Richaardt Lingenfelder is een derde generatie teler vlak bij de Theewaterskloof, de op drie na grootste dam van Zuid-Afrika en gebouwd op land dat vroeger aan zijn familie toebehoorde.
De Theewaterskloof Dam
"Op Arendsig hebben we 50 ha appelen en peren en een beetje pruimen. We zijn zeer bevoorrecht dat we dit water hier hebben en we zitten hier ook in een gebied met veel regen. Normaal valt er 800mm, meer dan 900mm per jaar de afgelopen twee jaar, terwijl er tijdens de de droogteperiode in 2017 slechts 350mm viel."
De Westkaap heeft deze zomer een ongewone hoeveelheid regen gehad, die in verband kan worden gebracht met de langdurige tropische cycloon Freddy die grote schade heeft aangericht in Mozambique en Malawi.
"We zijn erg dankbaar voor de recente regen, want door de stroomonderbrekingen wordt irrigatie erg lastig. Je verliest wel een paar oogstdagen, maar we zijn altijd blij met regen. We hebben echter erg te doen met de telers die onlangs hagel hebben gehad."
Hij vervolgt: "We zijn nog niet klaar met het Royal Gala-seizoen. We hebben het erg druk met Packhams. We zouden nu klaar moeten zijn, maar we lopen wat achter door het weer. Onze Packhams waren aanvankelijk erg schoon en we hadden hoge opbrengsten, maar door de eerdere regens stond er een sterke wind en sommige vruchten werden eraf geblazen en andere ontwikkelden vlekken. De wind blijft een uitdaging."
Naast het feit dat hij teler is exporteert Richaardt ook een deel van de oogst. "Als je zelf exporteert, ben je op de hoogte, omdat je de behoeften van je klanten kent," merkt hij op.
Zuid-Afrika moet oppassen voor overbevoorrading van het Oosten
"Ons gebied is zeer goed voor Packhams, Grannies en Goldens (wij telen hier een gele Golden), typisch oudere rassen. Gala's ook, maar veel van de bicolors strijden hier omdat we niet de koude-eenheden krijgen die telers in Ceres en in de Koo Valley krijgen. Ze geven je grotere hoeveelheden en die betalen de rekeningen. Je kunt niet leven met 20 of 30 ton per ha. Wij gaan tot 110 ton per ha voor Grannies en Goldens en voor Packhams krijgen we 90 ton per ha."
Hij merkt op dat kopers in Maleisië aangeven dat ze een voorkeur hebben voor Zuid-Afrikaanse Grannies. "We denken dat het te maken heeft met onze zonneschijn die voor hoge suikers zorgt. Zuid-Afrika heeft een smaakvoordeel. Uiterlijk verkoopt, maar smaak speelt een rol, dat is wat importeurs ons vertellen."
De Maleisische markt heeft het voordeel dat een breed spectrum van Granny Smith-appelen wordt geaccepteerd.
In de afgelopen vijftien jaar heeft zich in de Zuid-Afrikaanse appelhandel een grootschalige verschuiving naar het Oosten voorgedaan, maar Richaardt haalt een exporteur aan die ervoor waarschuwt dat Zuid-Afrika ervoor moet waken deze markten met appelen te overvoeren.
"We zijn voorzichtig met Europa. De EU is getroffen door de oorlog en de betalingen uit Rusland zijn nog steeds problematisch."
Hij voegt eraan toe dat het grote Zuid-Afrikaanse publiek zich waarschijnlijk niet bewust was van het belang van Rusland voor Zuid-Afrikaanse appelen en peren omdat Rusland een klasse EU2 heeft.
"We hadden veel fruit onderweg naar Rusland toen de oorlog vorig jaar begon, dat was een grote uitdaging en we moesten met verlies lossen in andere landen. We zullen zien wanneer de Packhams beginnen en of we dit jaar naar Rusland sturen. Rusland nam vroeger 30 tot 40% van de oogst af. Dit jaar kan het 20% zijn, het is sterk gedaald."
Hun grapefruit wordt ook in Afrika verkocht via exporteurs van derden.
Zuid-Afrika's onstabiele elektriciteitsnet
De nationale elektriciteitsvoorziening van Zuid-Afrika is onstabiel en het land kende in 2022 de meeste loadshedding (geplande stroomonderbrekingen) ooit. "Zes tot acht uur per dag liggen onze pompen stil en als de stroom op welk tijdstip dan ook 's nachts aangaat, moet je opstaan om de pompen aan de praat te krijgen. Het is een uitdagende tijd voor een fruitsector, ik ben een teler van de derde generatie, we weten wat tuinbouw inhoudt, maar we gaan door een zeer uitdagende fase."
Momenteel zijn er momenten dat ze tot tien uur per dag geen elektriciteit hebben. "Op de farm wekken we 26kW op via zonnepanelen en dat helpt veel. Als de banken nu voor het eerst je kredietstatus controleren, vragen ze naar je zonne-energiecapaciteit en vragen ze hoeveel hernieuwbare energie je hebt. Je moet out of the box denken."
Richaardt Lingenfelder en zijn dochter bij een perceel Brookfield Gala-appelen
Citrus grote concurrent van grapefruit
Dit jaar begonnen de binnenlandse prijzen voor grapefruit op een lager niveau vanwege de overgedragen CA-voorraad. "Met ons nieuwe fruit betraden we een markt die al verzadigd was. Dit heeft ook gevolgen gehad voor de export van peren naar India."
"Het aanbod van alle soorten fruit is gewoon te groot vanuit het zuidelijk halfrond. Argentinië en Chili zijn sterke concurrenten en bieden hun fruit aan tegen prijzen die wij gewoon niet kunnen evenaren."
Er is een aanzienlijke hoeveelheid CA-voorraad van het vorige seizoen, met name Goldens.
"Persoonlijk denk ik dat er misschien te veel appelen waren opgeslagen, maar de reden is de enorme hoeveelheid citrus die vorig jaar op de lokale markt kwam. Uiteindelijk gaat het om de prijs en als je maar één soort fruit kunt kopen en als je citrus zo goedkoop kunt krijgen, ga je geen appelen kopen." De aanwezigheid van zoveel citrus leidde ertoe dat de appelen weer in de CA-kamers werden gehouden.
"Toen het citrusseizoen medio oktober vorig jaar ten einde kwam, waren er nog zo veel appelen in bewaring dat er weinig tijd was om die voorraad op de markt te brengen voordat het nieuwe seizoen begon en dus hadden we appelen op de markt die concurreerden met CA-voorraden die waren overgedragen."
De binnenlandse appelmarkt was vorig jaar "chaotisch". "Verreweg de slechtste binnenlandse appelmarkt sinds ik in 1993 in de sector begon."
Een antilope in een perenboomgaard
Voor meer informatie:
Richaardt Lingenfelder
Arendsig
+27 28 841 4444
richaard@breede.co.za