Woensdag 22 maart was het Wereldwaterdag, tevens de startdag van de driedaagse VN-Waterconferentie 2023. Het biedt een nieuwe kans voor mensen en regeringen over de hele wereld om hun bewustzijn van het belang van deze vitale en onvervangbare hulpbron te vergroten. Hopelijk leidt het ook tot de nodige acties om het behoud van en de toegang tot water te garanderen. Van alle water op aarde, dat bijna driekwart van het oppervlak beslaat, is naar schatting slechts 2,5-2,75%, inclusief gletsjers en poolmassa's, zoetwater, een essentiële bron voor dierlijk en plantaardig leven.
De afgelopen jaren komen deze cijfers in een ander daglicht te staan, nu Europa een droogteperiode doormaakt die gevolgen heeft voor onder meer de voedselproductie, een voor het leven essentiële activiteit die niet zonder water kan. Daarom proberen irrigatiegemeenschappen, zoals Huerta Marti y Los Recios, in de Zuid-Spaanse La Axarquía streek, alle beschikbare watervoorraden zo goed mogelijk te beheren. Ook daar zijn de watervoorraden immers op een kritiek punt gekomen.
Het La Viñuela stuwmeer
"De Irrigatiegemeenschap Huerta Marti y los Recios is verbonden aan de Centrale Raad van Gebruikers van het Zuiden van Guaro. Ze is opgericht om de verschillende nieuwe waterbronnen te beheren die we noodgedwongen zijn moeten gaan gebruiken, zoals teruggewonnen water. Momenteel beheert de irrigatiegemeenschap de watertoevoer voor zo’n 3.500 hectare."
"Sinds 2021 is een deel van het water dat in de regio wordt gebruikt, teruggewonnen water. Sinds september 2022, toen we door de droogte geen water meer uit het La Viñuela stuwmeer konden krijgen, is dit de enige waterbron die telers gebruiken."
"De Andalusische gewestregering is zeker gevoelig geweest voor onze zorgen. Eind 2022, toen de droogtesituatie al officieel was afgekondigd, kwam er een noodoplossing uit de bus om in totaal 11,5 hm³ van teruggewonnen water uit Málaga en Rincón de la Victoria naar La Axarquía om te leiden, met een investering van
€ 43 miljoen. De werkzaamheden zijn nu bezig en zullen in juni of juli worden afgerond. Ook de irrigatiegemeenschappen moeten de handen uit de mouwen steken. Zo voeren wij nu een project van bijna € 1 miljoen uit om onze faciliteiten aan te passen aan de watertoevoer van de Centrale Raad. Ook de bouw van een ontziltingsinstallatie wordt bestudeerd, maar die zou pas in 2026 klaar zijn", merkt Antonio op.
"Teruggewonnen water is niet het beste water, maar het is beter dan niets en dus moeten we het naar waarde schatten. Er zijn trouwens veel waterputten waar het zeewater in doordringt en die dus veel slechter water leveren dan teruggewonnen water", legt hij uit, eraan toevoegend dat het La Viñuela stuwmeer momenteel slechts een capaciteit van 11% heeft, goed voor 17 hm³ water. "In een noodsituatie is al gesuggereerd dat tot 8 hm³ kan worden opgepompt van de bovenlaag, aangezien in de onderste 9 hm³ de concentratie van zware metalen en organisch materiaal het water ronduit giftig maakt."
"Innovatie is essentieel"
De sector werkt echter zelf al tientallen jaren om het waterverbruik te optimaliseren en de teelt van subtropisch fruit, dat het merendeel van de tuinbouw in La Axarquía uitmaakt, zo duurzaam mogelijk te maken. "Innovatie is ontegensprekelijk essentieel geweest om dit te bereiken", bevestigt Antonio Peralto. "Tegenwoordig is druppelirrigatie overal in zwang en er zijn ook teeltbedrijven die met behulp van sondes de bomen alleen de hoeveelheid water geven die ze nodig hebben en wanneer ze het nodig hebben."
"Vaak is de subtropische sector ervan beschuldigd geweest het water te hebben opgebruikt, maar het probleem van het gebrek is dat het niet voldoende heeft geregend. Er had 500 liter regen moeten vallen, maar er is nog geen 90 liter gevallen. Het is dus simpelweg onmogelijk dat het stuwmeer zich herstelt. De avocadoteelt verbruikt overigens per hectare minder water dan ander fruit, zoals sinaasappelen, maar niemand geeft sinaasappelen de schuld van het uitputten van de hulpbronnen."
"Er zijn zelfs gegevens die wijzen op een groter waterverbruik in bepaalde kassen, afhankelijk van het type gewas, in dit deel van de provincie", besluit Antonio.
Voor meer informatie:
Antonio Peralto
Comunidad de Regantes de Huerta Marti y los Recios