De aardappeloogst loopt langzaam ten einde in de Spaanse regio Castilla y León, waar het seizoen begin juli met twee tot drie weken vroeger dan normaal van start was gegaan. "Het rooien ging heel goed in juli en dat was vooral dankzij goede weersomstandigheden bij het poten. De vraag daarentegen begon pas op gang te komen eens we met de export begonnen", zegt Alfonso Sáenz de Cámara, directeur van telersvereniging Udapa en voorzitter van de Iberische Club van Aardappelprofessionals.
"In Frankrijk en België hadden ze last van regen, zowel tijdens het poten en als net voor de oogst, waardoor de vraag naar Spaanse aardappelen toenam. In juli werd 58.000 ton geëxporteerd, echt een hoog cijfer. Een groot deel van deze volumes was bestemd voor de industrie, die een bepalende factor is geweest in de export vanuit Castilla y León in de maand juli. Door de export nam de druk op het aanbod immers af tijdens de productiepiek."
"De prijzen lagen rond de 30 cent per kilo, wat redelijk goed is, en de gemiddelde opbrengst lag volgens rapporten rond de 55-60 ton per hectare. We ramen dat er op een areaal van 16.640 hectare in Castilla y León bijna 1 miljoen ton aardappelen zullen worden gerooid dit seizoen."
"De afgelopen weken zijn er stormen geweest en is de oogst af en toe onderbroken. Dat heeft niet alleen een impact op de opbrengsten, maar ook op de visuele kwaliteit van het product dat gewassen wordt. Die is nu aanzienlijk afgenomen en dat heeft ertoe geleid dat er wat import uit Frankrijk is, hoewel die aardappelen duurder zijn dan het product van hier. Vanwege de slechtere kwaliteit wordt nu tussen de 23 en 25 cent betaald. Het gros wordt niet gewassen, maar is bestemd voor afzet in zakken of voor de verwerkende industrie. Toch is de prijs nog steeds zeer winstgevend, aangezien er in sommige late gebieden van Castilla y León opbrengsten worden geregistreerd van 80 ton per hectare."
In de provincie Álava, waar Udapa 350 hectare beheert, is de gemiddelde opbrengst per hectare meer dan 53 ton. "We kunnen best tevreden zijn. De opbrengst is redelijk goed en de waskwaliteit is ook niet slecht", vertelt Alfonso. "Bovendien is het product heel gezond, dus we verwachten een goede bewaring."
Opslag is de afgelopen jaren een zorgenkind sinds de Europese Commissie het aantal toegestane actieve stoffen voor de bewaring van aardappelen heeft beperkt. En dit jaar hebben de weersomstandigheden met hoge temperaturen ervoor gezorgd dat de knollen meer stress hebben gehad. "De bewaring wordt dus complex, aangezien de toegelaten producten niet de effectiviteit hebben van CIPC als kiemremmer. In Frankrijk lijkt het al een issue te zijn."
Convenience producten
Ook de consumptie baart de sector zorgen. Volgens gegevens van het Spaanse ministerie van Landbouw blijkt die maand na maand een dalende trend te vertonen. In de maand april, zo blijkt uit de laatste beschikbare gegevens, was er een daling van 7,2% ten opzichte van dezelfde maand vorig jaar.
"Toch zien we een groeiende markt voor convenience, zoals bijvoorbeeld magnetronformaten. Huishoudens willen nu handiger en gemakkelijk te bereiden producten. Aardappel leent zich daartoe."
"Ook is er nog ruimte voor marktniches met kwaliteitsproducten, zoals fritesaardappelen type Agria en een onderscheidende presentatie onder een bepaald merk. Een voorbeeld hiervan is Amandine, een merk dat jaarrond een stabiel product biedt in een voor de consument herkenbaar formaat", vertelt Alfonso.
Udapa heeft samen met het Baskische Instituut voor Land- en Tuinbouwonderzoek Neiker de rassen Edurne en Beltza ontwikkeld. Die laatste is een aardappel met paarse schil en vruchtvlees.
"Maar vooral Edurne is een veelzijdige aardappel die een natuurlijke vervanger zou kunnen zijn van Monalisa, waar veel vraag naar is bij de Spaanse consument omdat het de beste aardappel voor tortilla is. Ook producenten van tortilla's verkiezen deze aardappel. Edurne doet het ontzettend goed in Álava en we willen de teelt dan ook gevoelig uitbreiden. Onder ons Eusko Label willen we dit lokale Baskische kwaliteitsproduct vers en in verschillende presentatievormen op de markt brengen."
Voor meer informatie:
Udapa
Paduleta 1, Pol. Ind. de Júndiz
01015 Vitoria-Gasteiz (Spanje)
[email protected]
https://udapa.com