Analisten van EastFruit vestigen de aandacht op een onverwacht feit: Zimbabwe, een land dat vooral bekend staat om zijn hyperinflatie en armoede, laat wereldwijd momenteel de grootste groeicijfers zien in de export van blauwe bessen.
Zimbabwe kende ooit welvaart, maar raakte in verval door een omstreden landhervormingsprogramma in de vroege 21e eeuw onder leiding van president Robert Mugabe. De herverdeling van commerciële boerderijen en teeltbedrijven leidde tot een ineenstorting van de land- en tuinbouwproductie, waardoor het land, dat ooit een voedselexporteur was, afhankelijk werd van importen. Politieke instabiliteit, autoritaire praktijken, corruptie en economisch wanbeheer droegen ook bij aan een ernstige economische neergang, gekenmerkt door hyperinflatie, werkloosheid en armoede.
Volgens EastFruit wordt er echter momenteel enorm hard geïnvesteerd in de blauwe bessenteelt in Zimbabwe. Nieuwe aanplanten worden voornamelijk opgezet door investeerders uit het naburige Zuid-Afrika, die vaak hun teelt diversifiëren of zelfs verplaatsen naar dit land vanwege zeer gunstige klimatologische omstandigheden, beschikbaarheid van hoogwaardig water voor irrigatie en goedkope arbeid. Daarnaast is er recentelijk ook een toename geweest van investeringen uit andere landen.
Omdat deze investeerders doorgaans al ervaring hebben met het telen van blauwe bessen in vergelijkbare klimatologische omstandigheden, zijn de productiviteit van de aanplanten en de kwaliteit van de bessen vrij hoog. Ook hebben deze bedrijven meestal al een klantenbestand.
Als gevolg hiervan groeit de export van blauwe bessen uit Zimbabwe momenteel sneller dan die van enig ander land ter wereld. "Gemiddeld heeft Zimbabwe de afgelopen vijf jaar de export van blauwe bessen jaarlijks met 63% of met 1.200 ton verhoogd. In 2022 groeide de export met 85% of 2.300 ton, uitkomend op 5.000 ton, wat het land in de top 15 bracht in de export van blauwe bessen, daarbij Servië voorbijstekend", zegt Andriy Yarmak, econoom bij de investeringsafdeling van de FAO.
EastFruit-experts verwachten dat in 2023 de export van blauwe bessen uit Zimbabwe met nog eens 30-40% zou kunnen groeien en 6.500-7.000 ton zou kunnen bereiken. Gezien het hoge prijsniveau voor blauwe bessen vanwege de slechte oogst in Peru, kan Zimbabwe goed geld verdienen met de export in het nieuwe seizoen.
Een aanzienlijk deel van de blauwe bessen uit Zimbabwe wordt geëxporteerd naar Zuid-Afrika, blijkbaar voor re-export. Het land exporteert ook rechtstreeks blauwe bessen naar het VK, de EU, het Midden-Oosten en Rusland.
Georgië en Oekraïne
Ook Georgië groeit heel snel in de blauwe bessenexport, met een gemiddelde jaarlijkse toename van 50%. In 2023 groeide de export met 150% tot een totaal van 3.400 ton. Het is echter duidelijk dat een deel van deze blauwe bessen in Oekraïne is geteeld en door handelaren uit Georgië verder wordt geëxporteerd naar de Russische markt.
Oekraïne zelf is ook een harde groeier, maar blijft toch achter op Georgië. Echter, in 2023 nam de export van blauwe bessen uit Oekraïne sterk toe, wat deels te maken heeft met de afname van de lokale consumptie als gevolg van de bevolkingsuitstroom door de oorlog.
Voor meer informatie: east-fruit.com