De wereldwijde appelmarkt ondergaat grote verschuivingen door variërende teeltniveaus, veranderende consumentenvoorkeuren en fluctuerende handelsdynamiek. In China leidt de aanloop naar het Lunar New Year tot een vertraging in de binnenlandse verkoop, terwijl de vraag naar kleinere appelen in exportmarkten zoals Nepal en Vietnam stijgt. Zuid-Afrika profiteert van gunstig weer en verwacht dit seizoen 5% meer appelen te exporteren, vooral naar opkomende markten in Afrika en Azië. Washington State, VS, meldt een stijging van 8% in appelopbrengsten door groei in biologische en duurzaamheidstrends. Nieuw-Zeeland herstelt zich van een uitdagend 2023 met de hoogste appelexport sinds 2020 verwacht.
In Europa staat de markt voor appelen voor unieke uitdagingen en kansen. Polen ziet een daling van de teelt met 13,1% door vorst en hagel, maar export naar Egypte herstelt dankzij betere handelsvoorwaarden. Italië meldt een productiestijging van 8%, ondersteund door een opleving van biologische teelt met 13%. Stiermarken in Oostenrijk heeft te maken gehad met oogstverliezen tot 60%, terwijl Zwitserland een daling van 12% in biologische appelen vermeldt. Stabiele prijzen en een robuuste vraag ondersteunen echter de markten in Nederland, Duitsland, Frankrijk en Spanje. De wereldwijde appelsector weerspiegelt zo de complexe interactie tussen milieu, consumententrends en economische verschuivingen.
Nederland: Prijzen Elstar-appels onverminderd goed
Op de appelmarkt zijn er volgens een Nederlandsee handelaar momenteel weinig veranderingen. "De prijzen van de Elstar zijn onverminderd goed en die afzet loopt ook goed door. De verkoop van Jonagold verloopt op de dagmarkt een stuk moeilijker." Of de aanstaande Fruit Logistica-beurs nog verandering op de markt zal brengen, is volgens de handelaar afwachten. "Andere jaren had de beurs wel altijd invloed op de handelsperiode net voor en na de beurs, maar de laatste twee jaar lijkt alles anders, wellicht vanwege de minder grote oogsten."
Duitsland: Stabiele prijzen ondanks regionale verschillen
De Duitse appelmarkt staat bekend om haar stabiliteit, met een constante binnenlandse verkoop en een breed aanbod aan variëteiten voor consumenten. Lokale soorten zoals Elstar, Braeburn en Boskoop worden aangevuld met populaire importvariëteiten zoals Pink Lady en Granny Smith, waardoor consumenten het hele seizoen door ruime keuzemogelijkheden hebben.
De teelt verschilt sterk per regio: in Noord-Duitsland is de oogst met 20-25% gedaald door ongunstig weer, terwijl de zuidelijke Bodensee-regio juist een stijging van 13% rapporteert. Ondanks deze regionale verschillen is de markt erin geslaagd de prijzen stabiel te houden, dankzij een betrouwbare vraag in de herfst- en wintermaanden.
Frankrijk: Stabiele prijzen in een opleving van de verkoop
De Franse appelmarkt kende dit seizoen een langzame start, maar zag in december een verbeterde verkoopstroom als gevolg van verhoogde activiteit op verkooppunten en een tekort aan citrus. Stabiele prijzen en een consistente vraag hebben gezorgd voor positieve vooruitzichten voor het huidige seizoen, waarbij een mogelijk aanbodtekort van tweekleurige variëteiten de markt naar verwachting verder zal stimuleren.
Spanje: Stijgende prijzen voor Fuji en Golden
De Spaanse markt kampt momenteel met een gematigde vraag naar lokale appelen, ondanks de relatief lage voorraden die helpen het marktevenwicht te bewaren. De prijzen in de verwerkende sector liggen sinds het begin van het seizoen consequent hoger dan vorig jaar. Over het algemeen zijn de appelprijzen, zowel aan de bron als bij het vertrek uit de pakstations, licht gestegen ten opzichte van het gemiddelde van vorig jaar.
