De wereldwijde bananenmarkten tonen uiteenlopende trends door contractonderhandelingen, seizoensinvloeden en veranderingen in import die aanbod en prijzen beïnvloeden. In Nederland zijn importeurs bezig met het afronden van contracten voor volgend jaar, terwijl in Italië de markt stabiel is met sterke groothandelsprijzen, ondanks logistieke uitdagingen, en Sicilië startte met zijn eerste lokale Chiquita-bananenproject. Spanje ziet de prijzen herstellen na een zwakke zomer, maar voor het eerst sinds 1993 hebben geïmporteerde bananen een groter marktaandeel dan die van de Canarische Eilanden, terwijl in Duitsland de prijzen stabiel blijven door een evenwichtige vraag en aanbod. In Frankrijk bleef de bananenaanvoer in september hoog met sterke leveringen uit Colombia en stijgende volumes uit Afrika, terwijl Costa Rica minder leverde; aanvankelijk stegen de prijzen, maar aan het eind van de maand daalden ze door onvoldoende vraag in verhouding tot het beschikbare aanbod.
Buiten Europa hebben hogere tarieven en prijsstijgingen in Noord-Amerika veel consumenten richting conventionele bananen gedreven, terwijl de verkoop van biologische bananen afnam. In Zuid-Afrika beginnen de prijzen te dalen met de komst van zomerfruit, hoewel de kwaliteit hoog blijft ondanks eerder slecht weer.
© Viola van den Hoven-Katsman | AGF.nl
Nederland: Onderhandelingen bananencontracten weer van start
Op de bananenmarkt zijn de onderhandelingen over de prijzen voor komend jaar alweer gestart. "Vaak wil de biologische markt als eerste de jaarprijzen afsluiten, later gevolgd door de conventionele markt", vertelt een importeur. "We zien over het algemeen dat de bananenmarkt steeds meer naar contracten toegaat. Ook in de voormalige Oostbloklanden zoekt men steeds meer vastigheid, alhoewel de spotmarkt daar ook nog altijd heel groot is. Tegelijkertijd zien we bij de telers ook een tegengestelde beweging dat ze juist minder op contactbasis willen afsluiten vanwege de hoge prijzen op de spotmarkt in de afgelopen periode omdat ze goed geld hebben kunnen krijgen."
"De vraag is hoe realistisch dit is op de langere termijn. Ook op de beurs in Madrid waren de Ecuadoraanse exporteurs eensluidend dat de prijs flink omhoog moet. Ze willen allemaal veel geld zien voor hun bananen. Vanuit hun oogpunt is dat ook niet zo vreemd, want Ecuador heeft al vijf maanden met een koudefront te maken en de volumes zijn onwijs omlaag gegaan. Ook Costa Rica zit niet al te hoog in de volumes. Tegelijkertijd kwamen de exporteurs er op de beurs ook wel achter dat de markt in Europa helemaal niet zo goed is. Na de traditioneel rustige zomer trokken de bananenprijzen weliswaar aan, maar inmiddels vertoont de markt weer een dalende lijn. De groen-prijzen schommelen zo tussen de 12,50 en 14 euro, dus dat is geen weelde."
Duitsland: Evenwichtige markt met stabiele prijzen
Vraag en aanbod waren grotendeels in evenwicht, waardoor handelaren weinig reden hadden om hun vorige prijsstelling aan te passen. Over het algemeen bleven de prijzen op hetzelfde niveau als in dezelfde periode vorig jaar.
Tot nu toe is 2025 een moeilijk jaar geweest voor bananenhandelaren. De prijzen voor groene bananen hebben zo nu en dan recordhoogtes bereikt. Voor veel consumenten blijven conventionele biologische bananen een betaalbaarder alternatief voor biologische Fairtrade of Demeter bananen.
