De VU heeft met dit onderzoek, in samenwerking met het Voedingscentrum, zowel de aanpak van het Programma De Gezonde Schoolkantine als de nieuwe Richtlijnen in de dagelijkse praktijk geëvalueerd, om een strategie te ontwikkelen voor de verdere implementatie van de Richtlijnen. In totaal namen 20 scholen deel aan het onderzoek.
Tien scholen kregen begeleiding en hulpmiddelen van het Voedingscentrum aangeboden, zoals een adviesgesprek en een rapportage met aanbevelingen hoe zij hun kantine gezonder konden maken. Ook werd met de online tool "de Kantinescan" inzicht gegeven hoe gezond hun kantine is. De andere 10 scholen kregen eveneens de Richtlijnen en de Kantinescan aangeboden, maar zij dienden deze zonder hulp te implementeren. De twee groepen scholen zijn vervolgens met elkaar vergeleken.
Resultaten
Bij de scholen die begeleiding en tools kregen werd het aanbod van producten op de balie van de kantine gezonder dan bij de scholen die geen begeleiding kregen. In de begeleide scholen steeg het gemiddelde percentage gezondere producten van 46% naar 77%, terwijl dit percentage in de controle scholen van 50% naar 60% ging. Ook verbeterde de uitstraling in de kantines die ondersteuning kregen, bijvoorbeeld door het opvallend plaatsen van gezonde producten, zodat deze meer in het zicht staan.
Betrokkenen zijn positief over het adviesgesprek en -rapport. Voorts zijn de meewerkende scholen positief over de volgende hulpmiddelen:
- de Kantinescan
- een adviesgesprek en –rapport door de Schoolkantine Brigade
- een samenvatting van wat de leerlingen vinden van het aanbod en uitstraling en graag zelf willen zien in hun kantine
- voorbeelden van gezondheidsbeleid, gezonde kantine uitstraling en producten voor in de kantine
Hoe verder?
Ongeveer één derde van de scholen in Nederland heeft een Schoolkantine Schaal verdiend, omdat zij voldoen aan de (oude en/of nieuwe) Richtlijnen. Om de Richtlijnen breder te implementeren is het belangrijk om de begeleiding inclusief de hulpmiddelen actief bij scholen te blijven aanbieden. Daarbij is het belangrijk om meerdere mensen binnen school (zoals schoolmanagement, kantinebeheerder/cateraar, leerlingen, docenten en ouders) en buiten de school (zoals JOGG, GGD, Gezonde School en Voedingscentrum) te betrekken, hen tijdig en duidelijk te informeren over aanpassingen in voedingsadviezen en -beleid en te zorgen dat de gezonde schoolkantine op de agenda blijft.
Wat het effect is van het implementeren van de Richtlijnen op het aankoopgedrag van leerlingen wordt nog nader onderzocht. Ook zijn steeds meer sportkantines en bedrijfsrestaurants aan de slag met de Richtlijnen, voor hen zijn deze onderzoeksresultaten ook interessant.
bron: Voedingscentrum