Een uitzondering is de Fuji-appel aan de bron, die 1,4% goedkoper is. De prijs van de Golden-appel is daarentegen met 7,6% gestegen, terwijl de prijs van de Fuji-appel stabiel is gebleven. De enige daling in deze fase wordt gezien bij de Gala-appel, met een afname van 1,2%. Voor verpakte appelen is er echter een duidelijke prijsstijging zichtbaar voor zowel de Golden- als de Gala-variëteit.
Italië: Productiestijging en een opleving van biologische appelen
De Italiaanse appelteelt is dit jaar aanzienlijk gegroeid tot 2.350.629 ton, een stijging van 8% ten opzichte van vorig jaar. De productie voor de versmarkt steeg met 7% tot 2.018.378 ton. Vooral in december waren de verkoopcijfers uitzonderlijk hoog, wat optimisme brengt voor het seizoen, ondanks uitdagingen door klimaatverandering en geopolitieke onzekerheden. De biologische appelteelt kende een sterke groei van 13% na een dieptepunt in 2023 en bereikte 189.993 ton. Er zijn positieve verwachtingen voor een stabiel en regelmatig seizoen in het biologische segment.
Regionaal zagen Zuid-Tirol en Piemonte respectievelijk een groei van 3% (tot 1.041.064 ton) en 17% (tot 295.173 ton). Trentino kende een lichte daling van 2%, terwijl Veneto met een stijging van 43% sterk herstelde van schade door vorst en hagel vorig jaar. Emilia-Romagna rapporteerde een groei van 14%, Friuli-Venezia Giulia een stabiele toename van 5%, maar Lombardije had te maken met een daling van 16%.
Bij de variëteiten daalde de oogst van Golden Delicious met 6%, wat leidde tot 8% lagere voorraden op 1 januari vergeleken met vorig jaar. De Red Delicious herstelde met 14% en bereikte 199.256 ton. Gala-appelen bleven stabiel in productie, met voorraden die 1% lager waren dan in 2023. Fuji-appelen kenden een groei van 4% tot 162.666 ton, hoewel de voorraden 6% onder het vijfjarig gemiddelde liggen. Clubrassen lieten een sterke stijging zien van 17%, met een totale productie van meer dan 262.000 ton.
De verkoop blijft sinds het begin van het seizoen sterk, met een aanzienlijke daling van voorraden voor de versmarkt. Vooral Golden Delicious zagen een verkoopstijging van 21% ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar, terwijl Gala-appelen een verkoopgroei van 25% noteerden in december, vergeleken met het vijfjaarlijks gemiddelde. De export naar de EU-markt loopt voorspoedig, ondanks complexe wereldwijde logistieke omstandigheden, waarbij de vraag en tevredenheid groot blijven.
Uit gegevens van YouGov blijkt dat in het jaar eindigend in november 2024, 83% van de Italiaanse huishoudens appelen kocht, wat hun status als populairste vrucht in Italië bevestigt. Gemiddeld kopen deze huishoudens appels 13 keer per jaar, met een piek in maart, wanneer meer dan 13 miljoen gezinnen appelen aanschaffen. Supermarkten en discountwinkels blijven de belangrijkste kanalen, en beide hebben de afgelopen twee jaar een gestage groei doorgemaakt.
Oostenrijk: Aanzienlijke oogstverliezen in Stiermarkse boomgaarden
De Oostenrijkse appelsector in Stiermarken heeft een uitdagend jaar gehad, met oogstverliezen tot wel 60% door ongunstige weersomstandigheden. Als reactie hebben telers hun focus verlegd naar de binnenlandse markt en strategische exportpartners, waardoor de distributie gerichter en efficiënter is georganiseerd.
Door de kleinere oogst wordt bovendien een groter aandeel van de appelen ingezet voor industrieel gebruik.
