Ecuador: prijzen krabbelen op
Het land is nog altijd de aanvoerder in de ranglijst grootste exporteurs van bananen. Naast de welbekende Cavendish is er ook export van rode en mini bananen en plantain. Een exporteur vertelt dat de plantain een belangrijk ingrediënt is in de Ecuadoraanse keuken, maar dat internationaal de vraag ook stijgt. De Verenigde Staten, Frankrijk, Argentinië, Spanje en Nederland zijn enkele bestemmingen voor deze banaan. Ook voor de andere speciale bananen wordt gewerkt aan nieuwe markten. De rode bananen doen het bijvoorbeeld goed in de VS. Canada en Rusland en is de mini banaan in trek in Argentinië en Zuid-Korea.
Desondanks blijft de Cavendish de banaan met de grootste vraag. De productie in Ecuador valt 15% lager uit. Oorzaak zijn de klimatologische omstandigheden in het land die aanhielden tot in week 48. Volgens een exporteur zal het tot week 28 volgend jaar duren voordat het volume weer op peil is. In aanloop naar de feestdagen zijn er verschillende markten, waaronder Rusland, die een grotere voorraad willen. Daarnaast is de vraag groter doordat andere landen in Midden-Amerika getroffen zijn door slecht weer, waardoor de vraag naar Ecuadoraans product steeg. Door het gebrek aan conventionele bananen zag een exporteur de vraag naar babybananen toenemen.
De prijzen hebben een opleving laten zien tussen week 40 en week 48. Daarmee herstelde de prijs na 15 weken van lage prijzen. Naar verwachting blijft de prijs hoog tot de klimatologische omstandigheden verbeteren en de productie toeneemt.
Brazilië: minder prata bananen
De aanvoer van de prata bananen zal in december iets teruglopen in de belangrijkste regio's. Telers rekenen op betere prijzen in de komende weken. In oktober was de aanvoer groter doordat de oogst versneld werd door het weer. De prijzen lagen toen 33% onder de productiekosten, gemiddeld BRL 0,80/kg (USD 0,24/kg). Die situatie had zich sinds november 2015 niet meer voorgedaan.
De export komt dit jaar iets lager uit dan in 2016. De aanvoer van de nanica variëteit is in de meeste regio's teruggelopen. Dit is de meest geëxporteerde banaan. De prijzen zullen daardoor op de wereldmarkt verbeteren. Vorig jaar werden het grootste deel van deze bananen geëxporteerd naar Uruguay.
Mexico zoekt positie op wereldmarkt
Hoewel de oogst doorgaans tegen het einde van het jaar iets terugloopt door de kortere dagen en koelere nachten vertelt een handelaar dat de opbrengsten nog altijd goed zijn. Wel ziet hij een daling in het volume. Deze exporteur verwacht dat de prijzen voor een korte tijd snel zullen stijgen, gezien de vraag in de VS en andere markten. Volgens de Mexicaanse exporteur kunnen de bananen uit het land de concurrentie met Guatemala en Honduras aan.
Filipijnen: hopen op herstel in 2018
Het volume is stabiel, de sector hoopt dat dit jaar beter zal zijn dan vorig jaar. De prijzen staan wel weer onder druk, maar de hoop is gevestigd op het begin van 2018. In januari of februari moet de prijs aantrekken. Tot de kerst worden niet veel verandering verwacht, hoewel men hoopt op betere prijzen. Op logistiek gebied hopen de exporteurs dat er meer opties zullen komen. Momenteel zijn er enkele Chinese reders die de bananen verschepen, maar deze worden getypeerd als "best agressief." De hoop is dat meer concurrentie tot lagere tarieven leidt.
De regering heeft zich ingespannen om de tarieven voor Zuid-Korea, Japan en het Midden-Oosten voor volgend jaar te verlagen. De hoop is dat die trend aanblijft. De binnenlandse markt is niet erg aantrekkelijk, aangezien consumenten niet goed weten wat ze met de verschillende rassen kunnen.
