssysteem is de traceerbaarheid van de gebruikte producten. Voor de zogenaamde 'tracking and tracing' van producten en ingrediënten geldt al enige tijd de 'General Food Law': een Europese verordening. Verplichte traceerbaarheid in de hele keten wordt vanuit de overheid vooral gestimuleerd om de bescherming van de volksgezondheid te bewaken. Ook het bedrijfsleven is hier bij gebaat: denk aan consumentenvertrouwen en kwaliteitsaspecten.
Traceerbaarheid van land tot handel
In de praktijk begint de traceerbaarheid bij de teler. Neem bijvoorbeeld erwten. Welk zaad is daarvoor gebruikt? En wat voor bestrijdingsmiddelen? Deze informatie kan door de teler op 'batch'-niveau zijn vastgelegd in een eigen registratiesysteem of door bijvoorbeeld in te loggen op een externe portal.
Als de erwten vervolgens in een productieproces terecht komen bij de verwerker, worden er noodzakelijke kenmerken - zoals de herkomst van de erwten - aan een batch gekoppeld in de vorm van een code. Als het eindproduct uiteindelijk in de handel terechtkomt, bijvoorbeeld als erwtensoep, herleidt men aan de hand van het batch-nummer op het soepblik van welke partij het product afkomstig is. Mocht er achteraf iets mis zijn met de kwaliteit van de erwten, dan kunnen alle betreffende blikken uit de winkel(s) gehaald worden en kan er een melding uit naar de consumenten die het product al in hun bezit hebben.
Tracking & tracing: de vuistregels
Hierbij de principes voor keten tracering nog even op een rijtje:
• Iedere schakel in de keten (toeleveranciers, boeren, voedingsindustrie, distributie, handel) moet beschikken over een identificatie- en registratiesysteem dat tracering mogelijk maakt.
• De eerste schakel in de voedingsindustrie registreert een aantal kenmerken over de landbouwproducent en het primaire product.
• Iedere schakel identificeert en registreert inkomende partijen en geeft indien nodig informatie door aan de volgende schakel.
• Iedere schakel moet zich ervan vergewissen dat de voorgaande schakel zich houdt aan de gestelde principes.
• De verantwoordelijkheid voor het bijhouden en doorgeven van de informatie ligt bij elk individueel bedrijf. Het systeem functioneert alleen als iedere schakel in de keten deze verplichting ook echt nakomt.
Traceerbaarheid en ERP
Een Enterprise Resource Planning-pakket (ERP) leent zich uitstekend om 'tracking en tracing' mogelijk te maken. Dat lukt door bepaalde kwaliteitsstappen vast te leggen of eventueel af te dwingen. Andere mogelijkheden om de kwaliteit te borgen zijn het registreren van de uitgevoerde inspecties of informatie over de teelt.
Op deze manier maken we processen transparanter en veiliger. Hiervan profiteert iedereen in de keten: teler, verwerker, retailer én uiteindelijk wij allemaal in onze rol als consument!
Voor meer informatie:
Goldfish ICT Services
Steenweg 17b
4181 AJ Waardenburg
T: +31 (0)418 657 020
F: +31 (0)418 657 039
E: [email protected]
www.goldfish-ict.com