Na drie opeenvolgende maanden met uitzonderlijk hoge temperaturen van november tot en met januari, is de tomatenoogst in februari in Almería stabiel gebleven. "Het verloop van dit seizoen wordt niet alleen bepaald door het milde winterweer, maar ook doordat telers op tijd hebben geplant. Daardoor konden we een groter volume op de markt brengen dan vorig jaar, zonder de pieken die de prijzen in januari 2024 deden instorten", zegt Juan Jesús Lara, directeur van CASI.
Volgens Lara liep de aanplant in 2023 een tot twee weken vertraging op om virusinfecties door de warmte te beperken. Hierdoor kwamen de planten pas drie weken later in productie. De prijzen bleven tot januari 2024 hoog door een kleinere oogst, maar daarna steeg de opbrengst plotseling met 30-40% ten opzichte van voorgaande jaren, wat de prijzen deed kelderen zonder herstel in de rest van het seizoen.
"Gelukkig zijn er nu tomatenrassen die resistent zijn tegen ToBRFV. Hierdoor durfden we het aan om op tijd te planten. Het resulteert in een constante opbrengst, stabiliteit voor onze afnemers en standvastige inkomsten voor onze telers", legt hij uit.
"Nu de dagen langer worden en met de aankomende volle maan, verwachten we een opbrengststijging na een lichte afname de afgelopen weken – iets wat commercieel gezien eigenlijk positief was. Hopelijk blijft de vraag in hetzelfde tempo groeien, aangezien de lente nadert. We monitoren de markt nauwkeurig om op tijd acties en promoties met onze klanten te plannen bij een overaanbod", aldus Lara.
Strategie van differentiatie
De Europese tomatenmarkt is dynamisch, en Almería is een van de grootste leveranciers binnen de EU. De concurrentie van andere mediterrane landen is echter fors. Dit seizoen was de impact van import sterker dan vorig jaar. Tussen september en november lag het volume geïmporteerde tomaten in de EU 28% hoger dan vorig seizoen en 33,9% boven het gemiddelde van de afgelopen vijf jaar.
Marokko, de grootste niet-EU-leverancier van tomaten met 70% marktaandeel, verhoogde zijn export in deze periode met 46,5% ten opzichte van 2023/24, toen de oogst te lijden had onder hitte en droogte, maar ook met 36,6% vergeleken met het gemiddelde.
"Concurrentie op de Europese markt is een gegeven. Daarom besloot CASI jaren geleden om zich te onderscheiden. We richten ons op een niche waarin we vrijwel alleen opereren: specialty's", zegt Lara.
"Binnen 3-4 jaar groeide het aandeel van specialty's in ons assortiment van 20-30% naar 50%. We hebben exclusieve afspraken met zaadhuizen, zodat wij als enige deze tomaten in de maanden van het Spaanse seizoen kunnen telen. Hierdoor hebben we een unieke marktpositie binnen Europa veroverd."
"We hebben bovendien rassen gekozen die ook in andere Europese landen worden geteeld, maar die op de markt komen wanneer de lokale oogst in onze bestemmingsmarkten afvlakt. Zo bewegen we ons steeds verder weg van de standaardrassen die Marokko en Turkije telen. We bouwen onze eigen markt op."
Resistente rassen
Op 1 januari trad een aanpassing in de EU-regelgeving omtrent ToBRFV in werking. Het virus is wijdverspreid en voldoet aan de criteria om als gereguleerde niet-quarantaineplaag te worden beschouwd. "Bij CASI nemen we deze ontwikkeling serieus. We zijn eraan gewend geraakt om met het risico van het virus te werken en hebben het onder controle kunnen houden door strikte hygiënemaatregelen", zegt Lara.
"Ons interne protocol bestrijkt de hele keten, van teelt tot opslag. Dit is doeltreffend gebleken en blijft ongewijzigd, ondanks de nieuwe regelgeving. In Almería is het immers warmer dan in de rest van Europa, wat de verspreiding van het virus bevordert."
"Tegelijkertijd vragen we veredelaars om sneller resistente rassen te ontwikkelen. Momenteel is 60-70% van onze tomatenrassen bestand tegen het virus, maar we hebben die resistentie nog nodig in de resterende 30-40%", besluit Lara.
Voor meer informatie:
CASI
Carretera Níjar la Cañada, s/n
04120 Almería (Spanje)
Tel: +34 950 626 007
[email protected]
www.casi.es