Zwitserland: Verkoopdaling van biologische appelen
Zwitserland meldt een daling in de verkoop van biologische appelen. De cijfers voor november laten een daling van 12% zien ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. In de periode september-november was de verkoop het laagst in drie jaar, wat wijst op een afnemende interesse van de consument in biologische appelen op de binnenlandse markt.
Polen: Appelprijzen stijgen, teelt daalt en export naar Egypte trekt aan
De appelprijzen in Polen begonnen het seizoen 2024 hoger dan in 2023, met prijzen die in augustus opliepen tot 69 euro per 100 kilogram, tegenover 57 euro een jaar eerder. Deze opwaartse trend zette zich voort, met prijzen in november die opnieuw 69 euro per 100 kilo bereikten. Ondanks deze prijsstijging kreeg de Poolse appelteelt te maken met aanzienlijke uitdagingen. Eind april en mei veroorzaakte ernstige vorst schade aan veel bloemknoppen, gevolgd door hagelbuien eind mei. Deze weersomstandigheden leidden tot een daling van 13,1% in de appelteelt, die in 2024 uitkwam op bijna 3,4 miljoen ton. Dit resultaat lag echter nog steeds boven de eerdere prognose van 3,2 miljoen ton van de World Apple and Pear Association.
De productie van Pools appelconcentraat ondervond eveneens hinder, met een verwachte productie van 220.000 ton in het seizoen 2024/25, een daling ten opzichte van 255.000 ton vorig jaar. De Expana Benchmark Price (EBP) voor appelsap met een hoge zuurtegraad steeg met 43,2% op jaarbasis tot €2.650 per ton eind december. Ook appelsap met een gemiddelde zuurtegraad, dat gemakkelijker beschikbaar is binnen de EU, kende een prijsstijging van 22,5% en bereikte €2.400 per ton. Ondanks deze prijsstijging is de handelsactiviteit beperkt, omdat kopers momenteel goed bevoorraad zijn. Aanbiedingen voor sap met een hoge en gemiddelde zuurtegraad liggen respectievelijk op €2.600 en €2.400 per ton.
De export van Poolse appelen naar Egypte groeit eveneens. Volgens Mohamed Marwan, eigenaar van de Poolse exporteur Sarafruit, heeft de stabilisatie van de Egyptische munt bijgedragen aan het herstel van de handelsrelaties tussen beide landen. Hoewel de exportmarkt zich uitbreidt, blijven er uitdagingen bestaan, zoals het vinden van appelen van hoge kwaliteit en de juiste grootte. Toch is Marwan optimistisch. Hij benadrukt dat het verbeterde handelsklimaat met Egypte nieuwe mogelijkheden biedt om de export verder te ontwikkelen en de positie van Polen op deze belangrijke markt te versterken.
China: Minder verkoop, kleinere export
Met het Chinese Nieuwjaar in aantocht heeft de appelmarkt in China te maken met een tragere verkoop en dalende prijzen. Telers en handelaren in belangrijke teeltgebieden zoals Gansu Jingning en Qin'an zetten alles op alles om hun voorraden te verkopen in een uitdagend economisch klimaat. In Jingning blijven de rode Fuji-appels, geliefd om hun constante kwaliteit en suikergehalte van 15-18 graden, erg populair. Handelaren rapporteren een snelle omzet nu de prijzen zich op concurrerend niveau stabiliseren. Ook de Huaniu-appels uit Qin'an hebben 90% van hun opgeslagen voorraad succesvol verkocht, mede dankzij een lichte prijsstijging door de lokale vraag.
Op exportmarkten groeit de voorkeur voor kleinere appelen, met name in Nepal, Indonesië, Vietnam en Thailand. Nepal laat bijvoorbeeld een opvallende stijging zien in de vraag naar maten zoals #60, #65 en #70. Daarnaast winnen nieuwe variëteiten zoals Ruixue en Ruixiang rode appelen aan populariteit en behalen ze hogere prijzen door hun schaarse aanbod en unieke eigenschappen. Oudere variëteiten zoals de gele moesappels verliezen echter terrein, wat wijst op veranderende consumentenvoorkeuren in zowel binnenlandse als internationale markten.