Frankrijk: Vraag onvoldoende in verhouding tot volumes
De bananenaanvoer bleef in september hoog. Colombia bleef op een constant tempo leveren, met aankomsten ongeveer 15% boven het gemiddelde van voorgaande jaren. Volumes uit Costa Rica zijn gedaald. Afrikaanse zendingen begonnen hun seizoensmatige stijging, waarbij de productie in Ivoorkust iets hoger ligt. Ook de aankomsten van het Franse eiland herstelden zich.
De vraag werd gestimuleerd door het begin van het schooljaar en de afname van het steenfruitaanbod. De prijzen stegen, maar aan het eind van de maand ontstond een disbalans tussen vraag en aanbod, met dalende prijzen door de onvoldoende vraag in verhouding tot de beschikbare volumes.
Italië: Stabiele markt en nieuwe Siciliaanse productie
De Italiaanse markt voor bananen is momenteel stabiel. Volgens een grote handelaar uit Noord-Italië blijven de groothandelsprijzen voor merkloze bananen sterk rond €17-19 per doos. De prijzen voor Ecuadoraanse bananen zijn bijzonder hoog en niemand sluit contracten met vaste prijzen omdat de spotmarktprijzen hoger zijn. In Ecuador worden bananen verkocht voor ongeveer €11,20 per doos bij de oorsprong, exclusief transportkosten, hetgeen redelijk wordt geacht omdat alle ketenpartners winst moeten maken. Het grootste probleem blijft de internationale logistiek, met zendingen die onregelmatig en te laat binnenkomen door inefficiënte havens en logistieke problemen.
Aan het begin van week 43 bleven de prijzen op de belangrijkste Italiaanse groothandelsmarkten consistent. In Verona variëren de prijzen van €1,18/kg voor merken als Bonita, S.C.B., Simba, Tropico en UTC, tot €1,54/kg voor Chiquita; Dole en Orsero zijn geprijsd op €1,33/kg. In Rome kosten standaard Cavendish-bananen ongeveer €1,30/kg, terwijl Chiquita en bakbananen beide rond de €1,60/kg liggen. In Turijn kosten Cavendish-bananen ook €1,30/kg, terwijl Chiquita-bananen €1,55/kg kosten en bakbananen op €1,60/kg blijven.
Voor het eerst worden Chiquita-bananen geteeld in Italië, meer specifiek op Sicilië. Dit project combineert lokale landbouwpraktijken met internationale expertise. In oktober 2025 zijn er 20.000 biologische planten geplant en de eerste oogst wordt in 2026 verwacht in grote retailers.
Spanje: Import overtreft lokaal fruit voor het eerst sinds 1993
De bananenmarkt op de Canarische Eilanden herstelt na een aantal maanden van lage prijzen tijdens de zomer. In week 42 stegen de prijzen weer met 11,55% tot bijna €1,00 per kilo, een niveau dat de teeltkosten van ongeveer €0,70-€0,80 per kilo dekt. Verwacht wordt dat de prijzen zullen blijven stijgen in de herfst en winter, wanneer de vraag doorgaans toeneemt. Dit jaar blijft het aanbod beperkt, wat de prijsstabiliteit verder kan ondersteunen.
Volgens marktrapporten hadden importbananen tussen januari en augustus 2025 voor het eerst sinds de liberalisering van de sector in 1993 een groter marktaandeel op het Iberisch schiereiland dan bananen van de Canarische Eilanden. De Canarische Eilanden leverden 49% van het totale aanbod in Spanje en de Balearen, terwijl de import, voornamelijk uit Midden-Amerika en West-Afrika, 51% uitmaakte.
De productie van bananen op de eilandengroep daalde in de eerste acht maanden, deels door slechte weersomstandigheden, waardoor de verzendingen naar het vasteland onder de 200 miljoen kilo kwamen. Daarentegen bedroeg de import in dezelfde periode meer dan 225 miljoen kilo, waarmee de trend van vorig jaar, waarin binnenlandse bananen de markt domineerden, werd omgedraaid.
Noord-Amerika: Tarieven en prijsaanpassingen beïnvloeden de vraag naar bananen
Het aanbod van bananen blijft goed in alle teeltlanden, die zich momenteel op hun seizoenspiek bevinden. Tariefgerelateerde verschuivingen hebben echter de marktdynamiek beïnvloed.
