De prijzen die telers in Almería voor hun tomaten krijgen, blijven hoog. En dus betaalt ook de consument nog steeds veel geld. "Maar van nu af aan zou het weer toch beter moeten worden en dan zal ook de opbrengst per vierkante meter stijgen en de prijzen zich richting een comfortzone bewegen. Dat wil zeggen: correcte afzetniveaus voor telers en kopers", zegt Miguel Pérez, commercieel directeur bij Coprohníjar.
"Alles baseert zich natuurlijk op de relatie tussen vraag en aanbod", vervolgt Miguel. "In oktober, november en december is het te warm geweest. De oogstpiek viel een maand of anderhalve eerder dan normaal, in november/december in plaats van in januari/februari. Maar toen waren ook de prijzen laag. En daarna dook het koufront precies op wanneer er op zich al minder productie was. De aanvoer nam dus nog verder af. En dan heb ik het niet alleen over Spanje, maar ook over de andere belangrijke teeltgebieden op dit moment: Marokko, Senegal, Tunesië, Griekenland, Turkije,... In Midden-Europa is de productie anderzijds niet significant geweest."
"Normaal beginnen de Nederlandse en Belgische telers half maart met de oogst, maar dit jaar zal dat vanwege de gasprijsproblematiek in theorie eind april zijn. Daarom verwachten we pas dan een omslag in de tomatenprijzen."
Francisco de Ves, voorzitter van Coprohníjar, en Miguel Pérez
"In de streek rond Níjar zijn er al tomatenteelten gestopt, maar in andere delen van Spanje, niet alleen Almería, gaan telers nog door met de productie, net als in Afrikaanse landen. Als er niet iets onverwachts gebeurt, zoals een ToBRFV-uitbraak of een koudegolf in Midden-Europa, mogen we naar mijn mening een soepele en naadloze overgang verwachten van het Zuid-Europa naar Midden-Europa seizoen. Als er een breuk in het aanbod komt, dan zal dat alleen te wijten zijn aan externe factoren."
Marokko hoofdleverancier VK na Brexit
Zo hebben we de afgelopen tijd de impact kunnen zien van politieke beslissingen op de marktsituatie, ook wat het aanbod van essentiële goederen als voedsel betreft. Er is niet alleen de oorlog in Oekraïne, maar ook bijvoorbeeld verschuivingen in de import- en exportdynamiek.
"Zo heeft het Verenigd Koninkrijk na de Brexit Marokko tot zijn belangrijkste leverancier van tomaten gemaakt. Het was een pure prijskwestie. Voorheen stuurden wij tot 35% van onze productie naar het VK, nu komt het percentage niet eens in de buurt van dat cijfer", legt Miguel uit.
"Marokko kan een concurrentievoordeel hebben wegens de goedkopere arbeid. Dat is het VK al vaak goed uitgekomen, maar de afgelopen weken hebben we beelden gezien van lege schappen in Britse supermarkten."
"Het is natuurlijk een samenloop van omstandigheden geweest", legt Miguel uit. "De Marokkaanse regering heeft de tomatenexport naar andere Afrikaanse landen beperkt om te voorkomen dat de prijzen in eigen land verder zouden stijgen, en we weten niet echt of er ook sprake is van een daling van de export naar het noorden. Maar wat zeker is, is dat er een lager aanbod moet zijn geweest, want anders zouden de prijzen niet zijn gestegen en zou er ook niet moeten worden ingegrepen bij de export."
Nu zou Turkije, dat een lang proces van wederopbouw van de door de aardbeving getroffen gebieden wacht, ook een soortgelijke maatregel hebben toegepast om de prijzen op de binnenlandse markt te reguleren met de beperking van de tomatenexport, alvast tot 14 april. En hoewel de belangrijkste klanten van Turkse bedrijven Oost-Europese landen zijn, zal deze beslissing zeker niet onopgemerkt blijven op de internationale markt. Volgens cijfers van FAO exporteerde Turkije in 2021 606,6 miljoen ton tomaten. Dat is een aanzienlijke hoeveelheid die in de buurt komt van de 629,5 miljoen ton van Marokko en zelfs van de 660 miljoen ton van Spanje.
"Het is duidelijk dat een lager aanbod op de markt, uit welk gebied dan ook, zijn impact zal hebben op de prijzen. Naarmate de dagen en weken verstrijken, zullen we een beter zicht krijgen op welk nieuw evenwicht er komt tussen de verwachte verhoogde productie en de verminderde export uit Marokko en Turkije."
Voor meer informatie:
Coprohníjar
C/ Antonio Castillo García, 1
04117 San Isidro de Níjar (Almería) - Spanje
mperez@coprohnijar.net
www.coprohnijar.com