Analisten van EastFruit hebben onderzoek gedaan naar de gevolgen van vorst voor de zachtfruitteelt in Polen, Oekraïne en Servië. Eind afgelopen week nog maakten meerdere Europese landen melding van nachtvorst. Gezien de huidige opwinding rond de frambozenmarkt, werden er zorgen geuit over de mogelijke impact op de zachtfruitoogst.
In tegenstelling tot wijdverbreide berichten over aanzienlijke vorstschade aan frambozen- en blauwe bessenpercelen in Polen, spreekt visueel bewijs uit dat land dergelijke claims grotendeels tegen. De beelden tonen vaak teeltbedrijven uitgerust met vorstbeschermingssystemen, zoals voor beregening. Het ijs op de planten vormt een beschermende barrière, die de temperatuur binnenin positief houdt en de bloesems beschermt tegen vorstschade.
De nachttemperaturen bleven evenwel in de meeste regio's boven de anderhalve graad onder nul. Slechts hier en daar werd het nog kouder. De dagtemperaturen stegen ruim boven het vriespunt, waardoor de duur van de blootstelling aan vorst beperkt bleef. Dergelijke temperaturen vormen geen bedreiging voor de bloei van blauwe bessen, waarvan de structuur van de bloesems van nature een bescherming biedt tegen vorst, een feit dat wordt ondersteund door testen. In Oekraïne werden dergelijke temperaturen voornamelijk geregistreerd in het westen van het land, waar geen grote problemen voor de blauwe bessenteelt zijn gemeld.
Op het moment van de vorst waren de zomerframbozen nog niet in hun bloeifase getreden. Daarom zou eventuele schade beperkt zijn gebleven tot de heel vroege rassen. Opmerkelijk is dat in het Oekraïense Transkarpatië, dat gekenmerkt wordt door een warmer klimaat en geavanceerdere plantontwikkeling in vergelijking met andere westelijke gebieden, er meldingen zijn van schade aan de vroegste frambozenrassen. Desalniettemin is de bijdrage van deze regio aan de totale frambozenoogst relatief gering.
De frambozenoogst in Polen begint ongeveer één tot twee weken later dan in Oekraïne, wat suggereert dat aanzienlijke verliezen door vorst onwaarschijnlijk zijn. Hoewel geïsoleerde gevallen van schade aan vroege rassen bestemd voor de versmarkt kunnen voorkomen, zijn deze naar verwachting onbeduidend.
Het is ook opmerkelijk dat Oekraïne een aanzienlijke hoeveelheid doordragende frambozenrassen teelt, die voornamelijk worden geleverd aan de diepvriesindustrie. Deze rassen zijn niet beschadigd door de vorst.
We gaan er kortom vanuit dat de omvang van de vorstschade in Oekraïne en Polen minimaal is. Ook rapporten uit Servië wijzen in die richting. Ondanks beweringen van een "totaal verlies van de frambozenoogst door vorst" suggereert fotografisch bewijs minimale impact op de gewassen. Hoewel de planten bevroren lijken, vertonen ze geen tekenen van schade. Echter, rapporten over sneeuw die breuk of schade aan frambozenscheuten veroorzaakt, zijn zorgwekkend. Gezien de nadruk van Servië op rassen van zomerframbozen die vruchten dragen op de groei van het voorgaande jaar, zou dit inderdaad aanzienlijke schade aan de gewassen kunnen veroorzaken.
Bovendien waren Servische frambozen waarschijnlijk in een verder gevorderd ontwikkelingsstadium vergeleken met het Oekraïense en Poolse fruit, waardoor ze kwetsbaarder waren. Rapporten geven ook aan dat de luchttemperaturen in de frambozenteeltregio's van Servië daalden tot onder de 4-5 graden, een drempel die potentieel catastrofaal zou kunnen zijn voor het gewas.
Een analyse van EastFruit stelde eerder dat het frambozenareaal in Polen en Servië aanzienlijk gekrompen zou kunnen zijn. Mochten de recente vorst en sneeuwval aanzienlijke schade toebrengen aan de Servische teelt, dan wordt verwacht dat dit een gevolg zal hebben op de Europese markt voor diepgevroren frambozen. Gezien de status van Servië als 's werelds grootste exporteur van dit fruit, kunnen dergelijke ontwikkelingen leiden tot een stijging van de marktprijzen. Voor telers in Oekraïne en Polen kan deze voorspelling worden gezien als een lichtpuntje.
Bron: east-fruit.com