Tholen – Premier Theresa May heeft gisteren een nederlaag geleden in het Britse parlement. Het parlement stemde met een ruime meerderheid van 432 stemmen tegen het voorstel. May kon rekenen op steun van 202 parlementsleden voor haar plan. Daarmee is een ding duidelijk: onzekerheid blijft troef.
Direct na de uitslag diende oppositieleider Corbyn een motie van wantrouwen in. Daar wordt vandaag over gedebatteerd en gestemd. Als premier May die stemming overleeft, heeft ze drie dagen om met een nieuw Brexitvoorstel te komen. Als het de premier niet lukt om het vertrouwen van het parlement te houden, valt de regering en volgen nieuwe verkiezingen. Dat wat betreft het politieke aspect. Voor de Brexit zijn er meerdere scenario’s: toch een nieuw akkoord met de EU, een nieuw referendum en er wordt in de media gesproken over uitstel van de Brexit. Officieel treedt het Verenigd Koninkrijk 29 maart uit de EU. Dat is vandaag op de kop af 72 dagen.
Als er geen deal komt, krijgt het Verenigd Koninkrijk hiermee voor alle EU-landen een derde-landen status met mogelijke gevolgen op het gebied van inspecties, grenscontroles, documenten, fytosanitair beleid, voedselveiligheid, kwaliteit etc. We peilden de reacties vanuit de belangorganisaties, exporteurs en transporteurs.
Vanaf linksboven met de klok mee: Edwin Vanlaerhoven, John de Boom, Gert Mulder, Veerle van der Sypt, Marc Calon en Bernard Van Colenberghe
Gert Mulder (GroentenFruit Huis):
"Gevolgen no-deal Brexit zijn niet te voorzien"
“GroentenFruit Huis betreurt deze ontwikkeling ten zeerste”, zegt Gert Mulder, directeur GroentenFruit Huis in een eerste reactie. “Het is van groot belang dat de voedselvoorziening van consumenten in het Verenigd Koninkrijk op het huidige niveau kan worden gehandhaafd. Als vertegenwoordiger van de groenten- en fruitbedrijven roepen wij de betrokken partijen hier in Nederland en in het Verenigd Koninkrijk op om vooral praktische oplossingen te zoeken zodat ondernemers en consumenten geen slachtoffer worden van de politieke beslissingen.”
Bij een harde Brexit zal de status van het Verenigd Koninkrijk als derde land voor Nederlandse groenten- en fruitbedrijven op het gebied van de benodigde documentenstroom naar verwachting niet voor grote problemen zorgen. “Veel bedrijven doen al zaken met derde landen en zijn dus goed voorbereid”, licht Mulder toe. “Maar de gevolgen van een no-deal Brexit op het gebied van logistiek en oponthoud aan de grens zijn niet te voorzien. Daar kunnen bedrijven zich niet op voorbereiden.”
Veerle van der Sypt, FVPhouse:
Moeilijk om voorbereidingen te treffen" 
“Het verwerpen van de Brexit-deal stort ons weer in onduidelijkheid wat zeer nefast is voor het bedrijfsleven”, aldus Veerle Van der Sypt van FVPhouse. “Het is bijzonder moeilijk om de juiste voorbereidingen te treffen en de tijd dringt. Er zijn wel indicaties dat de deadline van 29 maart zou worden opgeschoven maar veiligheidshalve blijven we momenteel uitgaan van een worst case scenario met harde Brexit en alle bijhorende controles en formaliteiten.”
Edwin Vanlaerhoven, Valstar:
"Meeste zorgen over chaos"
"Veel mensen zeggen dat je je moeilijk kunt voorbereiden. Wij zijn daar toch al bijna twee jaar mee bezig, waarbij we uitgaan van het 'worst case scenario' van een harde Brexit. De laatste tijd wordt daar steeds vaker het woord 'chaotische' harde Brexit aan toegevoegd en dat baart me toch wel het meest zorgen", zegt directeur Edwin Vanlaerhoven van Valstar. "We hebben met Britten te maken, waarvan ik niet het idee heb dat ze goed voorbereid zijn. Het gaat heel veel over politiek, maar niet over concrete oplossingen. Ik zou graag horen hoe men zorg draagt voor zaken als voldoende parkeerplaatsen, douaniers en werkbare controlesystemen. Daarover houd ik mijn hart vast."
"Nog altijd hoop ik van harte dat de Brexit helemaal afgeblazen wordt, maar vooralsnog focussen wij ons op het scenario van een harde Brexit, waarbij het Verenigd Koninkrijk zonder regels uit de EU vertrekt en voor ons een derde land wordt. Nu hebben we wel ervaring met de export naar derde landen, maar over de chaos en de awareness bij onze klanten maak ik me de meeste zorgen. Normaal ben ik erg optimistisch en zie ik overal kansen in, maar in dit geval lijkt het me erg belangrijk dat het realisme de boventoon voert", besluit Edwin.