Alle teeltlanden ondervonden tariefinvloeden behalve Mexico, dat zijn bananenprijzen niet verhoogde in lijn met andere leveranciers. De fairtradeprijzen stegen met €0,55-0,65, terwijl Ecuador zijn minimumprijs voor bananen met een vergelijkbare marge verhoogde, beide vóór de tariefwijzigingen. Als gevolg daarvan hebben veel Amerikaanse retailers de aanbevolen minimumprijs met 0,09-0,18 euro per kilo verhoogd.
De verkoop van biologische bananen is bij veel Amerikaanse retailers met ongeveer 30-35% verminderd, wat erop wijst dat sommige consumenten zijn overgestapt op conventionele bananen. De totale vraag was de afgelopen acht weken matig en bleef stabiel, maar onder het gebruikelijke seizoensniveau.
Zuid-Afrika: Bananenprijzen dalen nu zomerfruit op de markt komt
De prijzen van bananen, die de afgelopen weken hoog bleven, komen nu onder druk door de toegenomen beschikbaarheid van zomerfruit zoals perziken, nectarines en lychees, met mango's en druiven die snel volgen. Volgens een handelaar in bananen is deze trend typisch voor het seizoen, en tegen half november wordt verwacht dat hogere volumes bananen de prijzen verder zullen drukken.
Op de groothandelsmarkten in Gauteng worden middelgrote bananen geprijsd voor ongeveer €9,98 (R200) per doos van 18 kg, grote voor €11,48 (R230) en extra grote tussen €11,96 en €12,41 (R240-R250). Gegevens van de Joburg Market geven aan dat de meest verhandelde 18 kg doos momenteel €0,50 (R10,78) per kilo kost.
"De bananenmarkt was de afgelopen drie seizoenen tamelijk sterk," zegt een bananenteler. "Dit jaar kwam het langzaam op gang omdat het een vrij koude winter was geweest die resulteerde in bladeren die beschadigd raakten door veel wind." De kwaliteit van de bananen die op de markt komen is volgens handelaren uitstekend.
India: Vraag uit het Midden-Oosten en nieuwe markten ondersteunen groei
De Indiase bananenexport blijft sterk tot eind 2025, met stabiele aanvoer vanuit belangrijke productieregio's zoals Jalgaon en Solapur in Maharashtra. De exportvolumes zijn dit kwartaal met ongeveer 15% gestegen, ondersteund door een aanhoudende vraag vanuit het Midden-Oosten en een groeiende interesse van Europese kopers.
De prijzen op teeltniveau variëren tussen €0,19 en €0,26 per kilo, terwijl de exportkwaliteit stabiel blijft, ondanks eerdere weersomstandigheden. Overmatige regenval eerder in het seizoen leidde tot lokale ziektedruk. Lagere temperaturen na Diwali in de komende weken kunnen de rijping beïnvloeden. Telers blijven voorzorgsmaatregelen nemen om afkoeling te voorkomen, waaronder irrigatieaanpassingen en temperatuurbeheer in boomgaarden.
Indiase exporteurs blijven vertrouwen hebben in het behoud van de exportdynamiek, ondersteund door de nieuwe vraag vanuit Rusland en diversificatie-inspanningen gericht op premiummarkten. Onderzoeksinitiatieven van de overheid, zoals de ontwikkeling van verbeterde rassen zoals Kaveri Kanchan en Kaveri Vamanan door het Nationaal Onderzoekscentrum voor Bananen, zullen naar verwachting de kwaliteit en veerkracht van het fruit verbeteren.
Dankzij een stabiele aanvoer en toenemende interesse vanuit het buitenland zal de Indiase bananenexport naar verwachting tot begin 2026 sterk blijven, gedreven door de aanhoudende vraag uit het Midden-Oosten en kansen in opkomende markten.
Volgende week: Overzicht wereldmarkt aardappelen
