De aardappeloogst in de NEPG-zone, bestaande uit België, Duitsland, Frankrijk en Nederland, voor 2024 wordt geraamd op 24,7 miljoen ton, wat een stijging van 6,9% betekent ten opzichte van de oogst in 2023. Ondanks deze toename in aanbod blijft de markt dynamisch. De prijzen voor telers zijn gestegen van 12,50 €/100 kg in oktober-november 2024 tot 30,00 €/100 kg begin februari. De snelle prijsstijging sinds begin januari is opvallend. De beoordeling van de voorraden in de komende maanden, evenals de timing en omstandigheden van de voorjaarsaanplant, zullen cruciaal zijn voor de prijstrends dit seizoen.
2025: areaaluitbreiding met zwak rentabiliteitsrisico?
Gezien de dynamische markt en het beperkte aantal alternatieven, lijkt het zeer waarschijnlijk dat aardappeltelers komend voorjaar meer aardappelen zullen poten dan het voorgaande seizoen. Telers zullen echter serieus rekening moeten houden met de jaarlijkse trend van lagere opbrengsten (zie grafiek), wat resulteert in hogere teeltkosten per hectare. Aan de andere kant betekent een groter teeltgebied ook een verhoogd risico op een succesvolle totale oogst, vooral als we vroeg planten en het groeiseizoen normaal verloopt.
Stabiele contractprijzen en duurdere teelt
Hoewel pootgoed over het algemeen minder duur is dan afgelopen voorjaar (met de Innovator-rassen als uitzondering), zijn de prijzen met 10 tot 15% gestegen in vergelijking met de prijzen van 2023. De teeltkosten zijn enigszins gestegen en de risico's voor telers worden steeds belangrijker. Sommige verwerkers hanteren ontmoedigende tarieven om telers aan te moedigen de tarra in de grond te beperken.
In de hele NEPG-zone blijven de contracten meestal stabiel gedurende het bewaarseizoen. Toekomstige veranderingen en ontwikkelingen zullen voornamelijk afhangen van de vrije aankoopprijzen voor industrieaardappelen.
Onzekere wereldmarkt en uitdagingen voor export
De markt wordt steeds meer beïnvloed door verhoogde risico's en kosten, mede als gevolg van presidentiële besluiten in de VS, de groeiende export van Chinese en Indiase friet, en strengere milieuwetgeving in de EU.
De export van diepgevroren aardappelproducten vanuit de EU-04 kan worden beïnvloed door onvoorspelbare besluiten van de nieuwe president van de VS. Tegelijkertijd moet de Europese aardappelsector zich bewust zijn van de opkomst van alternatieve exporteurs van frites, zoals China, India, Egypte, Argentinië en Turkije.
Daarnaast hebben de invloeden van klimaatverandering, strengere regels voor gewasbeschermingsmiddelen en hun beschikbaarheid, bodemproblemen zoals nematoden en draadworm, opkomende ziekten zoals stolbur, en toenemende wetgeving rond stikstofuitspoeling in het grondwater de teelt van aardappelen technisch en economisch complexer gemaakt. Dit heeft de financiële risico's verhoogd. De behoefte aan efficiënte gewasbeschermingsmiddelen is essentieel voor het waarborgen van de kwaliteit van het gehele gewas.
Veel onzekerheden
Met een zeer waarschijnlijk groter aardappelareaal en onzekere exportmarkten voor de EU-04, moeten telers zich ervan bewust zijn dat ze risico's nemen door hun aardappelareaal uit te breiden. Telers moeten de verwerkingsbehoeften volgen en er niet op vooruit lopen.
Voor meer informatie:
Daniel Ryckmans
North-Western European Potato Growers Foundation (NEPG)
Rue du Bordia, 4
B-5030 Gembloux / Gembloers, België
Tel: +32 (0) 81 610 656
[email protected]