Nederland wil de Sustainable Development Goals (SDG’s) in 2030 behaald hebben; hier en in de rest van de wereld. Op 26 maart 2023 waren ze halverwege de periode vanaf het aannemen van de SDG’s tot 2030. We zijn echter niet op weg – hier en in de rest van de wereld – om de doelen te halen. Dat is een harde eerste conclusie uit de vandaag verschenen Zevende Nationale SDG Rapportage. Maar voor wie doorleest: er zijn afgelopen jaar ook talloze duurzame ontwikkelingen geweest, zo meldt SDG Nederland.
De nasleep van de pandemie, in combinatie met de gevolgen van de oorlog in Oekraïne, hebben een zware wissel getrokken op het bereiken van de SDG’s. Zo heeft de coronapandemie vier jaar vooruitgang in armoedebestrijding teniet gedaan, waardoor 93 miljoen mensen extra wereldwijd in extreme armoede terecht kwamen.
Wereldwijd is er stagnatie en achteruitgang, ook in veel ontwikkelde landen. Niet alleen armoede en honger namen verder toe, ook de gevolgen van klimaatverandering en toenemende ongelijkheid werden steeds zichtbaarder.
Ook in Nederland kregen meer mensen het moeilijk, in het bijzonder door de gevolgen van de Oekraïnecrisis, de daaruit voortvloeiende energiecrisis en inflatie. Beide ontwikkelingen raken verschillende sociale doelen zoals armoedebestrijding en het tegengaan van ongelijkheid in al zijn aspecten.
De overlappende crises van onze tijd vragen om een samenhangende en toekomstgerichte aanpak. Dat levert op de langere termijn het meeste op voor mens, maatschappij en economie. De SDG’s bieden hier als universeel raamwerk een zeldzame kans op een betere toekomst.
Armoede en planetaire crises
Het aantal mensen onder de armoedegrens bleef het afgelopen jaar stijgen (naar een verwachte 5,8% van de bevolking in 2024). Het SCP waarschuwt voor structurele ongelijkheid en wijst op de verschillende aspecten die dit heeft.
Wereldwijd nam de druk op de planetaire grenzen afgelopen jaar verder toe. De drie grote planetaire crises: klimaatverandering, biodiversiteitsverlies en vervuiling zijn niet los van elkaar te zien, en toenemende waterstress is aan alle drie sterk gerelateerd.
Dit komt terug in het meest recente rapport van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) en in doelstellingen van het nieuwe biodiversiteitsraamwerk van de Convention on Biodiversity (CBD).
De VN-Waterconferentie in maart 2023 – onder voorzitterschap van Nederland en Tajikistan – deed een dringende oproep aan landen om water veel centraler te stellen. Positief nieuws was het aannemen van de Europese bossenverordening, die wereldwijde ontbossing moet helpen verminderen en de recente adoptie van het Oceaanverdrag van de VN.
Grenzen aan de planeet
Harde limieten aan planetaire draagkracht zijn ook in Nederland zichtbaar: zowel in de keuzes die in de ruimtelijke inrichting moeten worden gemaakt als in de toenemende schaarste die we ervaren aan bepaalde grondstoffen. Tegelijkertijd neemt ons gebruik van grondstoffen nauwelijks af, mede vanwege de behoeften van de energietransitie.
Earth Overshoot Day – de dag dat we alle hulpbronnen hebben opgebruikt die de aarde in één jaar kan regenereren – valt elk jaar vroeger. Nederland had in 2022 en 2023 al op 12 april het punt bereikt dat het ging interen op de hulpbronnen van latere generaties en mensen elders ter wereld; in 2021 was dat nog 27 april.
Toekomstbestendigheid
Het jaar 2022 was een jaar met veel onzekerheid. Tegenstellingen leken zich te verscherpen op meerdere terreinen. Tegelijkertijd is het bewustzijn dat verandering noodzakelijk is groter dan ooit. Op allerlei manieren zijn mensen en organisaties bezig om de transities naar een inclusieve, rechtvaardige en duurzame maatschappij en economie aan te jagen. Er wordt steeds meer gedacht in termen van brede welvaart en toekomstbestendigheid.
De integraliteit van beleid komt steeds meer centraal te staan. Er wordt gezocht naar nieuwe manieren om verschillende groepen mensen te betrekken, om de stem van jongeren te horen en om de belangen van toekomstige generaties mee te wegen. De discussie over wat van waarde is en hoe dit in economische modellen kan worden geïntegreerd wordt steeds breder gevoerd. Het enthousiasme over de geïntegreerde visie op duurzame ontwikkeling van de SDGs blijft zich in maatschappij, overheid en bedrijfsleven steeds verder verspreiden.
Bron: SDG Nederland