Zuid-Afrika: zorgen om import
De meningen over de markt zijn verdeeld. In de regio Tshwane is het volume "aan de lage kant", in Johannesburg zijn de volumes "redelijk" en in Durban is er meer volume dan verwacht. Het grootse deel van de bananen wordt binnenlands geteeld. Daarnaast is er een beperkte import uit buurlanden Mozambique en Zimbabwe. Handelaren zijn te spreken over de kwaliteit en maat van de Zuid-Afrikaanse bananen, een enkele handelaar spreekt ongenoegen uit over de import.
In het noorden van Mozambique is de gevreesde TR4 aangetroffen. De angst bestaat dat de schimmel zich verder verspreidt. De bananen voor de Zuid-Afrikaanse markt worden in het zuiden van Mozambique geteeld. In KwaZulu-Natal kampen telers met een andere ziekte: het bunchy top virus.
Een grote supermarktketen in Zuid-Afrika importeert sinds enige tijd de bananen uit Ecuador, tot ongenoegen van de binnenlandse telers. De importbananen zijn niet significant goedkoper dan de lokale bananen, maar de aanvoer drukt wel de stemming op de markt.
Spanje: kansen voor Canarische bananen
De telers op de Canarische eilanden hebben een jaarrond productie. Dit jaar wordt er meer geoogst dan voorgaande jaren door de goede weersomstandigheden. Dat resulteerde in een snellere groei en grotere volumes van de 'Plátanos'. De prijzen zijn laag doordat er veel volume is, maar weinig vraag. Richting de kerstdagen daalt de vraag alleen maar verder.
De Canarische bananen concurreren met de import uit Latijns-Amerika en sinds enkele jaren worden de Afrikaanse bananen gepromoot. Spanje is al 25 jaar de grootste markt voor de Canarische bananen, gevolgd door Portugal. Door het prijsverschil met de importbananen verloren de Canarische bananen zo'n 25% marktaandeel. De bananen vertegenwoordigen 75% van de markt in deze landen. Toch is de sector positief en zien ze de markt groeien. Daarnaast proberen ze de Canarische bananen in andere delen van Europa af te zetten. Duitsland, Zwitserland, Verenigd Koninkrijk en Marokko worden genoemd als afzetmarkten. Grootste uitdaging is om de verschillen tussen de Plátanos en de importbananen duidelijk te maken en te concurreren op prijs.
Frankrijk kijkt terug op lastig bananenjaar
Een Franse importeur blikt terug. Na het slechte vierde kwartaal van2016 waren de verwachtingen aan het begin van 2017 hoog. Het duurde echter tot week 14 voordat de markt aantrok en de prijzen voor niet-Europese bananen stegen. "Tot midden mei hadden we een goede markt," aldus de handelaar. De markt werd echter overspoeld in april en mei met seizoensproducten waardoor de prijzen kelderden. De hete juni maand was desastreus voor de bananenmarkt. "Mensen hebben veel geld verloren op de import en distributie sinds juni 2017," aldus de handelaar. Hij vergelijkt de bananenmarkt met poker. "De markt is niet te voorspellen." Deze handelaar importeert ui Nicaragua, Ecuador, Colombia, Costa Rica, Mexico, Afrika en Azië.
België: meer en meer bananen via Nederland
Bananen zijn in België het nummer twee fruit op het gebied van volume. Daarnaast zijn de verwachtingen dat de bananenmarkt in België op lange termijn zeer stabiel zal blijven. Wat opvalt, is dat meer en meer bananen via Nederland, België bereiken. In een periode van vier jaar is het volume in totaal met een dikke 700 procent gestegen. Ook in Duitsland stegen de bananenvolumes voor de Belgische markt in de periode 2012-2016 met een kleine 300 procent. Uitschieter in het geheel is het Verenigd Koninkrijk. Daar nam de bananenhandel in diezelfde vier jaar af met zo'n 70 procent.
Duitse bananenmarkt stabiel
In Duitsland is de bananenmarkt sinds enkele weken stabiel. Vraag en aanbod houden momenteel gelijke tred. Enkel in München zijn de prijzen over het algemeen iets hoger dan elders in Duitsland. De landelijke prijzen liggen rond de 13,30 euro per 10kg tegenover gemiddeld 14 euro per 10kg vorig jaar rond deze tijd. Dit gaat overigens wel over de A-merken. Bij de B-merken is het verschil vergelijkbaar: 10,60 euro om 9,90 euro per 10kg. De kwaliteit van de bananen stemt over het algemeen tevreden.