Zuid-Afrika: Gunstig weer stimuleert export naar Afrika en Azië
Appelbedrijven in de Zuid-Afrikaanse regio's Free State en Mpumalanga zijn gestart met de oogst van conventionele variëteiten. Dit volgt op een vertraagd en langdurig bloeiseizoen, zware sneeuwval in september en een ongewoon strenge koudegolf in juli.
In de belangrijkste appelteeltgebieden waren de weersomstandigheden echter gunstiger. Volgens Hortgro, de brancheorganisatie voor hardfruit, hebben koelere nachten de vruchtgroei en kleuring bevorderd. Tot nu toe is er dit seizoen weinig schade door zonnebrand gemeld. Hortgro verwacht een productie van 51,3 miljoen kartons van 12,5 kg appelen, een stijging van 5% ten opzichte van 2024, waarin de export al met 12% was toegenomen ten opzichte van het jaar daarvoor.
Deze groei is te danken aan jonge boomgaarden die in productie komen, variëteiten met hogere opbrengsten en herstel van schade door hagel en overstromingen in 2023, aldus Hortgro. De volledig rode Gala-cultivar Bigbucks/Flash Gala, veredeld in Zuid-Afrika, wint aan populariteit, met een areaaltoename van 24%. Ook Royal Gala- en Cripps Pink/Pink Lady-aanplantingen groeien gestaag. Daarnaast worden hogere volumes verwacht voor Cripps Red/Joya®, met een voorspelde stijging van 9%.
Hoewel de vraag in Europa is afgenomen, blijven Pink Lady en Braeburn in het VK populair. De toekomst van de Zuid-Afrikaanse appelexport ligt echter in Afrika en het Oosten. De helft van de appelen wordt geëxporteerd naar Afrikaanse landen, exclusief Noord-Afrika, waar Frankrijk de markt domineert. Afrika is een cruciale markt voor oudere appelrassen zoals Granny Smith, Top Red en Golden Delicious. In Oost-Afrika is ook een sterke voorkeur voor Pink Lady merkbaar.
Zuid-Aziatische landen zoals India, Bangladesh en Vietnam spelen eveneens een sleutelrol in de Zuid-Afrikaanse appelexport. Onlangs heeft Thailand de markt heropend voor Zuid-Afrikaanse appelen, terwijl landen als Indonesië alleen peren importeren en geen appelen.
Dankzij Controlled Atmosphere (CA)-bewaring kunnen appelen tot het volgende seizoen worden opgeslagen. Op de binnenlandse markt worden appels verkocht voor R14,58 (0,76 euro) per kilo. De prijzen zijn gestegen, in lijn met de trend van voedselprijsinflatie. In de afgelopen twee seizoenen werd laat in het jaar geoogst CA-bewaard fruit verkocht voor R4 (0,2 euro) tot R6 (0,3 euro) per kilo meer dan in dezelfde periode in 2021 en 2022.
Noord-Amerika: Recordoogst voor Washington en groeiende vraag naar biologische appelen
De totale appeloogst in Washington, de grootste appelproducerende staat in de VS, wordt geschat op ongeveer 135 miljoen appelen, een stijging van acht procent ten opzichte van de oorspronkelijke raming van 125 miljoen appelen. De vijf belangrijkste variëteiten qua volume zijn Gala, Red Delicious, Granny Smith, Fuji en Honeycrisp. Van alle variëteiten die in Washington worden geteeld, is Honeycrisp de enige die dit seizoen een significante volumedaling laat zien, een daling van ongeveer 32 procent. Als gevolg hiervan zijn de prijzen voor Honeycrisp bijna twee keer zo hoog als het gemiddelde van vorig seizoen. De grootste volumestijging komt van de nieuwste breed geteelde variëteit, Cosmic Crisp, die nu op de 6e plaats staat. Vanuit een biologisch perspectief vertegenwoordigt deze categorie bijna 16 procent van de totale oogst in Washington en 90 procent van alle biologische appels die in het land geteeld worden. De algehele vraag naar de biologische categorie is sterk en overtreft de nieuwe biologische aanplant. Gemiddeld is de prijs gestegen ten opzichte van vorig seizoen.
