Het seizoen is voorbij. Vorige week was er nog enig volume beschikbaar, maar die volumes zullen het verloop van het seizoen niet meer beïnvloeden. Voor de export was het een nieuw recordjaar, dat ook de ramingen oversteeg. Het exportvolume passeerde voor het eerst de grens van 100.000 ton. Tot week 11 stond de teller op 103.000 ton. Dat is 13% meer dan de totale export een seizoen eerder en 9% meer dan de ramingen. Dit grotere volume werd vooral verdeeld tussen Azië en Europa. De Aziatische markt groeide met 54%, de Europese met 14%. De groei in Noord-Amerika kwam uit op 7%. Toch is de VS nog altijd de grootste afnemer, goed voor 63% van de blauwe bessen. Europa en het verre oosten volgen op afstand met 22% en 12%.
Door het aanhoudende warme weer piekte de productie in week 48, twee weken eerder dan normaal. Tot en met week 53 stond het exportvolume al op 23.600 ton, een stijging van 152% ten opzichte van het voorgaande jaar.
Twee factoren die van invloed waren op de goede resultaten zijn de grote voorraden diepvries blauwe bessen in de VS en lege markten tegen het einde van het seizoen. Door de eerste werden meer bessen vers verhandeld, omdat de prijs voor diepvries blauwe bessen onder druk kwam te staan. Door de tweede stegen de kansen tegen het einde van het seizoen.
Het Zuid-Amerikaanse land werkt hard aan het verbreden van de exportmarkten. De hoop is dat nog dit jaar de export naar China van start kan gaan. Daarvoor moet nog wel een protocol ondertekend worden. De sector blijft investeren in de teelt van de blauwe bessen. Naar verwachting heeft het land dit jaar een goed seizoen. "Zonder twijfel moeten we werken aan verbetering van de economische cijfers en toegang tot nieuwe markten als China en Azië," aldus een handelaar.
Volgens de Peruaanse autoriteiten groeit het marktaandeel van het land in de Amerikaanse markt fors. In de afgelopen vijf jaar is de export volgens deze cijfers met bijna 500% gestegen. Dat zou ten koste gaan de marktaandelen van andere Latijns-Amerikaanse landen. Ook Canada zou het marktaandeel zien slinken onder het Peruaanse geweld.
Volgens de laatste cijfers is de productie in Mexico tussen 2005 en 2015 gestegen met gemiddeld 53% per jaar van 260 ton in 2005 naar 15.488 ton in 2015. De teelt is verdeeld over de verschillende provincies. Grootste producent is Jalisco met 7.989 ton (52%), gevolgd door Colima met 2.188 ton (14%) en Baja California met 1.875 ton (12%). Daarmee zijn deze provincies goed voor 78% van de nationale productie.
De afgelopen jaren is de productie in de provincie Colima flink uitgebreid van 222 naar 306 hectare. Het volume steeg met 18,5% van 1.318 ton naar 2.188 ton. Het grootste deel van de export is bestemd voor de VS en Canada.
De Amerikaanse markt heeft net de altijd lastige overgang tussen het Chileens en binnenlands seizoen achter de rug. Florida piekt op dit moment in productie en dankzij het goede weer is de productie goed. Toch wordt er voor het binnenlandse seizoen een tegenvaller verwacht. Vorst in de belangrijkste teeltgebieden in Georgia en North Carolina reduceerden de oogsten daar. Voor Georgia wordt gerekend op een verlies van 60% tot 70% door de vorst in maart. Het seizoen start normaal gesproken rond 15 april en duurt tot juli. Voor North Carolina wordt een verlies van 50 tot 70% geraamd. Het seizoen duurt van midden mei tot juli. Naar verwachting zal er een tekort ontstaan tussen 15 mei en 10 juni.
Gestaag worden de blauwe bessen populairder in China. Zo'n vijf jaar geleden 'ontdekten' de Chinezen de blauwe bes. Toen brachten de bessen nog 150 yuan (20 euro) per 500 gram op. Niet voor niets waren telers geïnteresseerd in deze teelt. Sindsdien is de productie in Shandong, de grootste producent, met 50% gestegen.
De binnenlandse blauwe bessen zijn beschikbaar van 25 april tot eind juli. Door de investeringen in de teelt is de prijs voor de blauwe bessen gestaag gedaald. Voor dit jaar wordt een stabiele productie verwacht, dus zullen de prijzen ook stabiel zijn ten opzichte van vorig jaar. Naast de eigen productie is er import uit Chili en eerder dit jaar kwamen de eerste blauwe bessen uit Peru aan in de Chinese haven.
Vraag en aanbod zijn al enkele jaren niet in balans. De vraag is de afgelopen jaren snel gestegen. De prijs voor de binnenlandse blauwe bessen staat rond de 20 euro voor een kilo. In tijden van tekorten kan de prijs 25% oplopen. De importbessen worden verkocht voor niet minder dan 15 euro per kilo. De diepvries blauwe bessen brengen 10 euro per kilo op. De hoge prijzen schrikken de Israëliërs echter niet af. Vorig jaar is de omzet gestegen.
