Zuid-Afrika profiteert van lage rand
De productie van klein citrus in Zuid-Afrika is de afgelopen jaren gestegen. Waar in 2006 nog 123.128 ton geoogst werd, was dat in 2014 gestegen naar 195.293 ton. Ook de export steeg van ruim 85.000 ton in 2006 naar bijna 150.000 ton in 2014. De belangrijkste teeltgebieden zijn Westkaap (41%) en Oostkaap (33%). De andere regio's hebben kleinere marktaandelen.
Een belangrijke exportmarkt, goed voor 36% van de uitvoer, is het Verenigd Koninkrijk, gevolgd door Noord-Europa met 21%. Voor de vroege mandarijnen is Europa de belangrijkste markt, goed voor een afnamen van de helft van het volume. De export naar de Verenigde Staten is na een dip in 2013 weer terug op het niveau van 2012. In 2014 werd 15% van de clementines naar de Verenigde Staten verscheept.
"We hebben tot nu toe 9,6 miljoen dozen klein citrus verpakt," vertelde een handelaar op de Fruit Logistica in Hong Kong. "Ons oorspronkelijke doel was 10 miljoen, dus we hebben nog even te gaan met de late variëteiten. Ik denk dat we iets boven de eerste verwachtingen uitkomen."
De devaluatie van de Zuid-Afrikaanse rand speelt op korte termijn de exporteurs in de kaart. De producten worden aantrekkelijker in overzeese gebieden. Keerzijde is dat op de langere termijn de prijzen voor bijvoorbeeld transport en verpakking kunnen stijgen onder invloed van de wisselkoers.
Zuid-Amerika
Uruguay afhankelijk van Verenigde Staten
Uruguay timmert aan de weg in Amerika. Op de markt daar neemt het land een steeds belangrijkere rol in op de citrusmarkt. Van de export gaat 20% naar de Verenigde Staten, waardoor de hele sector in belangrijke mate afhankelijk is van deze markt. Dit seizoen is het streven om 15.000 ton naar de VS te verschepen, een ambitieuze doelstelling aangezien het land nog maar twee jaar toegang heeft tot de VS. In 2014 werd er voor 7 miljoen dollar geëxporteerd. Voor dit jaar staat de verwachting op 17 miljoen dollar.
Mandarijnenexport groeit tegen Peruaanse economische trend in
In juli werden de eerste mandarijnen vanuit Peru naar de Verenigde Staten verscheept. Een Amerikaanse importeur vertelde toen tevreden te zijn over de kwaliteit van het fruit. Hoewel het Latijns-Amerikaanse land economisch tegenwind ervaart, groeit de export van groenten en fruit. Voor mandarijnen staat het groeicijfer op 12,7%. Volgens de statistieken is de export van mandarijnen tussen 2009 en 2015 over de maanden januari-juli met 194,3% gestegen. In de eerste maanden van dit jaar kwam de export uit op 47,2 miljoen dollar, een stijging van 12,7% ten opzichte van 2014. Belangrijkste afzetmarkt is de VS met 17,8 miljoen dollar en een marktaandeel van bijna 38%. Andere belangrijke bestemmingen zijn het Verenigd Koninkrijk (28%) en Canada (17%).
Argentinië vindt goede markt in Azië en Arabische landen
Het seizoen is over, maar de exporteurs kijken met gemengde gevoelens terug. De Russische markt was slecht door de zwakke roebel, wat de opbrengst voor Argentijnse bedrijven drukte. Dit jaar werd er 60% minder naar Rusland verscheept. En hoewel er nog mandarijnen opgeslagen liggen, is de kwaliteit niet heel goed.
De export naar Zuidoost-Azië en de Arabische landen verliep wel voorspoedig, ondanks kleinere volumes Murcott en Clemenville. De Filipijnen en Indonesië waren de belangrijkste afzetmarkten. Voor de grote kalibers bleek Canada een goede markt, hoewel het totale volume voor deze noordelijke markt lager uitviel.
De Argentijnse handel ondervindt hinder van de devaluatie van verschillende munten. Aangezien de Argentijnse munt niet in waarde daalde, is de concurrentiepositie ten opzichte van bijvoorbeeld Zuid-Afrika verslechterd. Van de positie die het land in 2008 had, als belangrijkste exporteur op het zuidelijk halfrond is weinig over. De teelt van citrus is verdeeld over relatief kleine bedrijven van 20 tot 30 hectare, waardoor er in totaal 2000 bedrijven zijn.
Europa
Spanje positief, maar minder volume verwacht
Deze week is het Spaanse citrusseizoen begonnen en zijn ook de eerste mandarijnen op de markt gebracht. Veldprijzen lagen tussen de 23 en 32 cent per kilo, een jaar eerder was dat 17 cent. De Spaanse sector verwacht lagere volumes door een hoge temperatuur en hagelbuien. De daling wordt voor Clementine, Okitsu, Satsuma Owari, Clausellina, Oronules en Marisol verwacht.
Voor de regio Valencia wordt een daling verwacht van 40% voor de vroege mandarijnenrassen, Nederlandse importeurs twijfelen of deze cijfers kloppen. De importeurs horen berichten van de afladers dat er voldoende volume beschikbaar is in verschillende sorteringen. De Spaanse exporteurs hebben goede verwachtingen, Argentinië heeft minder naar Europa verscheept en Zuid-Afrika lijkt de focus naar andere markten te verleggen.
