Volgens analisten van EastFruit zijn Oekraïense telers er in de eerste helft van 2023 in geslaagd om recordvolumes nieuwe aardappelen te exporteren, ondanks de oorlog. Toch hebben deze records een bittere nasmaak en wijzen ze op ernstige problemen voor de duurzaamheid van de sector in het land.
Laten we beginnen met feiten en cijfers. De export van consumptie-aardappelen uit Oekraïne bedroeg in de eerste helft van 2023 19.800 ton - een absoluut record. De laatste keer dat Oekraïne meer dan 10.000 ton aardappelen exporteerde in de eerste helft van het jaar was tien jaar geleden, namelijk in 2013, toen de export 14.700 ton bedroeg.
Bovendien was de aardappelexport in de eerste zes maanden van 2023 2,3 keer hoger dan in 2022 voor dezelfde periode en 3,8 keer hoger dan het gemiddelde over de afgelopen vijf jaar. Deze cijfers zijn dus heel goed, dus wat is het probleem?
Het probleem is wat we al vaak hebben genoemd. Hoge aardappelexporten uit Oekraïne vallen meestal samen met enorme problemen voor telers. De prijsgrafiek voor aardappelen in de eerste helft van het jaar zegt genoeg.
Slechts 0,16 dollar per kg was de groothandelsprijs van aardappelen eind maart 2023 in Oekraïne. Voor elke teler die ooit aardappelen heeft geteeld, is het duidelijk dat zo'n lage prijs onmogelijk de teeltkosten of zelfs de kosten van hoogwaardig pootgoed kan dekken.
Het tweede slechte nieuwsbericht is dat 91% van het recordvolume aardappelexport uit Oekraïne naar één land ging: Moldavië. Waarom? Het antwoord is: lage kwaliteit.
"In Oekraïne zien de meeste aardappeltelers het verschil niet tussen grondstoffen en eindproducten. Aardappelen die van het veld worden geoogst, kunnen zonder verdere reiniging, sortering, grootte of verpakking op de winkelschappen terechtkomen. Tegelijkertijd komen degenen die investeren in de behandeling van aardappelen na de oogst er vaak achter dat de aardappelen er na de oogst nog slechter uitzien dan ervoor. Dit betekent dat we moeten beginnen met een complete heroverweging van de aanpak van de teelt, zoals Thomas Carpenter, een Ierse aardappelteler, heel duidelijk liet zien met een persoonlijk voorbeeld op een van onze conferenties."
"Helaas is de reactie van de sector op opmerkingen over de kwaliteit van het product meestal totaal niet constructief, en dit leidt ertoe dat telers vele jaren op rij in de val blijven lopen van lage kwaliteit, waardoor Oekraïense aardappelen "onverkoopbaar" worden. Als gevolg van het ontbreken van exportmogelijkheden dalen de prijzen tot onder de teeltkosten," zegt Andriy Yarmak, econoom van het Investeringscentrum van de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties (FAO).
Voor meer informatie: east-fruit.com