De oogst in Huelva verloopt volgens schema. Vorig jaar begon het seizoen veel eerder door de warmte. Volgens een Spaanse handelaar verloopt ook de overgang tussen de seizoenen geleidelijk. Het zuidelijk halfrond maakt geleidelijk plaats voor het nieuwe seizoen op het noordelijk halfrond. Na twee maanden van stabiele prijzen, zette de prijs een neerwaartse trend in toen de grote volumes uit Huelva beschikbaar kwamen. Hoewel Huelva een grote producent is, geeft een handelaar toe dat ze ook nog aan het begin van de leercurve staan. Voor teelt en verkoop kunnen de bedrijven nog bijleren. Binnen de sector zijn er zorgen over een mogelijk overschot tijdens een van de komende seizoenen. Het areaal stijgt snel en er worden grote opbrengsten verwacht.
Voor Piedmont was 2016 een goed seizoen in volume, kwaliteit en prijs. Het areaal in de provincie zal naar verwachting stijgen. Dit jaar wordt 100 hectare extra geraamd. Op dit moment zijn er nog geen onregelmatigheden gemeld, dus wordt een goed seizoen verwacht. Het begin van de oogst staat gepland voor begin mei. Naast Piedmont wordt er ook in Calabrië blauwe bessen geteeld. Daarmee wordt het seizoen verlengd.
Doordat supermarkten acties opzetten met de blauwe bessen is de verkoop van het zachtfruit flink gestegen, meldt een Noorse handelaar. Die campagnes zijn echter niet alleen maar positief. "De supermarkten verkopen de blauwe bessen voor 1 euro tot 2,25 euro per bakje van 125 gram, terwijl importeurs 22,50 euro betalen voor 12x125 gram," rekent een handelaar voor. Importeurs betalen hoge prijzen door een tekort in de aanvoer. Het zuidelijk halfrond eindigt de seizoenen en het wachten is op de nieuwe oogst uit Marokko en Spanje.
De groeiende productie in Europa is een teken dat de markt, ook de Franse, groeit. Er zijn duidelijke signalen van een groeiende consumptie, hoewel Frankrijk nog niet op het niveau van Engeland en Duitsland is. Het aanbod uit Frankrijk groeit echter nauwelijks. Er zijn geen grote investeringen gedaan, dus wordt een stabiel volume verwacht. De vooruitzichten zijn positief. Men rekent op 3.000 ton, vergelijkbaar met vorig jaar. Zo'n 75% van de Franse productie is bestemd voor de export.
Op dit moment is de markt goed in balans. Er is concurrentie uit andere Europese landen, die vaak goedkoper oogsten, maar de Fransen hebben het voordeel direct aan de retail te kunnen leveren. Dat is voor buitenlandse leveranciers vaak lastiger te realiseren. Grootste concurrenten zijn Portugal, Noord-Spanje, Roemenië en Bulgarije.
In navolging van de noordelijke landen in Europa zien de handelaren de consumptie van de blauwe bessen in België ook stijgen. De retail speelt hier op in door het fruit in verschillende verpakkingen aan te bieden, variërend van 125 gram tot 500 gram. Volgens een handelaar maakt België een inhaalslag in consumptie ten opzichte van grootverbruikers als Duitsland en het Verenigd Koninkrijk.
De belangrijkste leveranciers van de blauwe bessen, samen goed voor een jaarrond aanbod, zijn: Spanje, Marokko, Nederland, Peru, Zuid-Afrika en Chili. Daarnaast is er een klein volume binnenlandse teelt dat ongeveer gelijk met de Nederlandse aanvoer beschikbaar is. Op dit moment komen er grotere volumes uit Marokko en Spanje beschikbaar en staan de prijzen onder druk.
Goede ramingen voor het komende seizoen zijn er nog niet. Het wisselvallige weer maakt dat moeilijk. In het algemeen wordt een kleine stijging verwacht, maar definitieve cijfers laten nog even op zich wachten. Het weer zal bepalend blijken. De vorst in het begin van het jaar werd twee weken geleden gevolgd door een periode van extreme warmte. Nu spreken de verwachtingen weer over kou en nachtvorst. Belangrijke afzetmarkten zijn het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Scandinavië. Daarnaast worden er kleine volumes naar Azië verscheept.
Er wordt geïnvesteerd in de productie in het Midden-Oosten en de vraag blijft stijgen. Tussen 2014 en 2015 steeg de consumptie in de Arabische landen met 7,6%. Het seizoen start tegen het einde van de zomer. Daarnaast proberen bedrijven de aanvoer te verzekeren door teeltprojecten op te zetten buiten de regio, bijvoorbeeld in landen als Marokko en Servië.
De productie is vooral te vinden in de provincie Larache. Die telt 4.000 hectare zachtfruitteelt, waarvan 800 hectare blauwe bessen. De regering heeft een plan opgesteld om de productie van het zachtfruit te vergroten en het exportvolume te laten stijgen. Hoe de verdeling naar fruitsoort is, is niet helemaal duidelijk. Wel vertelt een handelaar in blauwe bessen dat de Britse markt een belangrijke bestemming is voor het fruit.