Italië investeert in seizoensverlenging
De Italiaanse tangerinemarkt ziet er interessant uit. Het fruit is populair vanwege de smaak, de pitloze vrucht en easy peelers doen het goed. Italië, vooral het zuiden, heeft de laatste jaren geïnvesteerd in nieuwe rassen om het seizoen te verlengen. Zowel in september/oktober als in februari/april. Ook is er geïnvesteerd in de clementineteelt in belangrijke regio's als Rosarno, Gioia Tauro, Corigliano, Sibari, Rossano, Metaponto en Taranto.
De eerste mandarijnen uit Uruguay zijn begin van de week aangekomen in Italië, maar de volumes zijn klein. Hetzelfde geldt voor de Argentijnse aanvoer. De prijzen liggen rond de 1,70 euro per kilo. De eerste Italiaanse clementines komen in oktober op de markt.
België kiest voor Nadorcott
Op dit moment is de Zuid-Afrikaanse Nadorcott van zo'n goede kwaliteit dat een Belgische importeur vertelt alleen deze variëteit te importeren. Deze week zijn ook de Murcott beschikbaar gekomen op de Belgische markt. De handel verloopt goed. In het handelscentrum in Brussel zijn enkele handelaren al begonnen met de eerste Spaanse mandarijnen. Anderen wachten liever af tot de Clementines met blad beschikbaar zijn.
Eerste Spaanse mandarijnen in Nederland
Met aanvoer van mandarijnen, vooral Nadorcott, uit Brazilië, Argentinië, Zuid-Afrika en Peru, verloopt goed. "Eigenlijk net als het hele citruspakket deze zomer," vertelt een importeur. Peruaanse mineola's brengen 11 tot 13 euro op, een prijs waar de importeur tevreden mee is. De eerste Spaanse mandarijnen zijn inmiddels ook beschikbaar. De Iwasaki (Satsuma) wordt in de komende weken opgevolgd door Navelina's, Okitsu's, Clementines en Salustiana's.
De kleur en de smaak van de eerste Spaanse mandarijnen wordt gewaardeerd. Zeker de Scandinavische markt verkiest de friszoete smaak van de vroege mandarijnen. Denemarken vormt een uitzondering, dat land wacht doorgaans af tot de eerste Clementines. De eerste Spaanse mandarijnen brengen 1,10 tot 1,20 euro per kilo op voor de goede maten.
Franse importeur stopt import
In deze tijd van het jaar, begin september, is de vraag naar clementines in Frankrijk zo laag dat een importeur van het citrus vertelt de invoer te hebben stilgelegd. In de loop van het najaar stijgt de vraag naar de clementines, net als de sinaasappelvraag.
Groei voor Israëlische sector
De Israëlische klein citrusteelt is verdeeld tussen aanvoer voor de binnenlandse markt en export. Sommige rassen worden alleen op de binnenlandse markt gebracht. Grote volumes zijn beschikbaar van verschillende klein citrus rassen, waaronder Mineola, Suntina en Orri. De export van de Orri is fors gestegen in de afgelopen jaren. Waar in seizoen 2012/2013 nog 4,6 miljoen dozen Orri geëxporteerd werden, was dat in 2014/2015 6,2 miljoen dozen. Voor de Suntina is de trend minder eenduidig, na een dip in 2013/2014 is de export weer nagenoeg terug op het traditionele niveau van rond de 1 miljoen dozen. In tonnen is een vergelijkbare groei te zien. Deze cijfers zijn tot en met week 22 (eindigend op 30 mei).
Australië exporteert meer dankzij gunstige wisselkoers
De wisselkoers van de Australische dollar is gunstig voor de exporteurs en de oogst 'down under' is goed. Hoewel de volumes klein zijn, vertelt een exporteur dit seizoen de export naar het Verenigd Koninkrijk te hebben vergroot tot 100 containers. Het belangrijkste ras is Nadorcott. Naast de gunstige wisselkoers profiteert de Australische export ook van het gat op de markt voor de start van het Spaanse en Marokkaanse seizoen. In de komende jaren verwachten de exporteurs vaker deze gaten te kunnen vullen. Desondanks blijft Azië de belangrijkste markt.
Verenigde Staten focust op W.Murcotts
De belangrijkste leveranciers van mandarijnen zijn in deze tijd van het jaar Chili en Peru. De binnenlandse oogst begint in het najaar. De import van Clementines uit Chili is dit jaar 10% gestegen, voor de W.Murcotts wordt een stijging van 40% verwacht.
Een Amerikaanse importeur vertelt dat het meest risicovol aan de import uit Peru de koude behandeling is die het fruit moet ondergaan, volgens de fytosanitaire eisen van de VS. Zelfs als het fruit van goede kwaliteit is en een lange houdbaarheid heeft, veroorzaakt de koude behandeling een negatieve impact. De schil wordt aangetast en de houdbaarheid verkort.
Chinees seizoen start in oktober
Het Chinese seizoen begint in oktober en duurt tot april. Het klein citrus wordt geteeld in de provincies Fujian, Guangdong, Sichuan, Guangxi, Zhejiang, Jiangxi, Hunan en Hubei. Voor dit seizoen wordt een goede oogst in Fujian verwacht. De mandarijnen worden aan de retail verkocht en geëxporteerd. Vooral Zuidoost-Azië is een grote afzetmarkt, met specifiek Singapore, Maleisië, Filipijnen en Indonesië als koplopers. De totale export vanuit de haven van Xiamen staat op 3000 containers per seizoen. Door de devaluatie van de Chinese munt worden lagere prijzen verwacht.
Elke week publiceren FreshPlaza en AGF.nl een overzicht van de marktsituatie van een product in een wereldwijde context. Met deze artikelen willen we een beeld geven van een wereldmarkt, die steeds kleiner wordt door de globalisering. Volgende week staan ananas centraal.