Advies: beperk risico’s op de Russische markt
Zolang er dreiging bestaat van verdere escalatie van de situatie tussen Rusland en Oekraïne en zolang de Europese overheden verdere beleidsmaatregelen kunnen instellen om Rusland concreet te sanctioneren, bestaat er ook een kans dat investeringen in Rusland zich niet meer terug laten betalen of dat facturen die in Rusland uitstaan niet meer betaald gaan worden. Hoewel de overheden in het Westen waarschijnlijk sectorgerichte sancties in zullen stellen - wanneer deze werkelijk doorgevoerd worden - zijn de groenten en fruit sector en de landbouwexport niet de meest voor de hand liggende sectoren voor dergelijke maatregelen, aldus De Jong.
Waar men volgens De Jong wel rekening mee moet houden, is dat Rusland in staat is om eenzijdig de import van groenten en fruit te beperken onder bepaalde voorwendselen omdat dit in het verleden eerder is voorgekomen. De vraag is echter of dit nu een groot risico is, omdat dergelijke maatregelen in de huidige situatie de Russen ook zouden treffen. Die moeten dan van elders hun producten gaan halen, wat zal leiden tot een verhoging van de kosten.
Inmiddels staat de Russische economie en de koopkracht van de Russische consument al onder druk, wat betekent dat consumentenproducten zoals groenten en fruit al relatief duurder worden door de stijgende inflatie. Wanneer hier extra maatregelen aan toe gevoegd worden - van welke zijde dan ook- zou dit lijden tot nog verdergaand koopkrachtverlies. Uiteindelijk zorgt dat voor verhoogde binnenlandse spanningen. Hoewel Poetin in eigen land nu nog grote populariteit geniet, zou de positie van de regering daardoor uiteindelijk toch kunnen verzwakken, zoals bijvoorbeeld ook de positie van Milosevic in Servië destijds door economisch zware binnenlandse omstandigheden aan het wankelen is gebracht. Om deze reden is de kans dat Rusland de import zal gaan beperken wellicht klein.
Een situatie die wel zou kunnen leiden tot een volledig export verbod van groenten en fruit of landbouwproducten naar Rusland, is wanneer de overheid dit middels wetgeving verbied. Bijvoorbeeld in een omstandigheid waarin de spanningen in Oekraïne leiden tot een breder internationaal of militair conflict. In een dergelijke situatie is er niet langer meer sprake van vrijwillige steun van bedrijven aan economische sancties, maar van wettelijke verplichting om zich van verdere export op de Russische markt te onthouden.
Overigens hoeven bedrijven niet sterk te rekenen op financiële vergoedingen vanuit de overheid wanneer ze dankzij exportmaatregelen verliezen lijden op de Russische markt. Daarom is het verstandig wanneer ondernemers zelf hun risico's beperken en doen ze er goed aan om geplande investeringen in Rusland of Oekraïne te heroverwegen.
Auteur: André van der Wiel