Het Midwesten en het Oosten zijn kleinere teeltgebieden, maar hebben ook te maken met een kleinere Honeycrisp oogst en hogere prijzen. In Michigan is het volume van Golden Delicious aanzienlijk gedaald door de sterke vraag naar verwerking vroeg in het seizoen.
Over het algemeen is de sector bezorgd over mogelijke invoerrechten. Sommige variëteiten, zoals Red Delicious, zijn minder geliefd op de binnenlandse markt, maar zijn populair bij consumenten in andere delen van de wereld. Als er (opnieuw) invoerrechten worden geheven, kan dat aanzienlijke schade veroorzaken. Niet alleen de export naar Azië is van cruciaal belang voor de Amerikaanse sector, maar ook Latijns-Amerika is een belangrijke markt.
Nieuw-Zeeland: Herstel en vroege oogst mikken op Aziatische markten
Nieuw-Zeeland heeft twee belangrijke appelteeltgebieden: Hawke's Bay op het Noordereiland en Nelson op het Zuidereiland, samen verantwoordelijk voor ongeveer 88% van de totale productie. De resterende teelt is verspreid over regio's zoals Otago, Gisborne, Waikato en Wairarapa.
De Nieuw-Zeelandse appelsector herstelt zich sterk na uitdagende jaren met slecht weer en de impact van cycloon Gabrielle, die grote schade veroorzaakte aan het begin van het appelseizoen 2023. Dankzij warme groeiomstandigheden in de lente wordt de oogst voor het seizoen 2024/2025 naar verwachting 5-7 dagen eerder dan vorig jaar. Koele zomernachten hebben de kleurontwikkeling bevorderd, terwijl voldoende neerslag bijdraagt aan goede fruitgroottes, wat een positief vooruitzicht biedt voor telers.
Veel Nieuw-Zeelandse telers richten zich op exclusieve variëteiten die populair zijn in Aziatische markten zoals China. Deze variëteiten zijn vaak volledig rood en hebben een hoge brixwaarde, hoewel sommige gele variëteiten ook terrein winnen. Naast deze gelicentieerde soorten blijft Nieuw-Zeeland traditionele variëteiten produceren.
Volgens een USDA-rapport uit november 2024 wordt de appeloogst voor 2024/2025 geraamd op 560.000 ton, met een verwachte export van 380.000 ton, het hoogste niveau sinds 2020. De export richt zich voornamelijk op Azië, waaronder China en Vietnam, maar ook op markten zoals de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk. India wordt gezien als een belangrijke groeimarkt dankzij de toenemende vraag naar appelen, gestimuleerd door bevolkingsgroei en de trend naar gezondere voeding.
Hoewel de schatting van New Zealand Apples and Pears voor dit seizoen nog niet is vrijgegeven, werd in 2023 18,9 miljoen TCE's (tray carton equivalents) geëxporteerd. Dit was 11% minder dan oorspronkelijk geschat, een daling die werd toegeschreven aan kleinere fruitmaten dan verwacht.
Israël: Minder teelt en meer import
De Israëlische appelsector staat voor grote uitdagingen, waaronder een daling van de lokale teelt als gevolg van gerooide boomgaarden en gestegen kosten. Een aanzienlijk deel van het jaarlijkse verbruik van 120.000 ton wordt nu geïmporteerd, wat de afhankelijkheid van het land van externe leveranciers weerspiegelt. Lokale telers werken aan de ontwikkeling van nieuwe clubrassen, maar de export is nog niet begonnen.
Volgende week: Overzicht wereldmarkt avocado