De lente begint goed op het noordelijk halfrond. Spanje start het seizoen met een vertraging, wat leidt tot lagere exportvolumes. De aanvoer vanuit Spanje neemt gestaag toe, terwijl ook de lokale teelt in Frankrijk begint. De leveringen uit Nederland stijgen, wat prijsverlagingen op sommige markten veroorzaakt. In België liggen de prijzen op een prima niveau voor de tijd van het jaar. De consumptie van aardbeien in Italië neemt toe tijdens Pasen. Aardbeien blijven het top product, met een bevredigende retailafzet. De oogst in Zuid-Italië groeit geleidelijk, terwijl Emilia Romagna eerder begint dan vorige jaren. In Frankrijk zijn ze bezorgd over een piek in de productie die samenvloeit met die van Spanje in april.
In Servië wijst gunstig lenteweer op een goede aardbeienoogst. In Estland stabiliseert de markt na stijgende prijzen aan het begin van het jaar. In China blijft de populariteit van witte aardbeien toenemen, maar dit seizoen is de beschikbaarheid vertraagd door ongunstige weersomstandigheden, wat resulteert in minder oogst.
In Zuid-Afrika zien we goede prijzen en verkoopbewegingen, met toenemend aanbod uit Gauteng en de Noordwest-Provincie, terwijl zware regenval in de Zuidelijke Kaapregio de productie beïnvloedt. In Noord-Amerika verschuift de aardbeienteelt naar Californië, waar een stabiele vraag/aanbodstroom is. Telers in Mexico worstelen met de teelt vanwege El Niño, wat heeft geleid tot een maand vertraging en de zoektocht naar klimaatbestendige variëteiten, terwijl sommige telers de teelt stopzetten vanwege veranderende weerspatronen.
Nederland: Duitse markthandel toont meer interesse in Nederlandse aardbeien
"Ondanks de weersvoorspellingen had ik verwacht dat de vraag naar aardbeien enigszins getemperd zou zijn, maar onze klanten zijn actief op zoek naar zachtfruit," zegt een Nederlandse importeur. "Dit seizoen is de prijsvorming voor aardbeien nogal wisselend met prijzen variërend van 6 tot 12 euro per kilo uit de belichte teelt in januari en februari. Keer op keer is het duidelijk dat tot een bepaald prijsniveau, volume goed geplaatst kan worden, maar zodra de prijs een bepaalde drempel overschrijdt, komen de verkopen ook snel tot stilstand. Vanuit Spanje waren de volumes niet buitensporig hoog, waardoor de verkoop in de Duitse retail relatief soepel verliep. Sommige klanten, met name in de horecasector, geven de voorkeur aan het Nederlandse product vanwege de stabielere kwaliteit, dus we hebben recentelijk vrij veel Nederlandse aardbeien verkocht."
"De afgelopen twee of drie weken heeft de Duitse markthandel ook een toegenomen interesse getoond in Nederlandse producten. Vanwege het sombere weer liep de onbelichte Nederlandse aardbeienteelt ongeveer een week vertraging op, maar nu pakt het aanbod van rassen zoals Sonata en Sonsation, die in Duitsland worden gewaardeerd, goed op. Een relatief nieuwe variëteit, Inspire, heeft het ook goed gedaan. De smaak van de eerste oogsten van onbelichte aardbeien van deze variëteit was enigszins teleurstellend vanwege het weer, maar dit is gecorrigeerd en de aardbeien ontwikkelen zich nu goed. Ik verwacht dat de programma's vanaf week 15 beginnen, en dan zullen veel supermarkten, waaronder die in onze exportmarkten, overschakelen van Spaans naar Nederlands product."
België: Prijzen op prima niveau voor tijd van het jaar
Sinds deze week zijn een groot deel van de Belgische aardbeitelers gestart met de pluk van de onbelichte teelt. "Maar de grote volumes zullen ongeveer midden april de markt op komen, waarna we gedurende het seizoen vergelijkbare volumes als verleden jaar zullen hebben", zo vertelt een Belgische handelaar. "Toch kunnen we mooi van start met het lokale seizoen. De temperatuur gaat het einde van de week richting de 20 tot 24 graden, dus ik verwacht dat de verkoop zeer vlotjes zal verlopen. De prijzen liggen ook op een prima niveau voor de tijd van het jaar. De voorbije dagen lagen de aardbeien bij de veilingen rond de 3 euro. Dat zijn prijzen die gelijkwaardig zijn met andere jaren en niemand over hoeft te klagen."
