De Zuid-Afrikaanse citrushandel met de EU wordt momenteel afgeremd door "protectionisme", vertelde president Cyril Ramaphosa op een recent bilateraal handelsforum tussen Zuid-Afrika en België en daarmee ook de aspiraties van zwarte citrustelers wier voorouders tijdens de apartheid economische participatie werd ontzegd. 
Koningin Mathilde en koning Filip van België werden twee weken geleden ontvangen door president Cyril Ramaphosa en de minister van Sociale Ontwikkeling, Lindiwe Zulu (foto: Government Communication and Information Services)
“Met veel enthousiasme stappen ze in de citrusteelt"
"Naarmate we land uitdelen aan zwarte mensen, beginnen ze in sectoren als citrus te werken. Een groeiend aantal zwarte mensen zit nu in de citrusteelt en die mensen hebben kansen gezien om handel te gaan drijven met andere landen, zoals Europa," zei de Zuid-Afrikaanse president.
"Met groot enthousiasme storten zij zich op de citrusteelt. Naarmate hun aantal toeneemt, stijgt hun opbrengst. Als ze willen exporteren, merken ze dat er een andere grote citrusleverancier op jullie continent is: Spanje, dat met hen concurreert."
Sinds vorig seizoen moeten Zuid-Afrikaanse sinaasappelen bij aanzienlijk lagere temperaturen dan voorheen worden vervoerd om het risico te beperken dat de valse fruitmot Europa binnenkomt. Zuid-Afrika betwist zowel de wetenschappelijke basis van de uitspraak als de handelsrechtvaardigheid ervan en zette het land ertoe aan zijn allereerste handelsgeschil bij de Wereldhandelsorganisatie aanhangig te maken.
President Ramaphosa: "Aangezien zij naar uw deel van de wereld willen exporteren, zijn er obstakels waarmee zij te maken hebben. Sommige daarvan zijn volledig nieuwe barrières en dat houdt hen tegen bij hun pogingen om deel te nemen aan de transformatie van de Zuid-Afrikaanse economie."
President Ramaphosa merkte op dat hij dit had besproken met koning Filip. "Ik vertelde Zijne Majesteit dat vorig jaar een lading citrus van
€ 31,2 mln op zee was blijven hangen omdat die niet in Europa kon worden toegelaten vanwege een ingestelde beperking."
De koning en anderen in de Belgische handelsdelegatie verwezen naar een beginsel dat ook door Nelson Mandela hoog in het vaandel wordt gedragen, zei Ramaphosa: het beginsel van inclusiviteit.
Hij riep de Belgische delegatie op om handel te steunen "op een rechtvaardige basis. We willen dat alle landen er wederzijds beter van worden."
Na het bezoek herhaalde de Zuid-Afrikaanse president dat België een van de belangrijkste economische en exportpartners van het land is.
In 2020 exporteerde Zuid-Afrika € 2,1 mld naar België in sectoren als diamant, bestelwagens, chemicaliën en edelmetaalschroot.