Handelaren geven wel aan dat de productie in erkende importlanden als Ecuador en Colombia aan de lage kant is. Dit heeft te maken met de zogenoemde El Nina, de tegenhanger van El Nino waarbij er hevige temperatuurschommelingen vanuit zee ontstaan. December is over het algemeen qua verkoop een zwakke maand in Duitsland, evenals in veel andere West-Europese landen. Dit komt door het grote aanbod aan exclusievere fruitsoorten zoals sterfruit en lychees. Tot slot groeit ook het bio en fair trade aanbod in Duitsland. Zelfs discounters als Aldi proberen zich hiermee te onderscheiden.
Polen: hoge prijzen, weinig volume
Volgens een Poolse handelaar is er in heel Noord-Europa momenteel een tekort aan bananen door het slechte weer in de tropen. "De bananenoogst in september en oktober was in Centraal-Amerika zo groot dat telers er voor kozen om product te vernietigen," aldus de importeur. Daardoor is de aanvoer in oktober en november teruggelopen. Ondanks de lagere ramingen in Costa Rica, Colombia en Ecuador is het productievolume normaal, aldus de importeur. De handelaar vindt de kwaliteit slechter door het koude weer en hij signaleert een kleinere aanvoer tegen hoge prijzen. "De prijzen in de tropen zijn super hoog en veel importeurs hebben de volumes verlaagd vanwege de risico's."
VS: meer verkoop verwacht door gezondheidstrend
De verkoop van bananen blijft goed richting december. Normaal gesproken daalt de productie in de tropen rond deze tijd doordat de dagen korter en de nachten koeler worden, maar dat heeft vooralsnog geen invloed op het volume. De banaan is onverminderd populair, de afzet is de afgelopen jaren stabiele gebleven. Een handelaar vertelt de ontwikkelingen rond e-commerce op de voet te volgen. Hij zoekt naar manieren om op deze trends in te spelen en relevant te blijven. Ook gezien de almaar groeiende focus op gezonde voeding, ook voor onderweg, is de verwachting dat de markt voor bananen zal blijven groeien. Er is vooral aanvoer uit Ecuador, Guatemala en Costa Rica.
Oman: te veel volume in de markt
Volgens een importeur is er teveel product in de markt, al kan dat in de komende drie weken wel gaan veranderen. De bananen worden ingevoerd uit Ecuador, India en de Filipijnen. Twee maanden geleden steeg het volume, volgens een importeur is die grotere aanvoer te wijten aan grotere oogsten in de bovengenoemde landen. Tussen de Latijns-Amerikaanse en Aziatische bananen is wel een prijsverschil van 1 dollar te zien. De Filipijnse bananen zijn duurder.
Australië: dalende vraag in zomermaanden
De volumes in de belangrijkste teeltgebieden zijn goed voor de tijd van het jaar. In de meeste regio's waren de teeltomstandigheden uitstekend. Stormen in Cassowary Coast/Atherton Tablelands regio resulteerde in wat wind- en hagelschade tot een handje vol telers. De meeste telers bereiden zich voor op het jaarlijkse 'natte seizoen'. Extra regen is welkom bij die telers die de laatste maanden de watervoorraden zagen slinken. De prijzen zijn laag, waarmee de trend van de afgelopen twee jaar wordt voortgezet.
De vraag daalt in de zomermaanden, net als in andere landen. Dat is vooral te wijten aan de schoolvakanties en een breed aanbod zomerfruit. Toch blijft de banaan populair. Volgens cijfers van Nielsen koopt 94% van de bevolking bananen en wordt er gemiddeld 16kg per capita geconsumeerd per jaar. In boekjaar 2016-2017 verkochten de bananentelers 414.000 ton bananen tegen een waarde van 600 miljoen dollar.
Er zijn geen nieuwe meldingen van TR4, sinds de laatste uitbraak in Queensland in juli. De laatste uitbraak daarvoor is van twee jaar geleden, in 2015 in dezelfde regio. De plantage waar in juli TR4 werd aangetroffen stond bekend als een bedrijf dat veel voorzorgsmaatregelen had genomen en gold als een schoolvoorbeeld voor de andere telers.