De export van bessen uit Oekraïne blijft gestaag toenemen als reactie op de groeiende wereldwijde vraag. Er is een toename van 72% in de export van verse bessen vergeleken met 2022 en een stijging van 24% in de export van diepgevroren bessen. De grootste afnemers van vers zachtfruit zijn Polen (34%) en Nederland (28%), beide hebben hun import uit Oekraïne sinds 2022 verdubbeld. Diepgevroren zachtfruit wordt voornamelijk geëxporteerd naar Polen (35%), Duitsland (23%), Oostenrijk (10%) en Italië (8%).
Ondanks dat de productie de afgelopen jaren is afgenomen door schade aan de infrastructuur, een tekort aan arbeidskrachten en stijgende inputkosten, is de snelheid van deze daling vertraagd. De relatieve stabiliteit binnen de sector wordt toegeschreven aan een verschuiving in de productie tussen de verschillende bessensoorten.
Aardbeien
De aardbeienoogst is in 2022 met 12% gedaald, maar de daling zette zich met een lager tempo van 4% voort in 2023-2024. Het verminderde binnenlandse aanbod heeft geleid tot een grotere importvraag, met Griekenland dat 95% van de door Oekraïne geïmporteerde verse aardbeien verzorgt. De export van diepgevroren aardbeien blijft groeien en overstijgt de volumes van 2023, hoewel ze 20% lager blijven dan in 2022, toen er nog voorraden van voor de oorlog werden geëxporteerd. De belangrijkste afzetmarkten zijn Polen (60%) en Duitsland (10%). De export van verse aardbeien is sinds 2017 afgenomen, maar de uitvoer naar Roemenië steeg in 2024 met 30% ten opzichte van 2023. De import van diepgevroren aardbeien, voornamelijk uit Egypte, is verdrievoudigd.
Frambozen
De productie van frambozen nam af met 7,5% (2,7 duizend ton), wat verschillende consequenties voor bedrijven met zich meebracht. De export van verse frambozen verminderde door kleinere volumes en marktschommelingen. Polen en Nederland blijven de grootste afnemers. De import van voornamelijk premium variëteiten uit Spanje en Marokko is afgenomen. De export van diepgevroren frambozen groeit gestaag met circa tienduizend ton per jaar, met Polen (40%) en Duitsland (30%) als grootste afzetmarkten. Duitsland heeft zijn import sinds 2022 verdrievoudigd, terwijl België, Oostenrijk, Italië en Frankrijk hun aankopen eveneens hebben verhoogd.
Rode bessen
De teelt van rode bessen daalt elk jaar met 6-7%. Toch is de export van verse bessen terug op het niveau van 2022 omdat de prijzen op de Europese markt aantrekkelijker zijn dan die op de binnenlandse markt. Polen neemt meer dan 90% van de Oekraïense bessen af en ook de export naar Moldavië vertoont herstel. De export van diepgevroren bessen is verdubbeld ten opzichte van 2023, maar blijft 40% onder het niveau van 2022. De belangrijkste afzetmarkten zijn Polen (40%), Duitsland (15%), Frankrijk (5%), Oostenrijk (5%) en Italië (4%). De import van diepgevroren rode bessen halveerde, met Duitsland (60%) en Nederland (40%) als belangrijkste leveranciers.
Blauwe bessen
De productie van blauwe bessen is sinds 2022 bijna verdubbeld dankzij nieuwe aanplanten en hogere opbrengsten. De export van verse blauwe bessen blijft jaarlijks met twee- tot drieduizend ton groeien, vooral naar Nederland (40%) en Polen (30%). De export naar het VK, Moldavië en Georgië neemt ook toe. De import van verse blauwe bessen is sinds 2023 gehalveerd, met Spanje, Peru en Marokko als voornaamste leveranciers. De export van diepgevroren blauwe bessen heeft zich hersteld naar het niveau van 2022, voornamelijk naar Polen (30%), Duitsland (20%), Oostenrijk (15%) en Italië (20%). Oekraïne importeert alleen geselecteerde diepgevroren premiumvariëteiten uit Polen en Canada.
Bron: MLVVN