Duitsland: Griekse aardbeien winnen terrein in Duitse retail
Zowel de retail als de groothandelsmarkten werden gedomineerd door aardbeien uit Andalusië. De huidige volumes uit Spanje zijn opnieuw aanzienlijk toegenomen en de prijzen zijn dienovereenkomstig erg laag. Wat betreft volume volgden Griekse, Italiaanse en Nederlandse aanbieders, die ook hun import hebben opgevoerd. Een klein aantal Belgische en de eerste binnenlandse kasaardbeien werden eveneens aangeboden. Het Nederlandse seizoen is bevredigend van start gegaan; de populaire Malling, Fandango en Sonsation in verpakkingen van 250g en 500g werden veelal verkocht voor 8,- tot 10,- € per kilo.
Over het algemeen was de handel gemengd: aan de ene kant was de vraag lokaal merkbaar beperkt tijdens de paasvakantie, maar elders namen zowel de interesse als de leveringen toe, zodat de prijzen voor mediterrane aardbeien daalden, in sommige gevallen aanzienlijk. Op de lange termijn: Griekse aardbeien winnen terrein in de Duitse retail, terwijl Spanje aan belang verliest door klimaatverandering en een gebrek aan water. Vanwege de nabijheid en versheid en de stijgende transportkosten voor mediterrane producten neemt het marktaandeel van Nederlandse kasaardbeien in Duitsland weer toe.
Frankrijk: Beducht voor samentreffen met Spaanse productie
Het Franse aardbeienseizoen is twee weken geleden begonnen. Hoewel de teelt in het zuidoosten iets voorloopt op schema, is er een vertraging van ongeveer een week in het zuidwesten en Bretagne, voornamelijk door het gebrek aan licht tijdens de winter. Dit jaar wordt een oogst van 60.000 ton verwacht in Frankrijk. Tot nu toe zijn Spaanse aardbeien niet prominent aanwezig geweest op de Franse markt. De vertraging in de Spaanse productie kan een grotere impact hebben op de Franse aardbeienhandel als beide seizoenen tegelijk hun productiepieken hebben in april. Hoewel er opgemerkt wordt dat Franse aardbeien dit jaar duurder zijn, zijn de prijzen in werkelijkheid niet veel hoger dan vorig jaar, wat wordt toegeschreven aan stijgende teeltkosten (grondstoffen en arbeid).
Italië: Schommelende prijzen
Een teler uit Basilicata merkte op dat de productievolumes de komende 2-3 weken zouden kunnen toenemen, maar niet tot hoge pieken zouden leiden, althans niet dit jaar. Tot de eerste tien dagen van maart was er weinig productie vanwege abnormale weersomstandigheden, met nachttemperaturen die daalden tot 3-5°C vergeleken met 20°C overdag, waardoor de ontwikkeling en groei van aardbeienvelden vertraagden. De problemen met zaailingsterfte na de herfstplanting droegen ook bij aan de vertraging.
Een zakenman uit Campania voegde toe: "De vraag vanuit Italië en het buitenland was bevredigend in de week voor Pasen, een trend die de afgelopen jaren is voortgezet. Er is echter vaak meer vraag dan aanbod, waardoor het soms moeilijk is om volledig aan de vraag te voldoen. Een negatief aspect is dat retailhandelaren de afgelopen jaren hebben geconcurreerd om aardbeien te bemachtigen in de week voor Pasen om gelijke tred te houden met promotieacties. Hierdoor proberen kopers vaak de prijzen te verlagen om aan te sluiten bij de promoties."
Een aardbeienteler uit Emilia Romagna, die zijn eigen aardbeien rechtstreeks aan supermarkten levert, meldt dit jaar een vroegere start van de productie, ongeveer 10-15 dagen eerder dan in voorgaande jaren. "Dit heeft een positief effect gehad op de prijzen, die altijd erg hoog zijn geweest. Mijn productie wordt gekenmerkt door een betere smaakkwaliteit, dankzij de in Italië geselecteerde PIR5-variëteit en een kasteelttechniek die smaak boven kwantiteit bevoordeelt."