Bernard Van Colenberghe, Vanco:
"We zijn voorbereid op alle scenario's"
“Door deze uitslag van de stemming hebben we nog steeds geen zekerheid. Het enige wat we kunnen doen, is ons voorbereiden op verschillende scenario’s en dat hebben we ook gedaan”, vertelt Bernard Van Colenberghe van Vanco. “Tijdens de stemming van gisteren heeft een grote meerderheid het plan afgewezen, dus nu is de situatie weer onzeker en weten we niet wat de volgende stap is. Je hoort ook telkens dat je tijd heb tot een bepaalde datum, maar die wordt ook steeds weer verschoven. Het zou me niks verbazen dat we pas op 31 december 2019 uitsluitsel krijgen.”
John de Boom, Freight Line Europe
"We blijven ons voorbereiden op een no-deal"
De uitslag van gisteravond kwam voor John de Boom, sales director van transportbedrijf Freight Line Europe, niet als een verrassing. "Hooguit de stemverhouding die wel heel afgetekend was. Het verbaasde me vooral dat deze stemming perse over de Kerst heen getild moest worden aangezien deze uitslag er duidelijk aan zat te komen. De stemming toont in elk geval aan dat de huidige deal geen basis vormt om mee verder te gaan, maar aangezien de verwachting is dat May aan de macht zal blijven - ondanks de motie van wantrouwen waarover vanavond gestemd wordt - zal ze toch de persoon zijn die de deal met de EU moet gaan maken."
"De tijd richting 29 maart is maar heel kort. Voor ons betekent het dat we ons nog altijd blijven voorbereiden op een no-deal. We hopen dat er een voorlopig uitstel komt, maar aangezien een harde brexit sowieso nog tot de mogelijkheden behoort, zal iedereen zich daar toch op voor moeten bereiden. Je kunt het je simpelweg niet veroorloven hier op het allerlaatste moment wat mee te gaan doen. En ook als er een voorlopig uitstel komt, is het nog steeds zaak hier mee door te gaan, want het moment van een uittreding uit de EU gaat er op termijn dan toch komen", vervolgt John.
Freight Line was gisteren in Lille nog aanwezig bij een overleg met ondermeer de Engelse staat, de regio Calais, de Eurotunnel en collega-vervoerders. "Voor het continueren van de huidige goederenstroom tussen het VK en de EU werd het belang van een goede informatievoorziening en correcte data door de keten heen, ook door vertegenwoordigde overheidsinstanties, nogmaals benadrukt. Dat belang zullen we, zowel vanuit onze Nederlandse als onze Britse vestiging, de komende tijd nadrukkelijk onder de aandacht blijven brengen van onze relaties.”
Marc Calon, LTO Nederland:
"Voorkomen dat onzekerheid straks omslaat in chaos"
LTO benadrukt het belang van de handel. De zorgen nemen voor Nederlandse boeren en tuinders toe, zo schrijft de brancheorganisatie. Het VK is de derde afzetmarkt, goed voor 8 miljard euro aan land- en tuinbouwproducten. “Het is daarom cruciaal dat de handel ook na 29 maart ongehinderd door kan gaan,” aldus LTO. “LTO Nederland benadrukt bij haar leden het belang van een goede voorbereiding, maar verwacht ook van de Nederlandse regering dat er praktische oplossingen worden geboden.”
Hoewel de sector zich voorbereidt op een Brexit en er afspraken gemaakt worden tussen bedrijven om de pijn over de keten te verspreiden, benadrukt LTO dat de sector dit niet alleen kan. “Een harde Brexit is geen normaal ondernemersrisico.” LTO Nederland roept de overheid op om alles op alles te zetten om vertraging aan de grens te minimaliseren als een no–deal Brexit onverhoopt van kracht wordt.
“We moeten voorkomen dat onzekerheid straks omslaat in chaos. Verse producten als tulpen of tomaten kunnen niet een dag in een truck voor de grens stil staan. De agrarische sector bereidt
zich daarop voor, maar het kabinet moet ook klaar staan. Als alle kosten op individuele boeren en tuinders worden afgewenteld, dan gaan er ondernemers omvallen,” aldus Marc Calon, voorzitter
LTO Nederland.
Om bedrijven, die met grote gevolgen van de Brexit geconfronteerd worden, te helpen, pleit LTO voor het inzetten van het budget dat de overheid gereserveerd heeft ter voorbereiding op de Brexit. Het gaat om 651 miljoen euro die het kabinet in de Voorjaarsnota voor dit doel reserveerde voor de periode 2018-2023.
Klik hier voor het artikel over Brexit van onze tuinbouwcollega's