Wat betreft gemiddelde producentenprijzen, tonen Ismea-enquêtes aan dat in de derde week van maart, Sabrosa-Candonga aardbeien 2,91 €/kg noteerden, d.w.z. 1,3% meer dan in de tweede week van de maand, maar 19,7% minder dan in dezelfde week van het voorgaande jaar. Andere beschikbare variëteiten op de markt noteerden 2,24 €/kg, d.w.z. 0,9% meer dan in de voorgaande zeven dagen, maar 16,7% minder dan in dezelfde week in 2023.
Spanje: Aanbod stijgt flink, prijzen dalen scherp
De Spaanse aardbeiensector kampte met een vertraagde start van het seizoen, wat resulteerde in een daling van 30% in volume en 8% in waarde voor de export van de eerste twee maanden (december 2023 en januari 2024) in vergelijking met het vorige seizoen. Op dit moment wordt geschat dat ongeveer 35% van het verwachte seizoensvolume in week 11 is verkocht, na een gematigde toename van de aanvoer met 12% vergeleken met de vorige week, volgens gegevens van de Junta de Andalucía. Met de toename van de aanvoer daalde de prijs bij de oorsprong scherp met 32% ten opzichte van week 10, van €2,25/kg naar €1,53/kg, wat overeenkomt met de gemiddelde prijscurve van voorgaande seizoenen.
Ook op de bestemming werden matige prijsdalingen waargenomen op groothandelsmarkten in Frankrijk en Duitsland, en een aanzienlijke daling op de importmarkt van Perpignan. In week 11 bedroeg de gemiddelde prijs van Spaanse aardbeien €4,94/kg in Duitsland en €4,90/kg op de Franse Rungis-markt, terwijl de prijs in de markt van Saint Charles de Perpignan meer dan 17% daalde naar €3,31/kg.
Niettemin meldde een operator dat Pasen historisch gezien gekenmerkt werd door een overvloed aan regen in de provincie Huelva. De regen en wintertemperaturen hebben ervoor gezorgd dat de beschikbare productie tot ongeveer de helft van normaal is verminderd. Dit resulteerde in een onverwachte stijging van de prijzen, in tegenstelling tot de gebruikelijke prijsdaling na de feestdagen.
Servië: Gunstig lenteweer wijst op goede oogst
Een Servische producent en exporteur merkte op dat het mooie lenteweer ideaal is voor de aardbeienteelt. "Het klimaat is stabiel, dus we zouden een gunstig aantal zonuren moeten hebben. Dit jaar hopen we op 600 ton aardbeien voor 500.000 planten. We verwachten de eerste aardbeienoogst rond 5 mei. Onze focus ligt op de lokale markt met deze oogst, maar we kunnen ook overschakelen op export als de prijs gunstig is," merkt de exporteur op.
Estland: Markt stabiliseert na stijgende prijzen aan het begin van het jaar
Inwoners van Estland consumeren veel zachtfruit, inclusief aardbeien, en de concurrentie met lokale verkopers is groot. Een grote importeur zei dat hij zich onderscheidde met zijn Camarosa-variëteit. "We halen ze uit Griekenland en verkopen Camarosa's vanwege hun smaak en textuur. Ze leveren consistent de smaak die onze klanten verwachten."
In januari en februari stegen de aardbeienprijzen, maar sindsdien is de markt gestabiliseerd. "We kijken uit naar mei en juni, wanneer er nog meer vraag is naar de aardbeien die we aanbieden", aldus de importeur.
China: Populariteit van witte aardbeien neemt verder toe
Dit seizoen zijn aardbeien eerder op de markt gekomen dan gebruikelijk, maar de aanhoudende koudegolf heeft de teelt en kwaliteit van de vruchten beïnvloed. De lagere temperaturen hebben geleid tot verminderde groei en lagere oogstvolumes, wat resulteert in prijsstijgingen.
De regio Dandong in de provincie Liaoning is een belangrijk teeltgebied voor binnenlandse aardbeien. Naast de binnenlandse verkoop worden er tot mei het hele jaar door aardbeien uit Dandong geëxporteerd naar Zuidoost-Azië, Rusland, Hongkong en andere plaatsen. Het huidige exportvolume is met meer dan 30% gestegen ten opzichte van vorig jaar en er zijn nieuwe markten aangeboord, zoals Thailand en Indonesië. De algemene respons is bevredigend. Met uitzondering van Hongkong worden aardbeien meestal per luchtvracht geëxporteerd, maar de huidige hoge luchtvrachtkosten hebben een impact op het concurrentievermogen van de aardbeienexport.
Tegelijkertijd is er een voortdurende trend van diversificatie van aardbeienrassen, met telers die nieuwe varianten zoals roze, witte en zwarte aardbeien telen om aan veranderende consumentenvoorkeuren te voldoen. Hoewel witte aardbeien in China steeds populairder worden vanwege hun unieke uiterlijk en smaak, heeft de slechte beschikbaarheid dit seizoen geleid tot lagere teeltvolumes en prijsdalingen van traditionele rode rassen. Als reactie hierop richten telers zich meer op niet-rode varianten, hoewel sommigen moeite hebben om de teelttechnieken onder de knie te krijgen, wat kan leiden tot variabele kwaliteit en prijzen.
Zuid-Afrika: Goede prijzen en verkoopbeweging op de markten
De Zuidkaap produceert het hele jaar door aardbeien, hoewel zware regenval een impact heeft gehad op de aardbeien aan de kust. De eerste aardbeien die in Gauteng en de noordwestelijke provincie worden geteeld, bereiken nu de markt, iets vroeger dan vorig jaar, en ze zijn uitverkocht zodra ze aankomen, zegt een handelaar op een gemeentelijke markt in Gauteng. "Dat is het beste wat we momenteel op de markt hebben," voegt hij eraan toe.
Een punnet van 250 gram kost ongeveer R40 (2,12 euro). De gemiddelde prijs op de gemeentemarkt van Johannesburg is R140 (7,4 euro) per kilo. De prijzen zouden zich over ongeveer een maand moeten stabiliseren als het hoogtepunt van het aardbeiseizoen in het noorden nadert; in het binnenland van Zuid-Afrika wordt aardbeien voornamelijk in de winter geteeld.
De Egyptische import is afgenomen. De kwaliteit was bevredigend aan het begin van het Egyptische importseizoen voor aardbeien, maar tegen het einde "zag het er niet best uit", aldus de handelaar.
Noord-Amerika: Teelt verschuift
Het aanbod van Californische aardbeien is nu stabiel, met een gestage vraag die wordt ondersteund door de beëindiging van de oogst in Florida en Centraal-Mexico. Dankzij warmer weer tijdens de winter en het vroege voorjaar zijn de opbrengsten in Californië hoog geweest, ondanks aanhoudende regenval. De oogstseizoenen langs de Centrale Kust liggen op schema, met Oxnard en Santa Maria momenteel in volle gang en Watsonville/Salinas net begonnen. De vraag reageert positief op het voorjaarsaanbod, terwijl de prijzen, die eerder laag waren door overaanbod uit andere regio's, nu stabiliseren na het beëindigen van de oogst in Florida en Centraal-Mexico.
Mexico: Worsteling met weersinvloeden van El Niño
Mexicaanse telers worstelen met de teelt vanwege het weerfenomeen El Niño, dat het klimaat verstoort en geleid heeft tot een vertraging van minstens een maand in alle teeltactiviteiten. Een producent en exporteur merkte op dat onverwachte regenbuien de oogst verstoorden, waardoor de verwachte opbrengst werd belemmerd. Voor het volgende seizoen hoopt men op betere weersomstandigheden en zoekt men naar variëteiten die goed kunnen presteren onder veranderende klimaatomstandigheden. Ondanks de uitdagingen van klimaatverandering hebben sommige telers hun teeltactiviteiten stopgezet vanwege de instabiliteit die het met zich meebrengt.
Volgende week: Overzicht wereldmarkt zoete aardappelen